Հարցազրույց օպերային ճանաչված տենոր, վաստակավոր արտիստ Հովհաննես Այվազյանի հետ
– Ազգային օպերային թատրոնի ընթացիկ թատերաշրջանում ձեզ հանդիպեցինք թատրոնի խաղացանկային ներկայացումներում, այդ թվում՝ Կավարադոսի դերերգով՝ Պուչինիի «Տոսկայում», Խոզե՝ Բիզեի «Կարմենում», կարճ ասած՝ գրեթե բոլոր ներկայացումներում։ Մեր հանդիսատեսը առաջին անգամ ունկնդրեց Ումբերտո Ջորդանոյի «Անդրեա Շենիե» օպերայի համերգային կատարումը, որտեղ դուք իսկապես փայլեցիք տենորի գլխավոր դերերգի կատարմամբ։ Տեղեկացված ենք նաեւ ձեր հյուրախաղային գործունեությունից. գլխավոր կերպարներով հանդես եք եկել Վարշավայի մեծ թատրոնում, Ֆրանկֆուրտի, Հանովերի, ԱՄՆ-ի Palm Beach օպերային թատրոններում եւ այլուր։ Ընդ որում, Ամերիկայում առաջին անգամ հանդես եկաք Կալաֆի դերերգով՝ Պուչինիի «Տուրանդոտում»։ Հետաքրքիր է՝ մինչեւ համավարակը որտե՞ղ կայացավ ձեր վերջին բեմելը։
– Սանկտ Պետերբուրգում էր, որտեղ մասնակցեցի Պուչինիի «Աղջիկը Արեւմուտքից» օպերային բեմադրությանը…
Մարիա Գուլեգինան ու Հովհաննես Այվազյանը՝ Մարիինյան թատրոնի Վերդիի «Ճակատագրի ուժը» օպերայում։
– Ի դեպ, այդ բեմադրության առիթով ռուսաստանյան ԶԼՄ-ները գրել էին, որ դա ավելի շատ ֆիլմ էր, քան զուտ ներկայացում։
Կարդացեք նաև
– Իսկապես դա այդպես է։ Բեմադրության ռեժիսորն էր արեւմտյան լավագույն թատրոնների ցանկալի հյուր, ռեժիսոր Առնո Բերնարը։ Այս օպերայում յուրաքանչյուր խոսք, ժեստ եւ այլն, արդարացված էր ռեժիսուրայով։ Ավելին, բեմում կենդանի ձիեր էին, կառքեր… Մի խոսքով՝ ֆիլմ էր։ Ռեժիսորի այդ աշխատանքը մասնագետները զուգահեռեցին հոլիվուդյան Western ֆիլմերի հետ։
«Աղջիկը Արեւմուտքից» օպերայում (Սանկտ Պետերբուրգ)։
– Ոչ միայն հայաստանցի, այլեւ արտասահմանցի ձեր շատ կոլեգաների հյուրախաղային գրաֆիկում, համավարակով պայմանավորված, անորոշ ժամկետով դադար է։
– Իմ դեպքում դա ավելի քան քսան ներկայացում է։ Սանկտ Պետերբուրգից հետո, մարտի 18-ին «Բոլշոյ» թատրոնում նշանակված էր Բիզեի «Կարմենը», որտեղ հանդես էի գալու Խոզեի դերերգով։ Գլխավոր փորձից հետո՝ 17-ի երեկոյան, զանգեցին ինձ հյուրանոց ու տեղեկացրին, որ «Բոլշոյը» փակվում է։ Չեղարկվել են մինչեւ սեպտեմբեր իմ բոլոր հյուրախաղերը Եվրոպայի, Ռուսաստանի տարբեր թատրոններում։ Այսօր միայն կարող եմ ասել, որ դեռեւս ուժի մեջ են 2021թ. պայմանագրերը՝ տարբեր մայրցամաքների թատրոնների հետ։
Հայ տենորը Դոն Կառլոյի կերպարում՝ Վերդիի համանուն օպերայում (Ֆրանկֆուրտի օպերային թատրոն)։
– Բնականաբար, դուք էլ գալիս եք մեր թատրոն, հավանաբար աշխատում միայն կոնցերտմայստերի հետ, իսկ չե՞ք մտածել հեղինակավոր օպերային թատրոնների ցանկալի հյուրեր, ձեր գործընկերներ Հասմիկ Թորոսյանի, Գեւորգ Հակոբյանի, Դավիթ Բաբայանցի եւ մյուսների հետ հանդիսատեսի համար իրականացնել առցանց համերգներ։
– Նման մի համերգով հանդես ենք եկել մայիսի 28-ին՝ Առաջին Հանրապետության օրվա առթիվ։ Առաջիկայում ունենք նման ծրագրեր եւս։ Անձամբ ես պատրաստվում եմ հայկական ու ռուսական ռոմանսների, նեապոլիտանական սիրված երգերից կազմված մատչելի ծրագիր, որը շատ շուտով կներկայացնեմ առցանց։
– Հաճախ լսում ենք, որ աշխարհահռչակ երաժիշտները, այդ թվում՝ երգիչները, հովանավորում են բեմադրություններ, աջակցում երիտասարդ գործընկերներին…
– Հասկանալի է ձեր դիտարկման ենթատեքստը։ Կարող եմ ձեզ վստահեցնել, որ մեր ճանաչված արվեստագետներն էլ այս կամ այն կերպ հովանավորում են երիտասարդներին, որն արտահայտվում է, ասենք՝ ճանապարհածախսի կամ խորհրդի ձեւով։ Շատ կուզեի, որ ստեղծվեին, նկարահանվեին ֆիլմ-օպերաներ, հրատարակվեին երգիչների CD-ներ եւ այլն։ Օրինակ, ես եւ Գեւորգ Հակոբյանը մաեստրո Օրբելյանի ղեկավարությամբ CD թողարկելու նպատակով իրականացրել ենք ձայնագրություններ Կաունասի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ, որտեղ տեղ են գտել հատվածներ ինչպես համաշխարհային օպերային գրականության գլուխգործոցներից, այնպես էլ հայկական։ Ափսոս, որ կորոնավիրուսը հետաձգեց CD-ի թողարկումը։
– Հետաքրքիր է՝ բացի առցանց գործունեությունից, էլ ինչպիսի՞ ձեւաչափով են փորձում ներկայանալ ձեր արտասահմանցի գործընկերները։
– Առայժմ միակ տարբերակը, ինչպես նշեցիք, առցանցն է։ Բայց, ի վերջո, օպերան՝ խոսքը բեմադրության, ներկայացման մասին է, չես կարող փոխանցել առցանց։
– Գիտենք, որ արեւմտյան երեք պրոդյուսերական գործակալությունների արտիստ եք, այսօրվա երիտասարդ երգչի հիմնական խնդիրը մենեջեր ունենալն է։ Երիտասարդները շատ հաճախ հենց այդ նպատակով մասնակցում են միջազգային մրցույթների…
– Երիտասարդ օպերային երգչի համար այսօր շուկան ավելի ազատ է։ Մեծ ցանկության դեպքում նա կարող է, ինչպես ասում են՝ գտնել մենեջեր…
– Ինչպե՞ս։
– Համացանցի միջոցով։ Երգիչն իրեն կարող է ներկայացնել շուրջ հարյուր գործակալությունների՝ ձայնագրությունների տեսքով եւ, հավատացնում եմ, որ նրանցից գոնե տասի մոտ կառաջանա հետաքրքրություն։ Որովհետեւ մեր օրերում հայկական ձայները հետաքրքրում եւ ցանկալի են գործակալությունների համար։
– Այդ դեպքում ինչպե՞ս բացատրել այն փաստը, որ երբ այցելում ես, ասենք, Լա Սկալա թատրոնի կայք, հանդիպում ես միանգամից մի քանի վրացի երգիչների անունների եւ ոչ մի հայի։
– Դուք իրավացի եք։ Այդ հարցն ունի սպառիչ պատասխան, որը հետեւյալն է. տեսեք, ժամանակին Գեղամ Գրիգորյանը, Հասմիկ Պապյանը, Բարսեղ Թումանյանը իմ սերնդի համար ճանապարհ հարթեցին դեպի միջազգային հարթակներ, բայց մեզ՝ խոսքը իմ սերնդի մասին է, խանգարեց երկրաշարժը, ղարաբաղյան պատերազմը… Սերնդակիցներիս հեղինակավոր թատրոնները ճանաչեցին միայն սկսած 2000-ականներից։ Փառք Աստծո, այսօր հայկական վոկալ դպրոցի ներկայացուցիչները ցանկալի են ու սպասված հեղինակավոր թատրոններում եւ նշանավոր համերգասրահներում։
Զրուցեց
Սամվել ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ
«Առավոտ» օրաթերթ
09.06.2020
