Իրենք չեն պատրաստվում խաղաղ բանակցել
Հայտարարությունը խիստ հավասարակշռված է: Արդյո՞ք սա դիվանագիտական հաղթանակ է: Քաղաքագետ Անժելա Էլիբեգովան կարծում է. «Ամենակարեւոր դիվանագիտական հաղթանակը կլինի այն, եթե միջազգային կառույցները, համանախագահները հստակ նշեն, թե ով է ագրեսորը, որ Ադրբեջանը մեղավոր կողմն է կատարվողի, եւ պարտադրեն Ադրբեջանին վերջ դնել ագրեսիային ու վերադառնալ բանակցային սեղանի շուրջ»: Կարո՞ղ է համանախագահողների հայտարարությունը գործուն դեր խաղալ կրակի դադարեցման հարցում: «Կարեւոր է հասկանալ, թե արդյոք կողմերը պատրա՞ստ են վերջ տալ ռազմական գործողություններին եւ անցնել բանակցությունների: Ադրբեջանի ղեկավարության արկածախնդրությունից ելնելով՝ ինձ մոտ տպավորություն է, որ իրենք չեն պատրաստվում խաղաղ բանակցել ու պատրաստվում են շարունակել իրենց ագրեսիան: Հետեւաբար, արդյոք արդյունք կտա՞, թե՞ Մինսկի խմբի համանախագահները ստիպված կլինեն ավելի կոշտ հայտարարությամբ հանդես գալ հետագայում, ժամանակը ցույց կտա»,- ասաց Էլիբեգովան:
«Մենք պետք է դուրս գանք էյֆորիկ վիճակներից՝ ինչու այս բառը չկար, այն բառը չկար՝ շատ լավ հայտարարություն էր: Պետք է հասկանանք, որ աշխարհի երեք հզոր երկրների առաջնորդները, որոնք միմյանց հետ բազմաթիվ լուրջ խնդիրներ ունեն, Արցախի խնդրում միասնական ու խիստ հայանպաստ տեսակետ ունեն,- գնահատում է քաղաքագետ Գեղամ Նազարյանը։- Ճիշտ կոդերով նրանք դիմել են մեզ եւ հակառակ կողմին, որ դադարեցնենք կրակը եւ առանց վերապահումների վերսկսենք բանակցային գործընթացը: Եթե բանակը մեր զինվորականների, մեր տղերքի խելքի ու տաղանդի շնորհիվ կարողացավ բլից-կրիգը ձախողել, մենք պետք է շատ ճիշտ օգտագործենք համանախագահների հայտարարությունը: Ե՛վ Հայաստանը, ե՛ւ Արցախը պետք է ողջունեն այն, պատրաստակամություն հայտնեն՝ դադարեցնել կրակը եւ հետո համապատասխան երաշխիքների կամ բարենպաստ պայմանների առկայության դեպքում շարունակեն բանակցությունները, եւ մենք միանգամից ձեռք կբերենք երեք հզոր դաշնակիցներ, գումարած չորրորդը՝ Իրանը»: Ըստ Նազարյանի, ունենք մի շահավետ իրավիճակ, երբ Թուրքիայի կողմից իրավիճակը սխալ գնահատելու արդյունքում, որը Հարավային Կովկասը շփոթել է սիրիա-իրաքյան տարածաշրջանի հետ, որոշեցին ահաբեկիչներին տեղափոխել եւ ստացան արագ պատասխան»:
Ունե՞նք մենք դիվանագիտական հաղթանակ, թե՞ ոչ
Կարդացեք նաև
Այս հարցին փորձագետը պատասխանեց. «Ոչ, մենք նման հաջողություն կունենանք, եթե ՀՀ ու Արցախի քաղաքական ղեկավարությունը ճիշտ արձագանքի համանախագահների շատ դրական ու կարեւոր հայտարարությանը՝ մի կողմ դնելով էյֆորիկ վիճակը, Բաքու գնալու պլանները եւ այլն»: Իրանի Խոդաֆարինի գյուղում արկից երեխա է վիրավորվել, ու սա միակ միջադեպը չէ: Հնարավո՞ր է, որ Իրանն ակտիվանա, ի՞նչ սպասելիք ունենանք այդ կողմից: «Եթե իր ռազմական ներկայությամբ Սիրիան պայքարում է իսլամ ծայրահեղական ահաբեկիչների հետ, ապա Իրանը երբեք ու երբեք թույլ չի տա, որ իր քթի տակ էրդողանաալիեւյան ջանքերով հայտնվեն այդ նույն ահաբեկիչները: Եթե Ադրբեջանի ղեկավարությունն օր առաջ չսթափվի, ծանր հարվածներ է ստանալու: Իրանն էլ, Ռուսաստանն էլ այսօր լեգիտիմ իրավունք են ստացել ռազմական ուղիղ գործողությունների Ադրբեջանի տարածքում՝ հաշվի չառնելով նույնիսկ Արցախի շուրջ իրավիճակը, որովհետեւ դրանք պետություններ են, որոնք բացահայտ պայքարում են իսլամծայրահեղական ահաբեկիչների դեմ: Այդ ահաբեկիչներն Ադրբեջանում չեն մնալու, նրանք ուղիղ հայտնվելու են Դաղստանում, եթե որեւէ գործողություն չկատարեն»: Փորձագետը հիշեցնում է, որ տարիներ առաջ մենք ունեցել ենք դիվանագիտական առումով լավ իրավիճակներ, բայց առավելապաշտության պատճառով կորցրել ենք: «Առավելապաշտությունը մեր ամենավատ դաշնակիցն է, որը կործանում է Ալիեւին եւ Էրդողանին: Թողնենք, որ նրանք կործանվեն»:
Սյուզան Սիմոնյան
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Հրապարակ» թերթի այսօրվա համարում:
