«Ես չեմ կարծում, որ հայ-ռուսական հարաբերությունները երկու մարդու`Փաշինյանի եւ Պուտինի փոխհարաբերություններ են կամ ինչ որ քաղաքական խմբերի»,- այսօր «Սպուտնիկ Արմենիա» մամուլի սրահում կազմակերպված տեսակոնֆերանսի ժամանակ նման կարծիք հայտնեց ռուսաստանցի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը`պատասխանելով հարցին`իր կարծիքով ինչո՞ւ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը երեկ` հունիսի 24-ին, չմասնակցեց Մոսկվայում կայացած Հայրենական մեծ պատերազմի 75 ամյակին նվիրված տոնակատարություններին:
Հայ-ռուսական հարաբերությունները քաղաքագետը որակում է ռազմավարական բնույթ ունեցող եւ բավական լուրջ հարաբերություններ, որոնք պայմանավորված չեն եղել ՌԴ-ում եւ ՀՀ-ում իշխանությունների փոփոխությամբ, դրանք առ այսօր պահպանում են հետխորհրդային շրջանում ձեռք բերված բնույթը:
ՀՀ վարչապետի`Մոսկվայում կայացած տոնական շքերթին մասնակցել-չմասնակցելը քաղաքագետը հիմնական խնդիր չի համարում: Նա ուշադրություն է հրավիրում առավել կարեւոր փաստի վրա`շքերթին մասնակցում էր հայկական զինվորական միավորը: «Առաջին դեմքերը գալիս են, գնում են, իսկ ռազմական-ռազմավարական համագործակցությունը մնում է: Դա, ըստ իս, առավել մնայուն արժեք է»,- ասաց Սերգեյ Մարկեդոնովը: Իր գնահատմամբ, թե Ալիեւը, թե Փաշինյանը, եւ թե մյուսները անկախ պետությունների ղեկավարներ են եւ կարող են սեփական օրակարգերը ունենալ:
Ինչ վերաբերվում է Նիկոլ Փաշինյանի Մոսկվա չմեկնելու բուն առիթին, COVID 19-ի համավարակի աստիճանը նա լուրջ, բայց ոչ միակ պատճառն է համարում: Փաշինյանի Մոսկվա չմեկնելու պատճառներից մեկն էլ քաղաքագետը համարում է ներհայաստանյան զարգացումները, մասնավորաբար, ՍԴ-ի շուրջ ծավալվող իրադարձությունները: Բայց, քաղաքագետի արձանագրմամբ, հայ-ռուսական հարաբերությունները հունիսի 24-ով չեն ավարտվում:
Կարդացեք նաև
Ընթացիկ ամառը, առհասարակ, նրա գնահատմամբ, Հայաստանի համար թեժ է ոչ միայն եղանակային առումով, քանի որ տեղի է ունենում հայաստանյան իշխանական լանդշաֆտի վերաֆորմատավորում: Սերգեյ Մարկեդոնովի դիտարկմամբ, «թավշյա հեղափոխության» հաղթանակից ի վեր իշխանության ճյուղերը ղեկավարվում էին մեկ կենտրոնից`այդ հեղափոխությամբ իշխանության եկած ուժի կողմից եւ դա ոչ լավ է, ոչ վատ, տրամաբանությունն է այդպիսին: Միակ անվերահսկելի ճյուղը մնում էր դատական իշխանությունը եւ այդ ուղղությամբ քայլերը սկսվեցին մեկ տարի առաջ`առայժմ իրենց տրամաբանական հանգրվանը գտնելով խորհրդարանի վերջին քվեարկությամբ: «Հիմա մենք տեսնում ենք, որ դատական իշխանությունը նույնպես ներկայացված կլինի այն ճամբարի կողմից, որն իշխանության եկավ 2018-ին: Այստեղ մենք բավական ուշագրավ պահ ենք տեսնում, երբ այն մարդիկ, ովքեր երկու տարի առաջ, տարբեր ժամանակաշրջանում եւ տարբեր պատճառներով սատարում էին թավշյա հեղափոխությանը`ԲՀԿ, «Լուսավոր Հայաստան», այսօր գտնվում են ընդդիմադիր դիրքերում»,- ասաց քաղաքագետը` բավական խորհրդանշական որակելով, որ սահմանադրական փոփոխությունների եւ Գագիկ Ծառուկյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու օգտին խորհրդարանում քվեարկեց միայն իշխող ուժը:
Ռուս քաղաքագետի գնահատմամբ, ի դեմս «Հայրենիք», ԲՀԿ եւ ՀՅԴ կուսակցությունների՝ կոնտրընդդիմադիր դաշտ է ստեղծվում իշխանության համար, որն ամբողջովին «նախկիններից» բաղկացած չէ, այլ Նիկոլ Փաշինյանի երբեմնի զինակիցներին է ներառում:
Ինչ վերաբերվում է «նախկիններին», քաղաքագետը ուշադրություն է հրավիրում Սերժ Սարգսյան-Ռոբերտ Քոչարյան վերջին հանդիպմանը. «Երկու նախկին նախագահները փորձում են դեռեւս խորհրդանշական հարթությունում ցուցադրություններ անել: Հստակ չէ, որ ինչ որ բան նրանց մոտ կստացվի, քանզի ոչ մեկը, ոչ մյուսը հզոր կուսակցական հենարան չունեն. ՀՀԿ-ն եւ ՀՅԴ-ն, որոնք նախագահների թիկունքում են, ցրված վիճակում են»:
«Նախկինների» հնարավորությունները քաղաքագետն այսօր զրոյական է գնահատում: Փոխարենը, իր գնահատմամբ, իշխանությունն ամենալավ վիճակում է, քանի որ դեռ հանրային աջակցություն ունի, դրան գումարած իշխանական լծակները: Քաղաքագետը զգուշացնում է, որ նման վիճակները մշտական չեն կարող լինել եւ ամեն ինչ արագ կարող է օդ ցնդել, ինչպես ժամանակին եղավ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի, Ստեփան Դեմիրճյանի եւ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի պարագայում`վարկանիշի կտրուկ աճ եւ կտրուկ անկում:
Փորձագետը հայաստանյան իրավիճակի բացառիկությունը համարում է այն, որ երբեւէ չի եղել իրավիճակ, երբ երկու նախագահների նկատմամբ հետապնդում իրականացվի եւ կարեւոր է, որ երկու նախկին նախագահները նախկինում, թե քաղաքականապես, թե ֆիզիկապես համատեղ գոյատեւել էն: Հիմա այդ ավանդույթը խախտվում է:
Նելլի ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
Լուսանկարը՝ Школа Эффективных Коммуникаций «Репное»-ի ֆեյսբուքյան էջից
