Դաշնակահար, Երեւանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր Արմեն Բաբախանյանը՝ «Արտասահմանյան արտիստների համերգաշարի» մասին եւ ոչ միայն:
– Օրերս կոնսերվատորիայի տարածած հաղորդագրությունից տեղեկացանք, որ բուհը եւ Արմեն Բաբախանյանը սկսում են «Արտասահմանյան արտիստների համերգաշար»: Միջոցառումը փետրվարի 3-ին բացվեց ճանաչված դաշնակահար, «Steinway»-ի արտիստ, Պում Պրոմմաչարտի (Թայլանդ) համերգով, որից հետո երաժիշտը ուսանողների հետ անցկացրեց վարպետության դաս: Ի դեպ, այս երաժշտի գիտական ատենախոսության թեման Առնո Բաբաջանյանի դաշնամուրային ստեղծագործոթւյուններն են, եւ նա կատարել է կոմպոզիտորի բոլոր երկերը:
Պում Պրոմմաչարտը Երեւանի կոնսերվատորիայում
Վերջին շրջանում հայաստանյան բուհերում միջազգային ծրագրերով կայանում են տարբեր միջոցառումներ, որոնց նպատակն է ամրապնդել ու խթանել բարձրագույն կրթության միջազգայնացումը ազգային եւ ինստիտուցիոնալ քաղաքականության գործիքների մշակման միջոցով: Իսկ մոտ մեկդարյա մասնագիտական գործունեություն ծավալած ձեր բուհում դեռեւս շատ վաղուց, եթե ոչ մենահամերգներով, ապա վարպետության դասերով հանդես են գալիս արտասահմանցի ճանաչված մասնագետներ: Վարպետության դասեր են անցկացնում նաեւ հայաստանյան նվագախմբերի կողմից հրավիրված նույնպես ճանաչված դեմքեր: Եթե չենք սխալվում, նման համերգաշար կոնսերվատորիայում, այն էլ տարվա կտրվածքով, ինչն ակնկալում է նաեւ ֆինանսական ներդրում, առաջին անգամ է անցկացվում:
– Այո, այս ձեւաչափով առաջին անգամ է: Իհարկե, մեր բուհը հյուրընկալել է արտասահմանցի երաժիշտների, որոնք անցկացրել են վարպետության դասեր: Հաճախ չի պատահել, որ նրանք հանդես են եկել նաեւ ելույթով: Ֆինանսական ներդրման մասին խոսք լինել չի կարող, որովհետեւ կոնսերվատորիան նման միջոցներ չունի: Կարճ ասած՝ սա նվեր է:
Կարդացեք նաև
– Համոզված ենք, որ նվերի պարագայում աշխատում են ձեր անձնական կապերը:
– Իհարկե: Առաջիկայում կոնսերվատորիայում հյուրընկալվող երաժիշտների հետ, թույլ տվեք ասել, որ խոսքը գնում է բավականին լուրջ մասնագետների մասին, վաղուց եմ սկսել բանակցություններ վարել, նրանց հետ մտերմացել եմ միջազգային մրցույթների ժյուրիի աշխատանքներին մասնակցելիս կամ հյուրախաղերի ժամանակ: Նշեմ նաեւ, որ ոմանք հատուկ այս միջոցառման համար չեն գալիս Հայաստան: Ճանաչված երաժշտական բուհեր ունեն հնարավորություններ եւ դա թույլ է տալիս տվյալ բուհի դասախոսները նպատակային ծրագրերով մեկնեն արտերկիր ու հանդես գան տարբեր ձեւաչափերով միջոցառումների: Օրինակ, մինչ կոնսերվատորիայում ելույթն ու վարպետության դասի անցկացումը, Պում Պրոմմաչարտի, մոսկվաբնակ 15-ամյա Եվա Գեւորգյանի եւ իմ մասնակցությամբ «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահում հանդես եկանք ոչ հաճախ հանդիպող «Երեք ռոյալ» ծրագրով: Իսկ գերմանացի դաշնակահար Օլիվեր Կերնի հետ, որը միջին սերնդի վառ ներկայացուցիչ է, ունեմ մենահամերգ դուետի ձեւաչափով, նրան էլ խնդրել եմ մասնակցել «Արտասահմանյան արտիստների համերգաշար» միջոցառմանը եւ նա սիրով համաձայնել է: Մենահամերգի ձեւաչափը կոնսերվատորիայի դահլիճում, այլ ոչ, ասենք՝ համերգասրահում, հավատացնում եմ՝ ավելի ուսուցողական է: Ոչ պակաս կարեւոր է ուսանողների անմիջական շփումը ճանաչված երաժիշտների հետ: Տեղեկացնեմ, որ մեր կոնսերվատորիայում այս միջոցառմանը արդեն սիրով արձագանքել են իհալացի դաշնակահար Պաոլո Բալիերին, Ռուսաստանից Վլադիմիր Օվչիննիկովը, ԱՄՆ-ից Դուգլաս Հեմփֆրիսը, դարձյալ ԱՄՆ-ից ջութակահար Պամելա Ֆրանկը, Իսրայելից թավջութակահար Թիմորա Ռոսլերը եւ ուրիշներ: Մի բան էլ հավելեմ՝ համերգներից հետո կկայանան ոչ միայն վարպետության դասեր, այլեւ հանդիպում-քննարկումներ արտիստների եւ ուսանողների միջեւ:
– Ձեր թույլտվությամբ անդրադառնանք ձեր իսկ կարիերային: Դասական երաժշտարվեստի երկրպագուներից, հաճախ նաեւ ձեր գործընկերներից, լսում ենք, թե ինչու Արմեն Բաբախանյան դաշնակահարը «տարին մեկ է երեւում» մեր բեմերում:
– Չեմ կարծում, որ, ասենք՝ ամեն ամիս պետք է երեւալ: Խնդրեմ՝ փետրվարի 14-ին «Գաֆէսճյան» արվեստի սրահում հանդես կգամ մենահամերգով, որի ընթացքում կհնչի նաեւ մի հետաքրքիր գործ՝ 12 պիեսներից բաղկացած Վաչե Շարաֆյանի Goct-Rite դաշնամուրային ցիկլը: Ըստ էության սա պրեմիերա է լինելու, բայց կոմպոզիտորը այն գրել է մնջախաղի թատրոնի մի ներկայացման համար: Հավատացնում եմ՝ հանճարեղ ստեղծագործություն է:
– Բազմաճյուղ գործունեությունը ձեզ չի՞ հոգնեցնում:
– Ես մշտապես փորձել եմ օրը օգտագործել մաքսիմալ արդյունավետ, ինչն իմ դեպքում, թույլ տվեք նկատել, որ ստացվում է:
– «Առավոտը» քանիցս տարբեր առիթներով հարցազրույցներ է վարել ձեր մեկ-երկու իսկապես տաղանդավոր ուսանողների հետ, բայց գիտենք, որ բազմաթիվ ուսանողներ ունեք, որոնք իրենց գործունեության համար ընտրել են որեւէ օտար երկիր, մինչդեռ Բաբախանյանը, մեզ հասած տեղեկություններով՝ ունենալով հրավերներ, չգնաց այդ քայլին…
– Գիտե՞ք, դա զուտ անձնական որոշում է: Մեկ անգամ 2 տարով, ձեր խոսքերով՝ «այդ քայլին» Բաբախանյանը գնացել է. դասավանդել եմ ԱՄՆ-ում: Միանգամից ասեմ, որ ինձ այնտեղ չգոհարցրեց, թե հատկապես ինչը՝ թույլ տվեք չմանրամասնել: Իմ ճանապարհը հարթ չի ընթացել, բայց դժվարություններից երբեք չեմ էլ վախեցել: Յուրաքանչյուր արվեստագետի մեջ կա իր սեփական ռազմավարությունն ու քաղաքականությունը: Իմ դեպքում այն հետեւյալն է՝ գիտելիքներով օգնել երկրին:
– Դուք բացառություն չեք տաղանդավոր այն երաժիշտներից, որոնց ոչ թե արվեստի, այլ անձի շուրջ են պտտվում տարբեր խոսակցություններ: Ձեր մասին, օրինակ, ոչ թե մեկ անգամ, այլ հաճախ ենք լսում, թե բարդ մարդ եք…
– Իհարկե բարդ եմ, մարդն ընդհանրապես բարդ է: Հակառակը չեմ էլ պատկերացնում, չեմ հավատում, օրինակ, այն մարդկանց, որ ասում են հարյուրավոր ընկերներ ունեմ…
– Կոնսերվատորիայում դասավանդում եք 1992-ից, եւ այդ ընթացքում այսօրվա ռեկտոր Սոնա Հովհաննիսյանը հինգերորդն է՝ Էդգար Հովհաննիսյանից, Տիգրան Մանսուրյանից, Սերգեյ Սարաջեւից եւ Շահեն Շահինյանից հետո, ում հետ աշխատում եք: Ռեկտորների հաճախակի փոփոխությունը, օրինակ, Մանսուրյանը պաշտոնավարել է շուրջ 2 տարի, ազդո՞ւմ է ուսումնական պրոցեսի վրա:
– Ուսումնական պրոցեսի վրա կարող է ազդել ոչ թե ռեկտորների փոփոխությունը, այլ նրանց որդեգրած քաղաքականությունը: Կոնսերվատորիան գնացել եւ գնում է առաջ: Այստեղ կարեւորը պրոֆեսորադասախոսական կազմն է: Կան դասախոսներ, որոնք իրենց աշխատանքը կատարում են ազնիվ, կան նաեւ…
– Հեռվից հեռու նկատելի է, որ դուք պարզապես նվիրված եք մանկավարժի գործին, բայց ինչո՞ւ 1999թ. ձեր հիմնած «Հայաստանի ժառանգություն» դաշնակահարների միջազգային մրցույթը դադարեց 2001-ին, չէ՞ որ այս դեպքում խոսքը ոչ միայն հայաստանցի, այլեւ սփյուռքահայ երաժիշտների մասին էր եւ, ինչու ոչ, հնարավոր է, որ հենց այդ մրցույթում աչքի ընկնելը կարող էր բախտորոշ լինել նրանցից շատերի համար:
– Այո, ինքս եմ 2001-ին դադարեցրել մրցույթը, որի գեղարվեստական ղեկավարն էի եւ դա իմ անձնական որոշումն է եղել: Այսքանը:
Զրուցեց Սամվել ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ
Գլխավոր լուսանկարում՝ Արմեն Բաբախանյանը «Արտասահմանյան արտիստների համերգաշարի» բացմանը
«Առավոտ» օրաթերթ
08.02.2020
