Հընթացս պանդեմիայի դեմ պայքարի նորանոր ձևերի փնտրտուքի մեջ վարչապետը ժամանակ կունենա՞ մտածելու, որ ԻՐԱՎԻՃԱԿ Է ՓՈԽՎԵԼ: Ինքնաբերաբար առաջանում են խնդիրներ, որ ինքը հարկադրված է լուծել: Օրինակ՝ այս գարնանը, գուցե ամռանն էլ տրանսֆերտներ չեն լինելու, ոչ միայն դրսից փող չի մտնելու, այլև՝ հազարավոր մարդիկ երկրից դուրս չեն գալու, նրանց աշխատանք է պետք: Ճգնաժամի չինական հիերոգլիֆի հակառակ կողմը՝ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ, դա է: ՈՒ հնարավորությունը այսօր պետության աջակցությունն է արտադրողին:
Նոր արտադրություններ ստեղծողին, նոր աշխատատեղեր ստեղծողին: Հրաշալի է, որ Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Գախարիան հայտարարել է՝ կառավարության որոշմամբ՝ բոլոր բաժանորդների փոխարեն, որ սպառում են ավելի քան 200 կՎտ էլեկտրաէներգիա և ավելի քան 200 խմ բնական գազ, պետությունը կվճարի 3 ամսվա վճարները: Նաև՝ աղբահավաքության, նաև` ջրի: Նա նշել է, որ կորոնավիրուսային համավարակը ծանր հարված է տնտեսությանը, կարող է առաջացնել աշխատատեղերի կորուստ, և կառավարությունն ամեն ինչ անելու է բնակչությանը պաշտպանելու համար: Պանդեմիայի հետևանքների վերացման մեջ աշխարհի երկրները երկու մասի են բաժանվում՝ ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան, Սերբիան, Հնդկաստանը, գուցե նաև այլ երկրներ, բնակչությանը միանվագ գումար են տալիս՝ կենցաղային ծախսերի ու սոված չմնալու համար: Այդ գումարները արագ վերադառնում են պետությանը՝ պահելով սպառման շուկան ու արտադրությունը: Մյուս մասը փորձում է արտադրությունը պահել, որ մարդիկ աշխատանք չկորցնեն, բայց օրեցօր խստացող կարանտինի պայմաններում աշխատելը դառնում է ապրիորի ու վտանգավոր:
Իմ ներսի homo politicus-ը ինձ համառորեն հարցնում է՝ ժամանակը չէ՞, որ փոխվի կառավարության կառուցվածքը: Ֆորս մաժորը ունի իր պարտադրանքները, չի կարող երկիրը նախկին կանոններով կառավարվել ու վերականգնել է պետք նախարարությունները, որ չհիմնավորված փակվել էին: Օրինակ՝ գյուղատնտեսությանը, օրինակ՝ արդյունաբերությանը, օրինակ՝ էներգետիկայի: Օրինակ՝ մշակույթի: Նկատե՞լ եք, որ ոչ վարչապետը, ոչ պարետը, ոչ նախարարը ոչ մի խորհրդակցության, ոչ մի նիստի ժամանակ դեռ չեն անդրադարձել կոնկրետ մշակույթին ու մշակույթի մարդկանց:
Բացի՝ ընդհանրական որոշումները՝ փակվել են թատրոնները, համերգասրահները, ցուցասրահները, և այլն, և այլն: Ինչպե՞ս են այսօր ապրում նրանք ու ինչպե՞ս են դիմանում: Պետության համատարած անտարբերությանը նրանք պատասխանում են իրենց համատարած անտարբերությամբ՝ փայտը երկու ծայր ունի: Մնացորդային վերաբերմունքը մշակույթին փաստացի մեր կյանքից դուրս է մղել մարդկանց, որ պետության անձնագիրն են ցանկացած երկրի համար: Բայց ոչ Հայաստանի: Ինչու՞ ոչ ոք՝ ոչ մի գրող, նկարիչ, դերասան, երաժիշտ, գիտնական իր պարտքը չի համարում դիմել բոլորիս քաջալերանքի, հույսի ու «ձախորդ օրերը կուգան ու կերթան»-ի խոսքով: Որովհետև ոչ ոք չի համարում, որ իր խոսքը պետք է, կարևոր է, ազդեցություն կունենա, սպասված է: ՈՒ դա դաժան է բոլորիս համար: Դաժան պատասխան է ոչ թե իշխանությանը, այլ մեզ, որ համաձայնել ենք իշխանության որոշումներին: Չենք դիմադրել, չենք պահանջել, չենք ապացուցել, որ սխալ է: Եվ ոչ միայն մշակույթի հարցում:
Կարդացեք նաև
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում: