Ռազմական փորձագետ ԿԱՐԵՆ ՎՐԹԱՆԵՍՅԱՆԸ ոչ միայն Շուշիի հանձնման, այլև պատերազմական գործողությունների հետ կապված մի շարք հարցերում մութ կետեր է տեսնում:
-Գրեթե մեկ տարի առաջ Փաշինյանը հայտարարեց, որ 1980-ականների զենքի ամոթալի էջը փակված է: Այս պատերազմի ընթացքում 80-ականների զենք կիրառվե՞լ է:
-Նիկոլ Փաշինյանը ստում էր միանգամից մի քանի կետով: Նախ՝ 80-ականների զենք ունենալու մեջ որևէ ամոթալի բան չկա, երկրորդ՝ 80-ականների էջը փակված չէ, որովհետև մեր սպառազինության մեծ մասը 60, 70 և 80-ականների արտադրանք է, ու երրորդ՝ աշխարհում չկա որևէ երկիր, որ 70 կամ 80-ականների զենք չկիրառի: Նույնիսկ ամենահարուստ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները, որ աշխարհում ամենամեծ ռազմական բյուջեն ունի, կիրառում է 80-ականների սպառազինություն: Ավելին ասեմ՝ Փաշինյանի գովազդած «ՕՍԱ» հակաօդային պաշտպանության միջոցները 1970-ականների արտադրության են: Անգամ հրետանու մեջ 50, 60-ականների զենքեր կան: 80-ականների զենքի թեման դաշտ նետված փուչիկներից, կեղծ թեզերից էր: Այնպես, ինչպես «ՍՈՒ-30»-ների ուսումնամարզական թռիչքները որպես մարտական հերթապահություն ներկայացնելը, 80-ականների զենքի թեման ևս պուպուլիստական քայլ էր:
Պատերազմի ամենակործանարար սխալներից մեկն էլ այն էր, որ Փաշինյանն ու իր թիմը ռազմական գործողությունները դիտարկում էին որպես PR գործիք, գովազդվելու միջոց:
Կարդացեք նաև
Թեև ռազմական դրություն էր հայտարարվել, բայց զորակոչ այդպես էլ չիրականացվեց: Ասում էին՝ կամավորագրվեք, տնից սաղավարտ ու զրահաբաճկոն բերեք, ու դրան զուգահեռ հայտարարում էին, թե սպառազինության աննախադեպ գնումներ են իրականացվել: Բա եթե գնումներ էին արվել, կամավորն ինչո՞ւ պետք է տնից զրահաբաճկոն տաներ ռազմաճակատ:
–Բացի այդ, հայդուկային շարժում հո չէ՞ր, կանոնավոր բանակ ունեցող երկրի քաղաքացիները կամավորական ջոկատներ ինչո՞ւ պիտի կազմեին:
-Միանշանակ իրավացի եք: Ժամանակակից պատերազմը, առաջին հերթին, պետական համակարգերի բախում է, բանակն այդ տարրերից մեկն է միայն: Իհարկե, առաջին հարվածը բանակի վրա է, բայց եթե կոնֆլիկտը տևում է 5-6 օրից ավելի, պետական ամբողջ համակարգը պետք է միանա, մոբիլիզացվի:
Պոպուլիզմի դրսևորում էր նաև այն, երբ հայտարարվեց, որ փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը, Ազգային ժողովի փոխխոսնակը, համայնքների ղեկավարները մեկնել են առաջնագիծ: Բոլոր այդ կառույցները շատ կոնկրետ խնդիրներ ունեին, իրենց աշխատանքն անելու փոխարեն ինչո՞ւ էին անիմաստ շոու անելով զբաղված: «Կամուֆլյաժներ» էին հագնում, զենք բռնում, սելֆի անում ու հրապարակում այդ լուսանկարները, թե՝ տեսեք-տեսեք, մենք ճակատում ենք: Հիմա ես հարց եմ բարձրացնում՝ այդ ջոկատներից քանի՞սն է ռազմական գործողությունների մասնակցել: Այդ մարդիկ, ըստ էության, լքել են իրենց դիրքերը, որովհետև պատերազմի ժամանակ պաշտոնյայի դիրքը ոչ թե խրամատում, այլ իր աշխատասենյակում է: Իսկ աշխատանքն այս օրերին շեշտակի է շատացել՝ փախստականների հիմնախնդիրներից սկսած զինկոմիսարիատների հետ համատեղ աշխատանքները համակարգելով վերջացրած:
Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում