Փաստեր՝ անվանի կոմպոզիտորի անձնական կյանքից
Հանրահայտ կոմպոզիտոր Դմիտրի Շոստակովիչը հիանալի անձնավորություն է եղել: Նա ապրում էր իր աշխարհում, ու թեեւ տանել չէր կարողանում մեկուսացումը, բայց նաեւ դեմ էր պատահական կապերին: Kulturologia.ru-ն արվեստագետին վերաբերող հետաքրքիր դրվագների է անդրադարձել:
Նշվում է, որ կոմպոզիտորի առաջին ամուսնությունը բավականին բարեհաջող էր, սակայն նրա տիկինը՝ Նինա Վարզարը, կյանքից հեռացել է 1954 թվականին: Երկրորդ կնոջ հետ Շոստակովիչը երկար չի ապրել: Ժամանակակիցները միանշանակ չեն վերաբերվել նրա երրորդ ամուսնությանը, սակայն կոմպոզիտորը չի թաքցրել իր երջանիկ լինելը:
Առաջին անգամ կոմպոզիտորը սիրահարվել է երիտասարդ տարիքում, բայց չի համարձակվել առաջարկություն անել Տատյանա Գլիվենկոյին: Ի վերջո աղջիկը հոգնել է սպասելուց եւ ուրիշի հետ ամուսնացել: Անգամ ուրիշի հետ ամուսնանալու մտադրությունից հետո Շոստակովիչը չի կանգնեցրել Տատյանային, եւ սիրո մասին խոսել է միայն այն ժամանակ, երբ Տատյանան երեխայի էր սպասում, հետեւաբար մերժել է կոմպոզիտորին:
Իր առաջին կնոջ՝ Նինա Վարզարի հետ կոմպոզիտորն ապրել է քսան տարի: Նինան աստղաֆիզիկոս էր, սակայն ամուսնու եւ երեխաների համար նա թողել էր իր սիրելի աշխատանքը, զոհաբերել կարիերան, որպեսզի ողջ ժամանակը նվիրի ընտանիքին: Նինան Շոստակովիչին շրջապատել էր հոգատարությամբ, ստեղծել բոլոր պայմանները, որպեսզի նա ստեղծագործի ու շրջապատված լինի հոգատարությամբ: Շոստակովիչի կինն անգամ դադարել էր դաշնամուր նվագել, որովհետեւ գիտեր, որ Դմիտրի Դմիտրիեւիչը չի սիրում դիլետանտ կատարումներ:
Կարդացեք նաև
Կնոջ մահից հետո Շոստակովիչն իրեն միայնակ էր զգում, կարծում էր, որ չի կարողանա ապրել: Երկու տարի անց հանդիպում է կոմերիտմիության կենտկոմի ներկայացուցիչ Մարգարիտա Կայնովային, հույս ունենալով, որ նա լավ մայր կդառնա իր զավակների համար: Ամուսնությունը երկար չձգվեց, որովհետեւ Մարգարիտայի հետ արվեստագետը չհանդիպեց այն ջերմությանը, որը տեսել էր առաջին կնոջ ժամանակ:
Դմիտրի Շոստակովիչի ու Իրինա Սուպինսկայայի ծանոթությունը տեւեց վեց տարի: Երբ աղջիկն ընդունեց կոմպոզիտորի առաջարկությունը, այդ ժամանակ 27 տարեկան էր, իսկ Շոստակովիչը՝ 56: Բանասիրության ֆակուլտետն ավարտած Իրինան աշխատում էր «Սովետական կոմպոզիտոր» թերթի խմբագրությունում, եւ խմբագրում էր Շոստակովիչի «Մոսկվա, Չերյոմուշկի» օպերետի լիբրետոն: Նրանց իրական ծանոթությունը կայացավ Կոմպոզիտորների միության պլենումի համերգին, որից հետո կոմպոզիտորն Իրինային ուղեկցեց մինչեւ տուն: Որոշ ժամանակ անց աղջիկը տեղեկանում է, որ կոմպոզիտորը հայտնվել է հիվանդանոցում՝ ոտքը կոտրելու պատճառով: Նա անընդհատ այցելում էր Շոստակովիչին: Հիվանդանոցից դուրս գրվելուց հետո կոմպոզիտորը Իրինային իր տուն է հրավիրում եւ ամուսնության առաջարկ անում, որը մերժվում է: Իրինային «խրտնեցնում» էր այն միտքը, որ ինքը կոմպոզիտորի երեխաների տարիքին է: Նաեւ չէր ցանկանում, որ մտածեն, թե ամուսնացել է անվանի ու ապահովված կոմպոզիտորի հետ՝ լավ կյանքի համար: Իրինան ամուսնանում է ուրիշի հետ: Մեկ տարի անց պատահական մի հանդիպման ժամանակ Դմիտրի Շոստակովիչը համոզվում է, որ Իրինան իրեն իսկապես սիրում է եւ նրա առաջ պայման է դնում՝ կամ նա հեռանում է ամուսնուց ու վերադառնում իր մոտ, կամ այլեւս չեն հանդիպում:
1962թ. Դմիտրի Շոստակովիչն ու Իրինա Սուպինսկայան ամուսնացան, կոմպոզիտորը նրան ներկայացրեց իր բոլոր հարազատներին ու ընկերներին: Իրինային նա անվանում էր «անցյալով աղջիկ»՝ նկատի ունենալով, որ ծանր կյանք է ունեցել, փոքր ժամանակ կորցրել է ծնողներին, հայտնվել մանկատանը: Կոմպոզիտորի զավակներն ամեն ինչում աջակցում էին հորը, որովհետեւ Շոստակովիչը վատառողջ էր, վատ էր շարժում ձախ ձեռքը, բժիշկները կանխատեսել էին, որ կաթվածի պատճառով կանշարժանան նաեւ մարմնի մյուս մասերը: Ամուսնության գրանցման ժամանակ Իրինան արդեն գիտեր այս մասին, բայց դա նրան հետ չպահեց ամուսնանալու մտքից: Նա մինչեւ վերջ հոգատարությամբ խնամում էր Շոստակովիչին:
1973-ին Իրինա Անտոնովնան ամուսնուն ուղեկցեց ԱՄՆ հետազոտության, սակայն այստեղ եւս բժիշկները չկարողացան օգնել նրանց: Ավելի ուշ կոմպոզիտորի մոտ ձախ թոքի քաղցկեղ ախտորոշվեց:
1975-ին կոմպոզիտորը կրկին հայտնվեց հիվանդանոցում, նա համարյա անշարժացած էր: Դուրս գրվելուց հետո Շոստակովիչը փորձեց ավարտել Ալտի եւ դաշնամուրի համար իր սոնատը ու կրկին վերադարձավ հիվանդանոց: Օգոստոսի 9-ին նա ավանդեց հոգին: Իրինա Անտոնովնան ամուսնու մահից հետո էլ ծառայեց Շոստակովիչի երաժշտությանը: Նա Փարիզում հիմնադրել է Շոստակովիչի անվան միջազգային ասոցիացիա, երկար տարիներ զբաղվել աշխարհում նրա երաժշտությունը քարոզելով:
Դեռեւս 1938-ին Դմիտրի Շոստակովիչը գրել էր «Լիրիկական վալսը», որը 1987-ին կատարեց Մստիսլավ Ռոստրոպովիչը, սակայն այն տարիներին դա աննկատ մնաց: 1994թ. այն ժամանակ դեռեւս ոչ հայտնի դիրիժոր եւ ջութակահար Անդրե Ռիուն հչակեց այդ վալսով իրեն՝ աշխարհի հինգ մայրցամաքներում:
Պատրաստեց
Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆԸ
«Առավոտ» օրաթերթ
21.04.2020
