ՀՀ Սահմանադրական դատարանն օրերս անվավեր ճանաչեց «Ոստիկանությունում ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի այն կետը, որն արգելում էր ոստիկանության աշխատակցին լինել որևէ կրոնական կազմակերպության անդամ։ Սահմանադրական դատարանի որոշման համաձայն՝ օրենքի տվյալ կարգավորումը հակասում է ՀՀ Սահմանադրության 41-րդ հոդվածին (Մտքի, խղճի և կրոնի ազատությունը) և 45-րդ հոդվածին (Միավորումների ազատությունը)։
Ըստ էության, սա առաջին փորձն է անվավեր ճանաչելու ուժային կառույցներին վերաբերող օրենքներում տեղ գտած այն խտրական նորմերը, որոնք, ժառանգված լինելով դեռևս խորհրդային շրջանից, սահմանափակում են անձի սահմանադրական իրավունքները, տվյալ պարագայում՝ խղճի և դավանանքի ազատությունը։ Մեր Կենտրոնի ուսումնասիրության համաձայն՝ մինչ օրս ոստիկանության այն ծառայողները, որոնք հարել են այս կամ այն եկեղեցուն կամ կրոնական միավորմանը, հարկադրված են եղել թաքցնել իրենց եկեղեցական պատկանելությունը՝ հեռացման վտանգի առջև չկանգնելու համար։
Ամեն ինչ սկսվեց նրանից, որ 17 տարի համակարգում ծառայելուց հետո 2018թ․ հոկտեմբերին աշխատանքից հեռացվեց ոստիկանության մի ծառայող, որն ավետարանական հավատքի քրիստոնյա է։ Որոշման հիմքում դրվել էր այն հանգամանքը, որ տվյալ ոստիկանը կրոնական կազմակերպության անդամ է։ «Կրոնի և իրավունքի կենտրոն»-ը, համոզված լինելով, որ կոպտագույն կերպով ոտնահարվել են ՀՀ քաղաքացու իրավունքները, ստանձնեց նրա շահերի պաշտպանությունը՝ ապահովելով դատական ներկայացուցչություն։
ՀՀ Վարչական դատարանը գործի քննության ընթացքում նպատակահարմար գտավ դիմել Բարձր դատարանին՝ որոշելու ոստիկանության ծառայողի կրոնական կազմակերպության անդամ լինելու արգելքի մասով օրենքի 39-րդ հոդվածի 1-ին մասի 7-րդ կետի՝ Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը։ Սահմանադրական դատարանը Սահմանադրությանը հակասող ճանաչեց ոստիկանության ծառայողի համար ինքնին որևէ կրոնական կազմակերպությանն անդամակցելու և անդամակցության համար վարքագծի կոնկրետ դրսևորումներով չպայմանավորված բացարձակ արգելքի սահմանումը։
Կարդացեք նաև
Սա նշանակում է, որ ՀՀ քաղաքացիները՝ անկախ այն հանգամանքից, թե որ եկեղեցուն են հարում կամ կրոնական կազմակերպության անդամ են, թե ոչ, կարող են ազատորեն ծառայել ոստիկանությունում։ Միևնույն ժամանակ, ուժային կառույցի ծառայողն իրավունք չունի իր պաշտոնեական դիրքն օգտագործելու կրոնական միավորումների շահերի համար և իր պաշտոնեական պարտականությունները կատարելիս իրականացնելու կրոնական գործունեություն։ Սա այն ողջամիտ հավասարակշռումն է, որը մի կողմից թույլ չի տալիս ոտնահարել ոստիկանության ծառայողի խղճի և դավանանքի ազատությունը, մյուս կողմից՝ մղում է նրան բարեխղճության դաշտ՝ իր պաշտոնեական դիրքը հօգուտ կրոնական քարոզչության չծառայեցնելու համար։
Հասմիկ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
«Կրոնի և իրավունքի կենտրոն» ՀԿ իրավախորհրդատու,
փաստաբան
