«Ժամանակ»-ը զրուցել է «Էրազմուս+» բարձրագույն կրթության բարեփոխումների փորձագետ Քրիստինա Ծատուրյանի հետ:
– Հիմա, պատերազմի ժամանակ, անընդհատ խոսվում է գիտության զարգացման առաջնահերթությունների մասին, Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ մասնագիտություններն են ամենապահանջվածը լինելու:
-Ես կարծում եմ, որ մեր թիրախային խնդիրը ոչ թե մասնագիտությունների, առաջնահերթությունների վերանայումն է, այլ ընդհանրապես կրթության որակը բարձրացնելը պետք է լինի՝ սկսած հանրակրթությունից մինչև վերջին մակարդակը: Մենք որակի խնդիր ունենք, կապ չունի, թե ինչ մասնագիտություն է: Բոլոր մասնագիտությունների առումով էլ ունենք որակի խնդիրներ՝ թե՛ գիտելիքի, տեսությունների արդիականության տեսանկյունից, թե՛ պահանջարկը խնդիր ունի: Երբ որ ուսանողը մտնում է համալսարան, իր ակնկալիքներն էլ են շատ փոքր համալսարանից: Եթե մասնագիտություններով նայենք, ապա կարծում եմ՝ մեծ ուշադրություն պետք է դարձվի բնագիտական մասնագիտություններին՝ ֆիզիկա, քիմիա: Այսինքն` նրանք, որոնք միտված են տեխնոլոգիաներին: Եթե մենք ուզում ենք ռազմարդյունաբերությունը զարգացնել, իսկ այսօր կյանքը ցույց է տալիս, որ մենք, որպես պատերազմող երկիր, մոտակա մեկ դարում հաստատ մեր անվտանգության հետ կապված մարտահրավերներ ենք ունենալու: Հետևաբար՝ մենք պետք է պատրաստ լինենք մեր ազգային անվտանգությունն ապահովելու: Դրա համար պետք է ուշադրություն դարձնել ռազմարդյունաբերությանը, դիվանագիտությանը, քաղաքագիտությանը: Սրանք այն մասնագիտական ուղղություններն են, որոնք մենք պետք է հստակ շեշտադրենք և որակ ապահովենք:
Մենք դրանց պետք է նաև միջդիսցիպլինար տեսանկյունից նայենք. օրինակ՝ եթե մենք ուզում ենք ռազմարդյունաբերություն զարգացնենք, միայն ֆիզիկան բավարար չէ: Այս ուղղությունը մի քանի մասնագիտությունների խաչմերուկում է գտնվում: Դա և ՏՏ ոլորտն է, որովհետև արհեստական բանականության պայմաններում ժամանակակից զենք-զինամթերքը պահանջում է նաև համապատասխան մոտեցումներ: Այստեղ պետք է կիրառվեն նաև բարձր տեխնոլոգիաներ: Այստեղ նաև ռազմական մասնագետներ են պետք, այսինքն՝ կտրված ռազմական առկա խնդիրներից հնարավոր չէ զարգացնել ռազմարդյունաբերությունը: Պետք է միջդիսցիպլինար մոտեցումներ լինեն կրթական ծրագրերում, ոչ թե մի ուղղություն դասավանդվի, այլ մի քանի հարակից ուղղությունների համակցմամբ:
Կարդացեք նաև
Քաղաքագիտությունը, դիվանագիտությունը նույնպես պետք է այդ մոտեցմամբ լինի. մենք ընդհանուր ենք պատրաստում՝ միջազգային հարաբերություններ, բայց պետք է լինի նաև թիրախավորված, որովհետև այստեղ նշանակություն ունի այդ երկրների մշակույթը, աշխարհաքաղաքական զարգացումները, պատմությունը: Հնարավոր չէ իմանալ ամբողջ աշխարհի պատմությունը, դրա համար պետք է թիրախավորենք, օրինակ, տարածաշրջաններով, խնդիրներով, իսկ դրա համար կրթական ծրագրերում մոտեցումները պետք է փոխվեն:
– Մենք այս տարիներին ադրբեջանագիտությունը չենք դիտարկել որպես կարևոր ուղղություն, մինչդեռ հիմա նշվում է, որ գոնե հրամանատարական կազմը պետք է փայլուն տիրապետի ադրբեջաներենին: Այս մասով կա՞ մեծ բաց:
– Իհարկե, կա: Դա էլ է ցույց տալիս, որ մեր կրթությունը իրականությունից կտրված է: Որովհետև, եթե իրականության հետ կապ ունենար, մենք անմիջապես Արցախյան առաջին պատերազմից հետո կհասկանայինք, որ դա մեզ մոտ կարևոր ու թիրախային մասնագիտություն է, որն առաջին հերթին առնչվում է ազգային անվտանգությանը: Սա էլ է ցույց տալիս, որ, այո՛, մեզ մոտ այդ խզումը կա պետական մակարդակով պահանջի և կրթական հաստատությունների մասնագիտությունների միջև: Ընդ որում, ոչ միայն ադրբեջանագիտության մասով է այդպես. մեզ մոտ, ըստ էության, խնդրահարույց այս տարածաշրջանում, մեր հարևաններից չկա նաև վրացագիտությունը: Ընդ որում` խոսքը միայն լեզվի իմացության մասին չէ, միայն դա բավարար չէ: Գուցե հրամանատարական, սպայական կազմի համար լինի համապատասխան լեզվի իմացության դասընթաց, ռազմական իշխանության վերաբերյալ դասընթաց, որպեսզի ուսումնասիրվի տարածաշրջանի զինվածության մակարդակը, որպեսզի հնարավոր լինի մեր երկրի համար համապատասխան կանխատեսումներ անել: Այդ տեսանկյունից կրթական ծրագրերը մեզ մոտ վերանայման կարիք ունեն:
Սիրանույշ ՊԱՊՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ժամանակ» օրաթերթի այսօրվա համարում:
