Արդեն երկու տարվա իշխանությունը, որ խոստացել էր տնտեսական հեղափոխություն անել, այսօր ոչ թե մարդկանց կյանքն ավելի բարեկեցիկ է դարձրել, այլ իր մակերեսային ու չմտածված որոշումներով շատերի կյանքն է բարդացրել։
Բնականաբար այս քննադատությունը ոչ միայն հաճելի չէ, այլև անընդունելի է իշխանականների համար, ինչի վկայությունն է նաև մեր այս զրույցը «Իմ քայլը» խորհրդարանական խմբակցության անդամ, տնտեսագետ ԳԵՎՈՐԳ ՊԱՊՈՅԱՆԻ հետ։
–Ո՞ր փուլում է տնտեսական հեղափոխությունը, որ մարդիկ դրա «կենարար» ազդեցությունը չեն զգում։ Դրան զուգահեռ, այսօր շատ հաճախ տարբեր խնդիրներով մարդիկ ճանապարհ են փակում, կառավարության շենքի դիմաց ակցիաներ են անում։ Եթե ամեն ինչ այդքան լավ է, ինչու՞ են նրանք բողոքում։
-Տնտեսական հեղափոխությունն ընթացքի մեջ է։ Եթե ընթացքի մեջ չլիներ, ուսուցիչների՝ 12 տարի առաջ վերջին անգամ բարձրացված աշխատավարձը չէր բարձրանա, ՀՀ զինվորը կշարունակեր խաշած ցորեն ուտել, ոչ թե բորշչ, կոմպոտ, մեղր։
Կարդացեք նաև
–Չափազանցում եք, զինվորին վաղուց խաշած ցորենով չեն կերակրում։
-Եթե տնտեսական հեղափոխություն չլիներ, մեր բանակը կշարունակեր Սերժ Սարգսյանի ժամանակվա 80-ականների զենքով, ոչ թե «ՍՈՒ-30 ՍՄ»-ներով զինվել։ Զինվորականների աշխատավարձը մինչև 30 տոկոս չէր բարձրանա, թոշակը, նվազագույն աշխատավարձը չէին բարձրանա, փրկարարները 145 հազարի փոխարեն 80 հազար դրամ կստանային։ Այսինքն, այս առումով ընդդիմախոսների դեմագոգիան չեմ ընդունում, որովհետև տնտեսական հեղափոխությունն ահավոր մեծ թափի մեջ է։ Դրա մասին է խոսում նաև 2019-ին ՀՆԱ-ի՝ վերջին 12 տարվա ընթացքում ամենամեծ աճը՝ 7,6 տոկոս։ Վերադառնանք ակցիա անող քաղաքացիներին, օրինակ, մսավաճառներին։ Նրանք ասում են, թե թողեք անասունը ծառի տակ, հողի մեջ մորթեմ, դնեմ «Զլի» մեջ, որ երեկ քար էր թափում, տանեմ Երևան ու վաճառեմ։ Մենք էլ ասում ենք՝ չէ, ավելի լավ է մի քանի ղասաբներ սրանից տուժեն, բայց Հայաստանի 2,9 մլն քաղաքացիները շահեն։ Անասնապահներից մեկն ասում է՝ եթե իր կովն ընկնի ձորն ու սատկի, ի՞նչ անի։ Պիտի թափի, ի՞նչ պիտի անի, չպիտի տանի ու «Գումի» շուկայում վաճառի։ Հայաստանի 100-հազարավոր քաղաքացիների առողջությունն ավելի կարևոր է։ Սպանդանոցների միջոցով մենք վերջ կդնենք նաև էշի, ձիու, շան մսի, սատկած անասունի վաճառքին։ Բացի մի քանի ղասաբներից, այս որոշումը բոլորը ողջունում են։
–Ասում եք՝ կառավարությունը աշխատավարձեր է բարձրացրել, թոշակն է ավելացրել, բայց եկեք, դրանք համեմատության մեջ տեսնենք։ Տարեսկզբից ուժի մեջ է մտել ԵԱՏՄ–ի նոր մաքսատուրքը, 700 ապրանք թանկացել է, գազի սակագնի հավանական բարձրացման մասին է խոսվում, այս ամենը, բնականաբար, շղթայական թանկացումների է հանգեցնելու, իսկ մի քանի հազարով ավելացրած թոշակն ու աշխատավարձը ի՞նչ խնդիր կարող են լուծել։
-Հայաստանում վերջին 4-5 տարիների ամենացածր գնաճն է արձանագրվել՝ 1,4 տոկոս, դրա փոխարեն 7 տոկոս աշխատավարձի աճ է եղել։ Իսկ մաքսատուրքերի ավելացումը զրոյական ազդեցություն է ունենալու՝ ընդամենը 0,1-0,2 տոկոս։ Թանկացումներ չկան, որովհետև մրցակցությունն է ավելացել։ Այ, սա է տնտեսական հեղափոխությունը, հենց այս հանգամանքից ելնելով էլ առաջիկայում Հայաստանում տնտեսական մեծ բում է լինելու։
–Պարոն Պապոյան, ինձ թվում է Դուք Հայաստանի մասին չեք խոսում, բայց առաջ անցնելով, հետաքրքրվեմ՝ ներդրումների բում էլ էիք ասում, դա ի՞նչ եղավ։
-Ընդհանուր ներդրումները 2019-ին 26,5 տոկոսով ավելի շատ են եղել, քան 2018-ին, իսկ 2018-ին էլ ավելի շատ է եղել, քան 2017-ին։ Հայաստանում ընդհանուր ներդրումները պատմական ամենաբարձր մակարդակին են եղել 2019-ին, պահուստային միջոցները պատմական ամենաբարձր մակարդակին են եղել 2019-ին։ Հայաստանն իր պատմության ընթացքում ֆինանսատնտեսական վիճակով ամենակայուն և ամենաբարձր ռեզերվներն է ունեցել նախորդ տարի։
–Դուք բացառիկ պատմական ցուցանիշներ եք արձանագրում, եկել եք փոխելու ամեն ինչ, ինչու՞ եք շարունակ հիշում նախկիններին։
-Փոխում ենք, բայց շատերը ներկայացնում են նախկին իշխանությունների շահը, պիտի ցույց տալ նրանց, թե ով են եղել ու ինչ են արել։ Երբ նախկին իշխանությունների շահը ներկայացնող հարյուրավոր լրատվամիջոցներ, կներեք, քարոզչամիջոցներ այլ բան են ասում, պիտի հիշեցնել որոշ բաներ։
–Էլի լրատվամիջոցնե՞րն են թիրախում։
-Երբ լրատվություն չես տալիս, այլ քարոզչություն ես անում, դա արդեն լրատվամիջոց չէ։
–Հապա իշխանությանը ծառայող լրատվամիջոցներն ի՞նչ են։
-Ես չգիտեմ իշխանությանը ծառայող որևէ լրատվամիջոց։ Գուցե կուզեի այդպիսին լիներ, բայց չկա։
–Պարոն Պապոյա՜ն, Ձեր կառավարության ղեկավարին պատկանող թերթն էլ մոռացաք։ Դա անելու բա՞ն է։
-Քարոզչամիջոցները պարզապես հայհոյանք, վիրավորանք են տարածում, ոչ թե լրատվություն։
–Դուք ձեր մեղքի բաժինը չե՞ք տեսնում այդպիսի մթնոլորտի ձևավորման մեջ։ «Թավիշով» եկած իշխանությունն անհանդուրժող է յուրաքանչյուր այլակարծության հանդեպ։
-Թավիշով էլ շարունակում է, դրա համար որոշ մարդկանց թվում է, թե իրենց ամեն ինչ կարելի է։
–Այդ ու՞մ է ամեն ինչ կարելի։
-Կան մարդիկ ու քարոզչամիջոցներ, որոնք խոսքի ազատությունը շփոթել են լկտիության հետ։
–Մեկ–մեկ էլ ձեր աչքի «փուշը» տեսեք, պարոն Պապոյան։ Կարելի է երկար բանավիճել այս հարցում, բայց վերադառնանք մեր տնտեսական «հրաշքին». հիմա ողբերգություն սարքե՞նք, թե՞ ոչ, երբ գազի գինը թանկանա։
-2020-ին սահմանին գազի գինը չի թանկանա, իսկ ապրիլից ինչ կլինի, բանակցություններ են ընթանում, չեմ ուզում ողբերգական կանխատեսումներ անել։ Նախկինում էլ գազի գինը թանկ է եղել, պարզապես մենք դա վճարել ենք Հայաստան-Իրան գազամուղով, Հրազդանի ՋԷԿ-ի 5-րդ էներգաբլոկով։
–Բայց դա կարո՞ղ է արդարացում լինել նոր թանկացման համար։
-Ոչ, պարզապես որոշ դեմագոգների հիշեցնում եմ այս մասին, որ նախկինում գազի գինը էժան չի եղել։ Հիմա «Գազպրոմը» մեզ այնքան հիմնավոր բացատրություն պիտի ներկայացնի, որ համոզված լինենք, թե դրանից ՀՀ քաղաքացին անգամ շահելու է։ Հակառակ պարագայում որևէ փոփոխություն չի լինի։ «Գազպրոմի» հիմնավորումները հո հալած յուղի տեղ չե՞նք ընդունելու, դրանք շատ ծանրակշիռ պիտի լինեն։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Իրատես» թերթի այսօրվա համարում:
