Կառավարության մարտի 11-ի նիստին՝ գաղտնի, չզեկուցվող հարցերի շարքում, որոշում է ընդունվել մի շարք օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին, համաձայն որի բյուջեում փող չլինելու պատճառաբանմամբ կրճատվել է որոշ ոլորտների ֆինանսական հատկացումը: Այդ թվում՝ ուժը կորցրած է ճանաչվել «Կրթության մասին» օրենքի 46-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, այն է՝ «Պետությունը յուրաքանչյուր նոր ուսումնական տարում երաշխավորում է կրթության կարիքների համար միջոցների հատկացումը՝ նրա առաջանցիկությունն ապահովող չափաքանակով: Պետական բյուջեի ընթացիկ ծախսերում կրթության ֆինանսավորման տոկոսային հարաբերությունը չպետք է ցածր լինի նախորդ բյուջետային տարվա համապատասխան ցուցանիշից»:
Կառավարության պարզաբանմամբ՝ ներքին ռեսուրսները տեղաբաշխելով պետք է հաղթահարել ֆինանսական դժվարությունները։ Ակնհայտ է, որ ֆինանսավորման շեմերի հանելը վտանգներ է ստեղծելու կրթական համակարգի համար: Կրթական համակարգը առանձնահատուկ է պետական բյուջեից վարձատրվող աշխատողների մեծ քանակով՝ ուսուցիչներ, նախադպրոցական հաստատությունների աշխատողներ և այլն: Կրթության բյուջեում, ըստ ծախսերի խմբերի, ամենամեծ տեսակարար կշիռը կազմում են միջնակարգ ընդհանուր կրթությանը հատկացվող գումարները: Հետևաբար, որոշումն անմիջական ազդեցություն կունենա ուսուցիչների թվի կամ աշխատավարձի չափերի կրճատման, որն էլ, որպես զարգացող գործընթաց՝ կրթության և աշխատանքային իրավունքների վրա: Ֆինանսավորման կրճատումը հիմք է տալու օպտիմալացնել կամ, որ ավելի ճիշտ կլինի ասել, դպրոցներ փակել: Գյուղական համայնքների դպրոցի առկայությունը գյուղի գոյության գլխավոր նախապայմաններից մեկն է, իսկ վերջինիս բացակայությունը, որպես տնտեսական բջիջի, նրա վերացման սկիզբը: Այսինքն՝ փակել մեկ դպրոց կոնկրետ գյուղում նշանակում է ստորագրել տվյալ գյուղի վերացման փաստաթուղթը: Հետևաբար` տվյալ ոլորտում կատարվող ծախսերը պետք է դիտարկել ոչ թե տնտեսական արդյունավետության, այլ գյուղի պահպանության անհրաժեշտություններից ելնելով (խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է սահմանամերձ գյուղերին, որոնք անվտանգային տեսանկյունից ռազմավարական նշանակություն ունեն):
Դեռ փետրվարին քաղաքապետարանի ֆինանսական վարչությունը գրավոր ծանուցում էր ուղարկել դպրոցներին ֆինանսավորումը 10-15% կրճատելու մասին՝ հիմնավորելով, թե բյուջեում փող չկա: Այս որոշումը, թերևս, հասկանալի կլիներ, եթե այն վերաբերեր բոլորին, իսկ կրթությունից խնայված գումարներն էլ ուղղվեին ռազմական կամ երկրի անվտանգությանն ուղղված ծախսերին: Այնինչ քննարկվում է նաև ռազմական բյուջեի կրճատման հարցը: Ըստ մամուլում տարածված լուրերի՝ փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը ՊՆ ներկայացուցիչներին քննարկումներից մեկի ժամանակ ակնարկել է, թե՝ մեկ է, պարտվել եք, այդքան բյուջեն ի՞նչ ենք անում: Վերջին օրերին ոստիկանության ՊՊԾ գնդի ծսռայողների աշխատավարձի 65-97%-ով բարձրացումը կարելի է դիտարկել նախընտրական կաշառք, նաև քաղաքացիների և հատկապես քաղաքական ընդդիմադիր ուժերի արդար բողոքի ակցիաները ավելի եռանդով, անօրեն, բիրտ ուժի կիրառմամբ ճնշելու համար է, իսկ ՄԻՊ գրասենյակին հատկացվող գումարների կրճատումը՝ իշխանությունների և ոստիկանների անօրենություններից տուժած քաղաքացիների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվելու սահմանափակում:
Իշխանությունը չի հրաժարվում արդեն ավանդական դարձած ամենամսյա միլիոնավոր դրամների հասնող պարգևավճարներից (2021 թ. բյուջեում նախատեսված է պարգևավճարների 21 % աճ նախորդ տարվա համեմատությամբ /մոտ 6 մլդ դրամ/ և կազմում է 18 միլիարդ 825 միլիոն դրամ): Կատարվում են նաև պահին ոչ հարիր ծախսեր: Օրինակ՝ նախատեսվել է այս տարի ԱԺ որոշ շենքերի և շինությունների կապիտալ վերանորոգման, նոր գորգերի, համակարգիչների, հեռուստացույցների, աթոռների և բազկաթոռների ձեռքբերման վրա ծախսել մոտավորապես 130 մլն. դրամ: Ստացվում է «հեղափոխական» թիմը, որն իշխանության եկավ անարդարությունն ու կեղծիքը մերժելու կոչերով, պետական բյուջեի գումարները ծախսում է ոչ թե պարտությունից հետո երկիրը ծանրագույն վիճակից հանելու, ոչ թե պետության և սահմանների անվտանգությունը ապահովելու, այլ սեփական բարեկեցության և հարմարավետության, ամեն գնով սեփական իշխանությունը երկարաձգելու համար:
Կարդացեք նաև
Կրթության ոլորտի արմատական բարեփոխումների իրականացման գործում առանցքային դերը պատկանում է ուսուցչին: Ցավոք, շարունակվում է մի գործընթաց, երբ ամեն մի իշխանության փոփոխման հետ ուսուցիչը ստիպված է փոխել իր գաղափարական «դավանանքը»՝ «կուսակցական պատկանելությունը»:
Մարտի 17-ին վարչապետը կառավարությունից ԿԳՄՍՆ շենք գնաց խորհրդակցության՝ սովորույթի համաձայն մի քանի հազար ոստիկանների ուղեկցությամբ: Իր խոսքում նա նշել էր, որ «իրենք պետք է համոզված լինեն, որ դասասենյակ մտնող ամեն ուսուցիչ համապատասխանում է այն չափորոշիչներին, որն ըստ էության պետության կողմից առաջարկվող բովանդակությունը կարողանալու է պատշաճ ձևով մատուցել աշակերտներին»: Խոսքն այն չափորոշիչների բովանդակությանն է վերաբերում, որոնք խիստ քննադատվեցին գրեթե բոլոր մասնագիտական ինստիտուտների, խմբերի, անհատների կողմից: Փաստացի մասնագետների կողմից վտանգավոր համարվող բովանդակությունը պետք է լինի դասասենյակ մտնող ուսուցչի չափանիշը, և, ենթադրելի է, որ բովանդակության ոչ «պատշաճ մատուցման» դեպքում կկիրառվեն «պատժամիջոցներ»: Նախարարն էլ իր խոսքում նշեց, որ հանրային լայն «դիսկուրսի» առարկա դարձած հայոց լեզվի և պատմության առարկայական չափորոշիչների քննարկումներն ավարտվել են, և կոնցեպտուալ տարաձայնություններ չկա: Այնինչ տարաձայնություններ չկան, որովհետև որևէ փոփոխություն նախարարություն հանրային քննարկման չի ներկայացնում, և հանրությունը տեղյակ չէ առարկայական ծրագրերում տեղ գտած «փոփոխություններին, բարեփոխումներին»: Այսինքն՝ հերթական անգամ գաղտնիության պայմաններում կստորագրվի մի փաստաթուղթ, որին դեմ էր ողջ մասնագիտական հանրությունը:
Իշխանությունը խոսում է բուհերում առկա խնդիրներից և որպես լուծում առաջարկում Երևանի բուհերի շենքերը վաճառելը և այդ փողերով ակադեմիական քաղաք կառուցելը:
Ըստ էության սա կարելի է դիտարկել նախընտրական քարոզարշավի լույսի ներքո: Բուհական մտավորականությունը յուրաքանչյուր երկրում միշտ ընդդիմադիր հայացքներ է ունենում, և նրա ձայները գրավելու համար պետք է «գրավիչ» բաներ ասել: Կարևոր է, որ առաջինը շեշտադրվում էլ շենքերի վաճառքն է: Հիմա էլ մտածում են ինչպես կարող են «օգտագործել» համալսարանների շենքերը: Ինչների՞ս է պետք Երևանի պետական համալսարանի շենքը, եթե օրինակ թուրքերը կարող են գնել ԵՊՀ-ի կենտրոնական մասնաշենքը և այն դարձնել թուրքական բիզնես կենտրոն:
Տպավորություն է, թե ցանկություն կա վերջնականապես քանդել ամենն ինչ կա Հայաստանում ու Արցախում: Քանդել, առանց որևէ բան կառուցելու, միայն սին խոստումներ տալով:
Հայկական պետությունն ու պետականությունն են հիմնական թիրախները մեր բազմաբնույթ թշնամիների համար, և միայն այդ գիտակցումով ու ահագնացող վտանգներին դիմագրավելու անմնացորդ նվիրումով է հնարավոր սկսել Հայաստանի վերակերտումը:
Հայկ ՓԱՅՏՅԱՆ
«Ազգային օրակարգ» կուսակցության անդամ
