Ով կարող է հանդիսանալ դոնոր
Եթե դուք որոշել եք նվիրել ձեր արյունը, ապա պետք է`
- լինեք չափահաս՝ 18 տարեկանը լրացած,
- լինեք առնվազն 53 կգ, եթե դուք իգական սեռի ներկայացուցիչ եք, 63 կգ, եթե արական սեռի ներկայացուցիչ եք,
- արյան ճնշումը չլինի շատ բարձր կամ ցածր/որոշում է բժիշկը/առավելագույնը` 90 դիաստոլիկ, նվազագույնը`60, առավելագույնը` 140 սիստոլիկ, նվազագույնը` 90,
- զարկերակը լինի 60-90 հարված րոպեում։
Արյունատվության հակացուցումները
Հակացուցումները կարող են լինել.
Կարդացեք նաև
- բացարձակ, երբ մարդը երբևէ չի կարող հանձնել արյուն,
- ժամանակավոր, երբ մարդը որոշ ժամանակ անց կարող է դառնալ դոնոր:
Բացարձակ հակացուցումներն են.
- Վարակիչ հիվանդությունները (ՄԻԱՎ-վարակակրություն, վիրուսային հեպատիտներ, երբևէ լաբորատոր դրական պատասխան վիրուսային հեպատիտների նկատմամբ, սիֆիլիսի, բնածին կամ ձեռքբերովի, տուբերկուլյոզի բոլոր ձևերը, բրուցելյոզ և այլն):
- Սիրտ-անոթային, նյարդային, շնչառական, մարսողական համակարգերի մի շարք հիվանդությունները, չարորակ նորագոյացությունները, արյան հիվանդությունները և այլն:
- Բացի մշտական հակացուցումներից, արյունատվության բացառման համար հիմք են հանդիսանում նաև հետևյալ ռիսկային խմբերին պատկանող անձիք` նույնասեռականները, մարմնավաճառները, կալանավայրերում գտնվող անձիք, վիրուսային հեպատիտներով հիվանդների և վարակակիրների, ՁԻԱՀ-ով հիվանդների և ՄԻԱՎ-վարակակիրների ընտանիքի անդամներ:
Դոնորությունը բացառող ժամանակավոր հակացուցումներն են.
1) արյան բաղադրամասերի փոխներարկում, դաջվածք, մաշկի կամ լորձաթաղանթների ամբողջականության խախտումով ուղեկցվող բժշկական գործիքային միջամտություններ՝ 6 ամիս
2) վիրահատություններ, այդ թվում նաև՝ հղիության արհեստական ընդհատում՝ 6 ամիս
3) Հայաստանի Հանրապետությունից դուրս երկարատև (1 ամսից ավելի) գործուղում (վարակների էնդեմիկ օջախներում)՝ 6 ամիս
4) հղիության և լակտացիայի շրջան՝ ոչ պակաս, քան 1 տարի ծննդաբերությունից հետո, ոչ պակաս, քան
3 ամիս լակտացիայի ավարտից հետո
5) դաշտանի շրջան՝ դաշտանի ավարտից հետո ոչ պակաս, քան 5 օր
6) ալերգիկ վիճակներ՝ 2 ամիս
7) 37 ˚C ջերմաստիճանից բարձր ջերմություն, վերին շնչառական ուղիների սուր բորբոքումներ՝ 1 ամիս
8) պատվաստումներ`
կենդանի վակցինա՝ 1ամիս
սպանված վակցինա՝ 10 օր
կատաղության դեմ՝ 2 շաբաթ
հեպատիտ Բ-ի դեմ՝ 6 ամիս
9) դեղերի օգտագործում` հակաբիոտիկներ, սալիցիլատներ և ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային միջոցներ՝ 1 շաբաթից մինչև 1 ամիս
10) մալարիայի էնդեմիկ վայրերից վերադարձած անձինք՝ 5 տարի
11) ոգելից խմիչքների ընդունում՝ 24 ժամ
12) ալանինամինատրանսֆերազայի բարձրացում մինչև 2 անգամ՝ 3 ամիս
Ինչպես նախապատրաստվել արյունատվության
Եթե Դուք համապատասխանում եք նշված պայմաններին, ապա`
- Արյունատվության օրը չպետք է օգտագործեք յուղոտ, տապակած, կծու, ապխտած կերակուր, կարելի է ընդունել միայն թեյ կամ սուրճ,
արյունատվությունից 24 ժամ առաջ չպետք է օգտագործեք ոգելից խմիչքներ, - Ձեր ընտրած արյան կետը ներկայանաք անձնագրով և/կամ զինվորական գրքույկով/:
- Դոնորը լրացնում է հարցաթերթիկը, որում նշում է իր առողջական վիճակի և ապրելակերպի մասին, որից հետո անցնում է լաբորատոր հետազոտություն և զննվում է թերապևտի կողմից: Արյունատվության գործընթացն իրականացվում է միանվագ ստերիլ պարագաներով:
- Արյունատվությունն իրականացվում է ժամը 9.00-13.00-ը ամեն օր, բացի հանգստյան և տոնական օրերից: Ցանկալի է չնախատեսել արյունատվություն քննություններից, մրցումներից և այլ ինտենսիվ աշխատանքներից առաջ:
Արյունատվությունից հետո անհրաժեշտ է.
- 10-15 րոպե մնալ հանգիստ պառկած վիճակում,
- վիրակապը պահել 1.5-2 ժամ,
- այդ օրը չզբաղվել ծանր ֆիզիկական աշխատանքով,
- չօգտագործել ոգելից խմիչք,
- լավ սնվել և խմել շատ հեղուկ:
Պատվաստումների կատարում թույլատրվում է արյունատվությունից առնվազն 10 օր հետո:
ՊՐՈՖԵՍՈՐ Ռ.Հ. ՅՈԼՅԱՆԻ ԱՆՎԱՆ ԱՐՅՈՒՆԱԲԱՆԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ
