Չնայած ռազմական բուռն գործողություններին, Արցախում մարդիկ շատ պինդ կանգնած են իրենց հողին և ամեն ինչ անում են իրենց գոյության իրավունքը պաշտպանելու համար։ Արցախի պահպանողական կուսակցության ղեկավար ԴԱՎԻԹ ԲԱԲԱՅԱՆԸ, խոսելով արցախցիների տրամադրության մասին, ասաց. «Տրամադրությունները բնորոշ են հերոսական երկրին, ոչ մի խուճապ չկա, երեխաները բակերում խաղում են, բժիշկները բարձր մակարդակով կատարում են իրենց մասնագիտական աշխատանքը՝ բուժելով վիրավորներին։ Բանակը սխրագործություններ է կատարում ու մեծ կորուստներ հասցնում թշնամուն, հասարակությունն էլ հաստատակամ է, զգում է մայր Հայաստանի, ողջ հայության աջակցությունը։ Այլ տարբերակ չկա՝ ջարդելու ենք 100 տոկոսով։ Թող որևէ մեկի մեջ անգամ կասկած չլինի»։
-Նախորդ օրերին Հայաստանի խորհրդարանում ընդդիմությունն ու իշխանությունը հայտարարում էին, թե մեկ միլիմետր էլ նահանջելու տեղ չունենք, այս պատերազմը մինչև վերջ պիտի տանենք։ Մշտապես քաղաքական օրակարգում հնչում է այն տեսակետը, թե մեզ տարբեր ժամանակներում կանգնեցրել են։ Հեռանալով պաթոսախեղդ հայրենասիրությունից և միայն ամբիոններից հայրենասիրության մասին շաղակրատելուց, հասկանանք, թե որտե՞ղ է այն ողջախոհ սահմանը, որը նահանջի մասին չի վկայի, ավելին, «մեզ կանգնեցրին» ու նմանատիպ շահարկումներ էլ այլևս չեն լինի։
-Մենք արդեն հասուն հասարակություն ենք, էմոցիաները կարևոր են, բայց իրողությունները պիտի տեսնել այնպես, ինչպես կան։ Նախ` մեզ ոչ մեկը չի կանգնեցրել։ Հերիք է ամեն անգամ այդ մասին շահարկումներ անեն, մեր խնդիրները բարդեն ուրիշների վրա։ Մենք կանգնել ենք, որովհետև այդպես էր պետք։ 1994-ին դժվար էր առաջ գնալ, Արցախն արյունաքամ էր եղել, ի՞նչ է, կարծում էիք, որ կարողանայինք առաջ գնալ, չէի՞նք գնա։ Հազար ու մի խնդիր կա, անընդհատ փորձում են արհեստական խնդիրներ ստեղծել, ուրիշների վրա բարդել հարցերը, սրել, վատացնել մեր հարաբերությունները եղբայրական երկրների հետ։
Հաջորդ հանգամանքը. սա պատերազմ է, մենք չգիտենք, թե այն ինչ ձևով է զարգանալու, հիմա եթե մի միլիմետր կորցրինք, բայց հնարավորություն եղավ ռազմական գործողությունները դադարեցնելու և հազարավոր կյանքեր փրկելու, ի՞նչ ենք անելու։ Սա էական հարց է։ Կենացը շատ լավ բան է, բայց… Իհարկե, մինչև վերջ կանգնելու ենք, այնքան, ինչքան պետք է, այո, նահանջելու տեղ չունենք, սակայն պիտի հասկանանք, թե ինչ է պատերազմը։ Սրանով չեն վերջանում մեր պատերազմը, պայքարը, եթե անգամ մենք հաղթենք։ Հակառակորդը վաղը, մեկ տարի հետո էլի է հարձակում գործելու։ Այսօր պիտի առավելագույնը ճնշենք հակառակորդին, պահպանենք մեր դիրքերը, ձևականությունների հետևից չընկնենք, նրանց ողնաշարը ջարդենք ու տեսնենք, թե ինչ զարգացումներ են լինելու։ Չէ՞ որ աշխարհաքաղաքականությունը միայն ցանկությունների տիրույթում չէ, իրականությունը պիտի լավ հասկանանք, ինչ ուժեր են ընդգրկված այս ամենում, ինչ հարցեր են դրված։ Այն, որ պետք է հակառակորդին առավելագույն վնաս հասցնել, տարածաշրջանում ռազմաքաղաքական հավասարակշռությունը գոնե չթողնել, որ փոխվի, նվազագույն խնդիրը պիտի լինի։
Կարդացեք նաև
-Այս օրերին Հայաստանի ընդդիմությունը կարևորում է Արցախի հետ ռազմաքաղաքական դաշինք կնքելը և Արցախի անկախությունը ճանաչելը։ Դուք այս հարցում ի՞նչ դիրքորոշում ունեք, հասունացե՞լ է այդ գործընթացները սկսելու պահը։
-Այս հարցերում էլ պետք է լավ մտածել։ Ճանաչմամբ այլևս հնարավոր չի լինելու բանակցային գործընթացի շարունակականությունն ապահովել։ Ամեն ինչ կախված է պատերազմից, եթե առաջիկա օրերին ռազմական գործողությունները դադարեն, ճանաչումը ապագայի խնդիր կդիտարկվի։ Իսկ ռազմաքաղաքական դաշինքն ավելի հեշտ է կնքել, քան անկախությունը ճանաչել։ Այս հարցում էլ զգացմունքայնությունը խանգարում է։ Իսկ ո՞վ չի ուզում Արցախի անկախությունը ճանաչվի, ո՞վ չի ուզում, որ մենք միավորվենք, բայց հո ուզելով չէ՞։ Օբյեկտիվ իրականություն կա, գործընթացներ, տարբեր երկրների շահեր կան, գործողություններ ու հակագործողություններ։ Ասել է՝ այս հարցին պետք է բազմակողմանի մոտենալ, ընթացքն ամեն ինչ ցույց կտա։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում