Ընդդիմությունը իսկապես շատ կոնկրետ խնդիրներ ունի լուծելու։ Նախ պետք է ցույց տա, որ կարողանում է համախմբված աշխատել՝ մի կողմ դնելով սեփական նկրտումները, հնարավոր տարաձայնությունները։ Այս առումով կարծես թե ընդդիմությունը մեկ հայտարարի եկել է։ ԲՀԿ-ն, ՀՅԴ-ն և «Հայրենիք» կուսակցությունը նախնական փուլում անցան այն ճանապարհը, որ սովորաբար անցնում են ընդդիմադիր ուժերը. սկզբում փորձում էին հասկանալ, թե ով է լինելու իրենց առաջնորդը, սակայն շատ շուտով հասկացան, որ դա այն հարցն է, որ տարանջատում է այդ կուսակցություններին, և ավելի լավ է այդ թեման ընդհանրապես չշոշափել ու խոսել այն հարցերի շուրջ, որոնք իրենց միավորում են։
Իսկ միավորում է ընդդեմ կարգախոսը, երեք տակտիկական խնդիր՝
1. այս իշխանությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի ղեկավարությամբ, տապալել է բոլոր ծրագրերը, առավել ևս տապալել է կորոնավիրուսի դեմ պայքարը, որի պատճառով երկրում լուրջ ճգնաժամ է առաջացել, ուստի այս անկարող իշխանությունը պետք է հեռացվի երկրի կառավարման ղեկից, պետք է ստեղծվի հակաճգնաժամային կառավարություն, որը ճգնաժամից կհանի երկիրը, ինչից հետո անմիջապես կնշանակվեն արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ։ Ըստ էության, սա այն մարտավարական ընդհանրությունն է, որն այսօր միավորում է ոչ միայն նշված երեք կուսակցություններին, այլև բոլոր ընդդիմադիր քաղաքական ուժերին՝ ներառյալ Ռոբերտ Քոչարյանը, ՀՀԿ-ն։
2. Ընդդիմությունը հանրությանը պետք է ներկայանա որպես իրական այլընտրանք գործող իշխանություններին։ Այսինքն՝ «եթե այս ղեկավարը չէ, ապա էլ ո՞վ » ավանդական հարցադրումը, որ դրվում է յուրաքանչյուր իշխանության օրոք, պետք է լուծվի, պետք է հստակ առաջադրվի՝ «եթե ոչ Նիկոլը, ապա էլ ո՞վ» հարցի պատասխանը։ Մանավանդ որ Նիկոլ Փաշինյանը այն մասշտաբի գործիչը չէ, որը ապրիորի կարող է համարվել անփոխարինելի։ Նույնիսկ այս պարագայում հասարակությունը ցանկանում է տեսնել այլընտրանքը։ Առաջիկա հանրահավաքով պետք է ցույց տալ, որ կա այդ այլընտրանքը, որը բավականին կազմակերպված է, ռեսուրսային է, ունի հստակ պատկերացումներ, կա մինչև վերջ գնալու վճռականություն, և ժողովուրդը, գնալով այդ ուժի հետևից, չի հիասթափվի։
Կարդացեք նաև
3. Երրորդ խնդիրը, որ պետք է լուծի հանրահավաքը. իշխանությունը պնդում է, թե իր հենարանը հանրության լայն շերտերն են, սակայն ընդդիմադիրները պետք է կոտրեն այդ կարծրատիպը և ապացուցեն, որ փողոցի մի մասն արդեն իրենցն է։ Այն պատկերը, որ կար 2018 թվականի գարնանը կամ մինչև 2018 թ. դեկտեմբերի խորհրդարանական ընտրությունները, էապես փոխվել է։ Սա քաղաքական և հոգեբանական բավականին կարևոր գործոն է։ Պետք է արձանագրվի, որ երկրում իրավիճակ է փոխվել։
Բացի այդ, այս հանրահավաքով պետք է հստակ ազդակներ տրվեն այլ քաղաքական ուժերի, որոնք դեռևս փորձում են դիրքավորվել քաղաքական դաշտում և որևէ կերպ չեն կարողանում հասկանալ՝ ինչով են զբաղվելու։ Հանրահավաքը պետք է ցույց տա, որ ձևավորվել է ուժի նոր կենտրոն, և այն կուսակցությունները, որոնք փնտրտուքների մեջ են ու իրենց տեսնում են ընդդիմադիր դաշտում, կարող են ձգտել դեպի այդ նոր կենտրոնը։ Գաղտնիք չէ, որ այս հանրահավաքն ազդակ է նաև արտաքին ուժերին այն մասին, որ Հայաստանում կան որոշակի աշխարհաքաղաքական վեկտորի կրողներ, որոնք կարողանում են ինքնուրույն հարցեր լուծել երկրի ներսում։ Այս առումով իր բավականին ռիսկային վարքագծով ընդդիմության ջրաղացին ջուր լցրեց հենց իշխանությունը, որը Ռուսաստանի ղեկավարի ուղղակի թշնամի հանդիսացող նախկին օլիգարխ Միխայիլ Խոդորկովսկու սեփական կայքում տեղ գտած հրապարակումը՝ իբր Հայաստանում գործող ռուսաստանյան գործակալների մասին, ընդունեց որպես «հանցագործության մասին հաղորդագրություն» և ԱԱԾ-ի ղեկավարի միջոցով պաշտոնապես խոսք տվեց, որ դրան կտրվի քրեաիրավական արձագանք։ Բնականաբար, այսուհետև թե՛ Ծառուկյանի, թե՛ Վանեցյանի ու թե՛ որոշ այլ քաղաքական գործիչների նկատմամբ քրեական ներկայացվող հետապնդումները ստանում են այլ բնույթ և օրինակ Ռուսաստանի ղեկավարության կողմից կարող են դիտարկվել որպես «ՌԴ բարեկամների» հանդեպ ՀՀ ղեկավարության կողմից հետապնդման դրսևորում։ Դրանից իհարկե կարող են բխել որոշակի հետևանքներ։ Մասնավորապես, պատահական չէ, որ այդ հրապարակումից անմիջապես հետո, ըստ մոսկովյան որոշ աղբյուրների, հատուկ ծառայությունների հետ կապված լրատվական ռեսուրսում զետեղվեց հայաստանյան իշխանության սորոսյան ծագումնաբանության մասին հոդվածը, որում ներկայացվեց սորոսյան հիմնադրամի հետ կապված ՀՀ բարձրաստիճան պաշտոնյաների ցանկը, որը գլխավորում էր անձամբ Նիկոլ Փաշինյանը, և որի մեջ ի դեպ ներգրավված է նաև ԱԱԾ ներկա ղեկավարը։
Այսպիսով հանրահավաքով կավարտվի ընդդիմության համախմբումը, ինչը սկիզբ կդնի քաղաքական նոր փուլի։ Այստեղ իհարկե հարց է առաջանում՝ ի՞նչ տեղ ու դեր ունեն այս գործընթացներում մյուս ընդդիմադիր ուժերը։ ՀՀԿ-ն կարծես թե որոշակի խանդով է վերաբերվում այս պրոցեսին, քանի որ հանրապետականները ցանկություն ունեն մասնակցելու, սակայն ընդդիմադիր ուժերը խուսափում են վերջիններս հետ սերտ համագործակցելուց՝ հաշվի առնելով, որ ընդամենը 2,5 տարի առաջ հենց նրանք իշխանության բերեցին Նիկոլ Փաշինյանին։ Ինչ վերաբերում է Ռոբերտ Քոչարյանին, ապա վերջինս առանձնապես չի երևում այս զարգացումներում։ Սակայն ակնհայտ է, որ այն քաղաքական ուժերը, որոնք հարթակում են, շատ հեշտ կհամագործակցեն ՀՀ երկրորդ նախագահի հետ, երբ նա որոշի բացահայտ մասնակցել քաղաքական ակցիաներին։ Առայժմ այնպիսի տպավորություն է, թե Ռոբերտ Քոչարյանն իր սեփական ճանապարհով է ընթանում, որը դեռևս չի խաչվում այս երեք ուժերի հետ։ Սակայն ակնհայտ է, որ նրա հետ համագործակցությունը ընդդիմության այս երեք ուժերի համար շատ ավելի սահուն ու թեթև կլինի, քան ՀՀԿ-ի։
Արամ Վ. ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում: