ԵՊՀ ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատար Գեղամ Գևորգյանի հրամանով՝ այսուհետ կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող ԵՊՀ ուսանողներին տրամադրվելու է մասնագիտական աջակցություն:
ԵՊՀ եվրոպական լեզուների և հաղորդակցության ֆակուլտետի 2-րդ կուրսի ուսանողուհի Սյուզաննա Ալեքսանյանը ծնվել է Գյումրիում: Տեսողական խնդիր ունեցող Սյուզաննան Երևանի Նիկողայոս Տիգրանյանի անվան տեսողության խանգարումներ ունեցող երեխաների թիվ 14 հատուկ դպրոցն ավարտելուց հետո հաստատ որոշել էր՝ ստանալու է բարձրագույն կրթություն և դառնալու է որակյալ մասնագետ:
Մեզ հետ զրույցում նա պատմեց, որ մասնագիտությունն ընտրելիս սկզբում չէր կողմնորոշվում, բայց հետո ամեն ինչ այնպես դասավորվեց, որ իրականացավ իր ցանկությունը. «Դպրոցում շատ էի սիրում կենսաբանությունը, մտածում էի բժիշկ դառնալու մասին, բայց այդ ոլորտն ինձ համար բարդ կլիներ: Հետո մտածում էի հոգեբանության և իրավաբանության մասին, բայց դրանք էլ ինձ հոգեհարազատ չէին: Այնուամենայնիվ, սկսել էի մասնավոր պարապել հոգեբան դառնալու համար՝ հոգուս խորքում թաքուն երազելով լեզուներ ուսումնասիրելու մասին»:
Նրա խոսքով, ուսուցիչներն էին նշում, որ օտար լեզվով բանավոր քննություն հանձնելը բարդ կլինի, պետք չէ դիմել. «Բայց եթե ես մի բան ցանկանում եմ, ամեն ինչ անում եմ դրան հասնելու համար: Ընդունելության քննություններից մեկ ամիս առաջ սկսեցի պարապել անգլերեն՝ բանավոր քննություն հանձնելու համար և այսօր սովորում եմ իմ սիրելի ֆակուլտետում: Ի դեպ, դրան նպաստել է նաև Ընդունող հանձնաժողովը. երբ գործերը հանձնելիս ասացի, որ ստիպված եմ հոգեբանությունն ընտրել, ամեն ինչ այնպես արեցին, որ ոչ թե ստիպված լիներ ընտրությունս, այլ ցանկությամբ»:
Բուհ ընդունվելիս Սյուզաննան անհանգստություններ կամ վախեր չի ունեցել. «Ես արդեն սովորել եմ մարդկանց սկզբնական արձագանքներին, դա խնդիր չէ: Բացի դրանից՝ շատ շփվող եմ, և այդ առումով խնդիրներ չեն լինում: Այսօր ես մեծ սիրով եմ գալիս համալսարան»:
Նրա փաստմամբ, հենց առաջին օրվանից իր կուրսընկերները և դասախոսական կազմը մեծապես աջակցել են իրեն. «Առաջին օրն էր, որ շատ դժվար էր, չգիտեի, թե որտեղ է գտնվում ֆակուլտետը, ինչպես գտնեի համապատասխան լսարանը և այլն, բայց մեկ ամիս անց, շնորհիվ կուրսընկերներիս և դասախոսներիս, ինչպես նաև ՈՒԽ-ի, արդեն ամեն ինչին հարմարվել էի»:
Հետագա խնդիրներն արդեն առնչվել են ուսումնական գործընթացին. «Չկան տեսողական խնդիրներ ունեցող ուսանողների համար նախատեսված գրքեր, բառարաններ կամ համապատասխան աուդիոգրքեր: Դասերը ձայնագրում եմ, բայց միշտ չէ, որ դա բավարար է լինում: Ուսումնական առաջին կիսամյակը շատ բարդ էր, ոչինչ կանոնակարգված չէր: Անհրաժեշտություն կար, որ ինձ օգնեին, ինձ համար կարդային, որ կարողանայի յուրացնել դասը, հասկանայի միջանկյալ քննությունների ընթացակարգերը և այլն»:
Այդ խնդիրներին էլ լուծում տալու համար, Սյուզաննայի խոսքով, մեծապես օգնել են Միջմշակութային հաղորդակցության անգլերենի ամբիոնի դասախոսական կազմը՝ ի դեմս ամբիոնի վարիչ Շուշանիկ Պարոնյանի, և ԵՊՀ ՈՒԽ նախագահ Դավիթ Ափոյանը. «Դավիթի նախաձեռնությամբ և նախկին ռեկտոր Արամ Սիմոնյանի աջակցությամբ ես ունեմ ուսուցիչ, որն ամեն կերպ աջակցել և այժմ էլ շարունակում է օգնել ինձ»:
Սյուզաննան մեզ հետ զրույցում ասաց, որ իր երազանքներն ավելի շատ նպատակներ են, որոնց հասնելու համար շատ է աշխատում. «Այժմ հետաքրքրվում եմ գործարարությամբ ու մտածում այդ ուղղությամբ: Մագիստրատուրայում սովորելու համար էլ դիմելու եմ այս ֆակուլտետ՝ գործարար անգլերենին լավ տիրապետելու և որակյալ մասնագետ դառնալու համար»:
Մեզ հետ զրույցում Միջմշակութային հաղորդակցության անգլերենի ամբիոնի վարիչ Շուշանիկ Պարոնյանն ասաց, որ ֆակուլտետը և մասնավորապես ամբիոնը հենց սկզբից ամեն ինչ արել է, որ Սյուզաննան ամբողջապես ներգրավվի համալսարանական կյանքին: Նրա խոսքով, սկզբում եղել են բարդություններ, քանի որ համալսարանում ներառական կրթությունը կազմակերպելու համար համապատասխան քաղաքականություն մշակված չէ:
«Սկզբում Սյուզաննային շատ էին օգնում ՈՒԽ-ի անդամները՝ ամեն անգամ աջակցելով դասերի յուրացմանը և այլ խնդիրների լուծմանը: Սակայն մեզ համար կարևոր է, որ նա ոչ միայն սովորի, այլև լավ սովորի, լավ մասնագետ դառնա: Այսինքն՝ մեզ համար կարևոր էր ոչ միայն գործընթացը, այլև արդյունքը, իսկ դրան հասնելու համար անհրաժեշտ էր մասնագետի աջակցություն: Եվ անցյալ տարի ՈՒԽ-ն բարձրաձայնեց հարցը, ինչին ի պատասխան՝ Արամ Սիմոնյանը տրամադրեց ֆինանսական աջակցություն, որի արդյունքում մեր ամբիոնի ասիստենտներից մեկը մշտապես օգնում է Սյուզաննային: Նա այս ընթացքում այնքան է սիրել նրան, որ պատրաստ է առանց վարձատրվելու էլ օգնել»,- պատմեց Շուշանիկ Պարոնյանը:
Նա փաստեց՝ ամեն ինչ արվում է, որ Սյուզաննան ուսումնական ոչ մի գործընթացից հետ չմնա. «Անցյալ տարի, երբ նրանք ինֆորմատիկա էին անցնում, մենք հետաքրքրվեցինք և դիմեցինք Կույրերի միավորում, որտեղ հատուկ ծրագրով տեսողության խնդիր ունեցող մարդկանց սովորեցնում են համակարգչով աշխատել: Այսօր էլ գտել եմ համակարգչային հատուկ ծրագիր, որը կարդում է անգլերեն բոլոր տեքստերը: Այն Սյուզաննային շատ կօգնի»:
Շուշանիկ Պարոնյանն ասաց, որ այս տարի նույնպես բարձրաձայնվել է աջակցության վերաբերյալ հարցը, և հուրախություն բոլորի՝ ԵՊՀ ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատար Գեղամ Գևորգյանը հարցին շատ ավելի համակարգային լուծում է տվել. ստորագրել է հրաման, ըստ որի՝ աջակցություն է տրվելու ԵՊՀ՝ հաշմանդամություն ունեցող բոլոր ուսանողներին. «Սա շատ կարևոր քայլ է ներառական կրթությունը հնարավորինս լավ կազմակերպելու ճանապարհին»:
Ըստ այդ հրամանի՝ տեսողական և լսողական զգայարանների խանգարումներ ունեցող ուսանողների դասապատրաստմանն աջակցելու և համալսարանի տարածքում նրանց ուղեկցելու նպատակով յուրաքանչյուր ուսումնական տարվա համար մեկ ուսանողի հաշվարկով համապատասխան ֆակուլտետին է հատկացվելու 400 հազար դրամ, իսկ հենաշարժողական խանգարումներ ունեցող ուսանողներին համալսարանի տարածքում ուղեկցելու համար յուրաքանչյուր ուսումնական տարվա համար մեկ ուսանողի հաշվարկով համապատասխան ֆակուլտետին է հատկացվելու 200 հազար դրամ:
Մեզ հետ զրույցում ԵՊՀ հումանիտար և հասարակագիտական մասնագիտությունների գծով պրոռեկտոր Էլինա Ասրիյանն ասաց, որ ներառականությունն այսօր կարևոր է բոլոր մակարդակներում՝ սկսած մանկապարտեզներից. «Առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող մարդիկ անպայման պետք է ներգրավված լինեն կրթության գործընթացին և ունենան հավասար պայմաններ: ԵՊՀ-ն, հասկանալով և հավաքագրելով այդ ոլորտի կարիքները, արեց առաջին քայլը, ինչը կնպաստի հաշմանդամաթյուն ունեցող ուսանողների համար կրթությունն ավելի մատչելի դարձնելուն»:
Նրա խոսքով, նպատակին հասնելու համար դեռ շատ քայլեր պետք է արվեն. «Սյուզաննա Ալեքսանյանի օրինակով մենք հասկացանք, որ խնդրին նախնական լուծում տալու համար կարելի է ներմուծել աջակիցների օղակ, որի համար ԵՊՀ-ն տրամադրելու է ֆինանսական աջակցություն»:
Ի դեպ, ըստ հրամանի՝ սահմանվում է, որ հենաշարժողական խանգարումներ ունեցող ուսանողներին համալսարանի տարածքում ուղեկցելու համար աջակցող օղակի անդամ կարող են դառնալ նաև ուսանողները: Ըստ Էլինա Ասրիյանի՝ այդ որոշումը կարևոր էր նաև ուսանողների սոցիալական ներգրավվածության տեսանկյունից. «Ներառականության գաղափարախոսությունը ենթադրում է, որ բոլորը պետք է ներգրավվեն գործընթացին: Բացի դրանից՝ այս գործընթացն ուսանողի ներգրավվածությունը հնարավորություն կտա օգտվելու կրթաթոշակից և զեղչերից»:
ԵՊՀ պրոռեկտորը մեզ հետ զրույցում փաստեց, որ այս պահին հավաքագրվում է ամբողջ տեղեկատվությունը, որը վերաբերում է այս խնդրին. «Ամբողջական տեղեկատվություն ստանալուց և կարիքները գնահատելուց հետո մենք արդեն կկարողանանք մշակել համապատասխան քաղաքականություն»:
Քնար Միսակյան