«Առավոտը» քանիցս անդրադարձել է մեզ մոտ պարողների, բալետի արտիստների՝ ընդհանուր հիմունքներով կենսաթոշակի անցնելու խնդրին, բայց համապատասխան մարմինների կողմից ոչ մի արձագանք։
Խորհրդային ժամանակներում, ի թիվս այլ մասնագիտությունների, պարողներն ու փողային գործիքների երաժիշտներն ունեին արտոնություն. փողային գործիքների երաժիշտները 25, պարուհիները՝ 18, իսկ պարողները՝ 20 տարվա բեմական գործունեությունից հետո անցնում էին կենսաթոշակի։
Մշակույթի ոլորտում կան մասնագիտություններ, այդ թվում՝ նկարչի, գրողի, որոնք կարող են ստեղծագործել առանց տարիքային սահմանափակման, մինչդեռ հնարավոր չէ նույնիսկ պատկերացնել բեմում, ասենք՝ 40-ն անց բալետի արտիստի։ Հենց այդ հանգամանքն է տարիներ շարունակ եւ պարային կոլեկտիվներում, եւ օպերային թատրոնում ստեղծում լարված իրավիճակներ։ Ի վերջո, պարտադի՞ր է, որ ԱԺ-ում այդ հարցը բարձրացնեն պարողներն ու բալետի արտիստները, չէ՞ որ խորհրդարանում բոլոր ժամանակներում էլ եղել են արվեստագետ պատգամավորներ։ Ժամանակին բալետի պրիմա պարուհի Ժակլին Սարխոշյանն այս հարցի առնչությամբ ասել է. «Արեւմուտքում բալետի արտիստը 20 տարի աշխատելուց հետո թոշակավորվում է: Իսկ, օրինակ՝ Գերմանիայի կառավարությունը պարարվեստի ոլորտի «տարեցներին» տրամադրում է շուրջ 40 հազար եվրո, որ ցանկության դեպքում նրանք այլ մասնագիտություն ձեռք բերեն: Միանշանակ ծիծաղելի է, որ բալետի արտիստներս թոշակի ենք անցնելու 63 տարեկանում: Ստացվում է՝ ինչ-ինչ միջոցներով դեռ պետք է հասնես 63 տարիքին, հետո նոր ստանաս բաղձալի թոշակը»:
2008թ. փողային գործիքների երաժիշտներն ու պարողները իրենց արտոնությունները վերականգնելու նպատակով դիմեցին Ազգային ժողով, որի արդյունքում երաժիշտների պահանջը բավարարվեց՝ նրանք կենսաթոշակի են անցնում 50 տարեկանից, իսկ պարողների մասով մինչ օրս լռություն է։
Կարդացեք նաև
Ողջունելի է, որ կառավարության որոշմամբ օլիմպիական չեմպիոն եւ մրցանակակիր հայ մարզիկները ցմահ թոշակ կստանան: Բայց հետաքրքիր է՝ ինչո՞ւ արվեստի ոլորտների ներկայացուցիչները չունենան նման արտոնություն: Օրինակ՝ գրողների դեպքում ինչպիսի՞ չափանիշներ պետք է հաշվի առնվեն: Գուցե նկատի առնվի այն հանգամանքը, որ տվյալ գրողը պետական մրցանա՞կ է ստացել…
Սամվել ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
17.04.2020