«Արցախը Հայաստան է և վերջ» ՀՀ վարչապետի հայտարարությունը միանշանակ չընդունվեց քաղաքական շրջանակների կողմից, այդ թվում նաև իշխանամերձ: Բոլորը միաբերան պնդում են, որ այդ հայտարարությունը վնասակար է մեզ համար, բայց ոչ ոք չի բացատրում, թե ինչու, որն է դրա վնասակարությունը:
Այդ ինչու Ադրբեջանի նախագահը կհայտարարի, որ Երևանը ադրբեջանական «պատմական» հող է ու դա չի վնասի բանակցություններին, իսկ բացահայտ ճշմարտությունը կվնասի: Ինչ՞ու ենք մենք վախենում մեր արդարացի դիրքորոշումը բարձրաձայնելուց ու այն պաշտպանելուց:
Արդյոք չի ստացվո՞ւմ, որ «նստել ենք ուղտին, կուզեկուզ ման ենք գալիս»: Փոխանակ հետագա պարզաբանումներում, հարցազրույցներում բերվեր այդ հայտարարության իրավական ապացույցները, արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը Բի-Բի-Սի-ին տված հարցազրույցում թղթակցի գուցե միտումնավոր տրված (որպեսզի կարողանանք բերենք պատմական փաստերը և ապացուցենք հակառակը) այն հարցին, թե Արցախի տարածքը հայկական չէ, նախարարը ընդամենը պատասխանում է, «բայց այնտեղ հայեր են ապրում չէ», չհակադրվելով ճշմարտությամբ, և չապացուցելով, որ տարածքը միմիայն հայկական է և դա հայտնի է շատ վաղուց, նույնիսկ մեր թվարկությունից առաջ: Դրա մասին գրված է նույնիսկ Ադրբեջանի պատմության դասագրքերում(7-8րդ դասարան):
Այդ գրքի 20-րդ էջում կարդում ենք. “…Христианство в Албании не сумело пустить такие глубокие корни, как в Армении и Грузии. Наиболее сильным влияние христианской церкви было в области Арцах (она охватывала Нагорный Карабах и часть Мильской степи, которая являлась связующим звеном между Албанией и Арменией. Во времена, когда эта область подпадала под власть армянских царей, сюда усиливался приток армянского населения. Нагорная часть Арцаха стала как бы убежищем для него. Постепенно происходило смешение армянского языка с языком местного албанского населения, в результате чего образовалось карабахское наречие армянского языка)”. Из учебника “История Азербайджана” для 7-8 классов, изданного “МААРИФ”, Баку, 1972 г., автор А.Н.Гулиев. Այն որ Արցախը Հայաստան է փաստում է նաև արխիվներում պահպանված Չեչերինի նամակը Լենինին (բերվում է սկզբնաղբյուրի լեզվով) Г.В. Чичерин. Письмо В.И.Ленину. Июнь 1920г. “Карабах есть исконно армянская местность”, но после избиения армян в долинах там поселились татары, а в горах остались армяне. (ЦП ИМЛ при ЦК КПСС. ф.2, д.14516, д.2) 29 июня 1920г.. Из письма Чичерина Ленину. (о проектесоветизации Армении и Грузии-Ж.Г.) “…Последний фазис этого конфликта (речь о разногласии между Чичериным и т.т. Орджонокидзе, Мдивани, Наримановым о способе советизации Армении и Грузии-Ж.Г.) есть обьявление Азербайджаном претензии на громадные округа, принадлежащие постоянно Армении и находящеися фактически в руках Армянской Республики. Азербайджанское правительство заявило претензию на Карабах, Зангезур и Шаруро-Далагезский уезд вместе с Нахичеванью, Ордубадом и Джульфой. Большая часть этих местностей находится фактически в руках Армянской Республики… Во всяком случае, речи не может быть о посылке азербайджанских аскеров против армян для отнятия у последних тех областей, на которые Азербайджану вздумалось заявить претензию… Другой путь к удовлетворению Азербайджана: занятие всех поименованных местностей нашими частями для передачи их в качестве подарка Азербайджану. Именно эту комбинацию имеет в виду Нариманов… Отнять у Армении какие-либо части и нашими руками передать их Азербайджану – это значило бы совершенно придать ложный калорит всей нашей политике на Востоке… В частности, по отношению к Армении это надолго нанесло бы непоправимый удар делу коммунизма. Именно поэтому было принято решение занять спорные местности российскими частями с подчинением их российской оккупационной власти с тем, чтобы эти местности не были присуждены ни Азербайджану, ни Армении впредь до того, когда наступит более благоприятная политическая коньюктура” (ф. ЦК КПСС, общий отдел, 6-й сектор д. 44-92 19 а д. 54-58) СТРОГО СЕКРЕТНО Российская Коммунистическая Партия (больш)) Центральный Комитет Выпуска из протокола N25 заседания Политбюро ЦК от 7 июля 1920г. 8.Инструкция членам РВС Кавказского фронта и нашим дипломатическим представителям в Грузии, Армении и Турции.9. Утвердить проект тов. Чичерина. Секретарь ЦК (ЦК КПСС, общий отдел, 6-й сектор д.44-3/3-а,л.71).
Ինչո՞ւ մեր հայրենի դիվանագիտությունը բերանը ջուր է առնում պատեհ առիթներին և չի հրապարակում վերը նշված հայտնի ճշմարտությունները, որոնք գտնվում են արխիվներում ու զետեղված են մեծանուն գիտնական, իրավագետ Յու. Բարսեղովի «Լեռնային Ղարաբաղը՝ միջազգային իրավունքի և համաշխարհային քաղաքականության ասպարեզում» երկհատոր աշխատությունում, ուր ներգրավված են փաստաթղթեր և դրանց մեկնաբանություններ:
Մինչև ե՞րբ պիտի հրատարակենք գրքեր ու չգործածենք այդ անհերքելի փաստարկները գործնական քաղաքականության մեջ և բանակցային գործընթացում:
Մեր անիմաստ տոլերանտությամբ ոչ միայն տանուլ ենք տալիս տեղեկատվական պատերազմում, այլև, ինչն ավելի ցավալի է, միջազգային և միջնորդ կառույցներին զրկում ենք պատմական և իրավական ճշմարտությունն իմանալու հնարավորությունից: Սա, արդեն, մեկուսացման ճանապարհն է:
Ժասմինա Ղևոնդյան
«Ներուժ» ՀԿ նախագահ
Հայաստանի դեմոկրատական կուսակցության փոխնախագահ
