Այս կամ այն վիտամինի պակասն ընդհանուր առմամբ բացասաբար է անդրադառնում օրգանիզմի աշխատանքի վրա։ Ավիտամինոզի մասին իմանալու ամենաարդյունավետ տարբերակը բուժհաստատությունում համապատասխան անալիզների հանձնումն է, սակայն երբեմն հենց օրգանիզմն է «բարձրաձայնում» որոշակի վիտամինների անբավարարության մասին, և օրգանիզմի «լեզուն» հասկանալու դեպքում կարելի է կռահել, թե հատկապես որ վիտամինի կարիքն ունի․ այս առումով հատուկ ուշադրության է արժանի մաշկի, եղունգների ու մազերի վիճակը։
Վիտամիններն օրգանիզմի համար թեև «շինանյութի» դեր չեն կատարում, բայց կենսականորեն անհրաժեշտ են բոլոր օրգան-համակարգերի լիարժեք կենսագործունեության համար, քանի որ մի շարք կարևորագույն գործառույթներ ունեն․
- մասնակցում են արյունաստեղծմանը,
- կարգավորում են նյութափոխանակությունը,
- կարգավորում են նյարդային, սիրտ-անոթային, իմունային ու մարսողական համակարգերի աշխատանքը,
- ակտիվորեն մասնակցում են ֆերմենտների արտադրմանն ու աշխատանքին,
- նպաստում հորմոնների արտադրմանը,
- բարձրացնում են իմունիտետը,
- հոգում մաշկի, մազերի, եղունգների առողջոթյան մասին։
Ո՞ր վիտամիններն են անհրաժեշտ մաշկին
Կարդացեք նաև
Մաշկն օրգանիզմի առողջությունն ու վիտամինային հավասարակշռությունն արտացոլող հայելին է։ Հենց մաշկն է առաջին հերթին արձագանքում վիտամինների, հանքանյութերի և այլ սննդանյութերի պակասին։
Մաշկի չորությունն ու գունատությունը, վաղաժամ կնճիռների առաջացումը, ազդրերի և ուսերի շրջանում «սագի մաշկը» կարող են հուշել նիկոտինաթթվի, Е и А վիտամինների պակասի մասին։
Ճարպոտ, թեփոտվող մաշկը՝ վիտամին В12-ի պակասի մասին է խոսում։
Կորյակների ու պիգմենտային բծերի առաջացումն ահազանգում է А, Е, D, К, F վիտամինների անբավարարության մասին։
Մաշկի դեղին անառողջ երանգը հուշում է, որ ժամանակն է ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել վիտամին В12 պարունակող սննդամթերքներին։
Վերքերի դանդաղ ապաքինումն ու կապտուկների հաճախակի առաջացումը վկայում են անոթների փխրունության մասին, ինչը Р և С վիտամինների պակասի հետևանք է։
Քորով ուղեկցվող տարբեր ծագման մաշկային խնդիրները կարող են B խմբի վիտամինների ու յոդի անբավարարության հետևանք լինել։
Քիթ-շրթունքային եռանկյունու և ճակատի շրջանում չոր ու կարմրած մաշկը վիտամին В6-ի պակասի մասին է վկայում։
Մաշկի վրա պզուկների, ցանի առաջացումը կարող է երկարատեւ փորկապության հետևանք լինել, որն էլ իր հերթին կարող է առաջանալ B խմբի վիտամինների պակասի պատճառով։
Մաշկային խնդիրների հաղթահարման համար արժե սննդակարգը հարստացնել հետևյալ մթերքներով․
- ընկուզեղեն,
- ցորենի թեփ,
- բուսական յուղեր (հատկապես ձիթայուղ),
- բնական յոգուրտ,
- նարնջագույն ու կարմիր բանջարեղեն,
- ձու,
- լյարդ,
- ցիտրուսային մրգեր,
- ավոկադո,
- ծովային կաղամբ,
- յուղոտ ձկնատեսակներ ու ծավամթերք,
- միս,
- կանաչ թեյ։
Ո՞ր վիտամիններն են հարկավոր մազերին
Եթե օրգանիզմը ստանում է անհրաժեշտ քանակությամբ վիտամիններ, մազերն առողջ, փայլուն տեսք են ունենում, իսկ ավիտամինոզը մազերը դարձնում է չոր, փխրուն, ճյուղավորված ու խամրած։
Շատ ճարպոտ մազերը խոսում են РР և В2 (կամ ռիբոֆլավին) վիտամինների պակասի մասին։
Չոր գլխամաշկը, որը քոր է գալիս, ահազանգում է E և B խմբի վիտամինների պակասի մասին։
Եթե մազերը թափվում են, ուրեմն սննդակարգն արժե հարստացնել ֆոլաթթվով ու վիտամին A-ով հարուստ մթերքներով։
Թեփի առաջացման պատճառներից մեկը կարող է լինել В12 и В6 վիտամինների անբավարարությունը։
Գլխամաշկի մազարմատների բորբոքումն ահազանգում է վիտամին A-ի պակասի մասին։
Վաղաժամ սպիտակ մազերը, որոնք նաև խամրած են, խոսում են B խմբի վիտամինների պակասի մասին։
Մազերի աճի դանդաղումը վիտամին E-ի անբավարարության հետևանք կարող է լինել։
Մազերի համար օգտակար են հետևյալ մթերքները․
- բանանը,
- կաթնամթերքը,
- արևածաղկի սերմերը,
- հացահատիկները,
- կիվին,
- ընդեղենը,
- լյարդը,
- ծովային ձկնատեսակները,
- սպանախը,
- լոբազգիները։
Ո՞ր վիտամիններն են անհրաժեշտ եղունգներին
Եթե եղունգները լավ են աճում, եղունգի շերտը հարթ ու վարդագույն է, իսկ եղունգների շրջանի մաշկը զերծ է ճաքերից, ուրեմն օրգանիզմը ստանում է բավարար քանակությամբ վիտամիններ ու հանքանյութեր։
Եղունգի շերտազատումն ու դեղին երանգը վկայում են բիոտինի (B7), վիտամին C-ի, կալցիումի, մագնեզիումի անբավարարության մասին։
Խորը ծլեպները խոսում են բիոտինի, A, E վիտամինների պակասի մասին։ Եղունգների վրա սպիտակ բծերի առաջացումը վկայում է նիացինի (վիտամին B3) անբավարարության մասին։
Եթե եղունգի շերտի վրա կան դեղին գույնի ակոսներ, ուրեմն օրգանիզմին անհրաժեշտ է վիտամին В1։
Եղունգի շերտի դեղնավուն երանգը վկայում է վիտամին C-ի անհրաժեշտության մասին։
Եղունգների ծռվածությունն ու փխրունությունը А և В6 վիտամինների անբավարարության նշան է։
Եղունգների դանդաղ աճը В3 վիտամինի պակասի կամ կալցիումի վատ յուրացման հետևանք է։
Եղունգի շերտի հաստացումը վիտամին A-ի անբավարարության մասին է հուշում։
Եղունգների համար օգտակար են հետևյալ մթերքները․
- ձողաձկան լյարդը,
- ձկնեղենն ու ծովամթերքը,
- կաթնամթերքը,
- ձուն,
- գազարը,
- ընկուզեղենը,
- ցիտրուսայինները,
- սպիտակ սունկը,
- բրոկոլին,
- դդմի սերմերը,
- արմավը,
- ծովային կաղամբը,
- վարսակաձավարն ու հնդկաձավարը,
- վարունգը։
Նշենք, որ առողջական խնդիրների մասին կարող են պատմել նաև աչքերն ու բերանի խոռոչի վիճակը։
Ո՞ր վիտամիններն են հարկավոր աչքերին
Կտրուկ թարթելու դեպքում աչքերի առջև «ճանճեր» են հայտնվո՞ւմ․ պատճառը կարող է թաքնված լինել վիտամին D-ի պակասի մեջ։
Մթնշաղում վատ տեսողությունը կարող է վիտամին A-ի անբավարարության հետևանք լինել։
Եթե կոպերը հաճախ են բորբոքվում, տիկնակլունձներ են առաջանում, չորություն, քոր ու աչքերում ավազի զգացողություն է առաջանում, ուրեմն օրգանիզմին չի հերիքում A և D վիտամինը։
Շրջանակներն աչքերի տակ ու արտահայտված մազանոթները B խմբի վիտամինների ու ռուտինի (P վիտամինի) անբավարարության նշան են։
Աչքերի համար օգտակար են հետևյալ մթերքները․
- հապալասը,
- կանաչ, դեղին ու նարնջագույն մրգեր ու բանջարեղենը (հատկապես գազար, դդում, դեղձ),
- ձկան յուղը,
- կաթնաշոռը,
- սպանախը,
- բրոկոլին,
- սոխը,
- սխտորը,
- սև շոկոլադը։
Ո՞ր վիտամիններն են անհրաժեշտ բերանի խոռոչին
Լեզվի ու լնդերի վիճակը կարող է վկայել ոչ միայն ավիտամինոզի, այլև կոնկրետ վիտամինների անբավարարության մասին։
Առանց պատճառի լեզվի կարմրածությունը հուշում է В6 և В9 վիտամինների պակասի մասին։
Լեզուն ճաքճքել ու ցավո՞ւմ է․ հավանաբար օրգանիզմը B3 վիտամինի կարիք ունի։
Եթե լեզվի ցավոտությունն ուղեկցվում է այրոցով ու շուրթերի թեփոտվածությամբ, պատճառը կարող է լինել B2-ի անբավարարությունը։
Ցավոտ, բայց միաժամանակ հարթ լեզուն խոսում է ֆոլաթթվի (վիտամին B9) պակասի մասին։
Շուրթերի անկյունների ճաքերը С, Н և РР վիտամինների պակասի նշան են։
Եթե լնդերը հաճախ են բորբոքվում ու արյունահոսում, պետք է ճաշացանկը հարստացնել C և D վիտամիններով հարուստ մթերքներով։
Ընդ որում, ավիտամինոզի դեպքում կարող է նկատվել համային զգացողությունների ու նախապատվության փոփոխություն։
Եթե դուք մշտապես քաղցրի կարիք եք զգում, ապա, հնարավոր է, օրգանիզմը А և Е վիտամինների, ինչպես նաև մագնեզիումի ու ֆոսֆորի կարիք ունի։
Եթե յուղոտ սննդի նկատմամբ հակում է առաջացել, ուրեմն մեծ է հավանականությունը, որ օրգանիզմին կալցիում ու վիտամին D է հարկավոր։
Խմորով պատրաստված ուտեստները սկսել են ավելի համեղ ու ցանկալի թվա՞լ․ գուցե օրգանիզմը ճարպալույծ վիտամինների ու ազոտի կարիք է զգում։
Սովի մշտական զգացողությունը տրիպտոֆանի անբավարարության նշան է, որը պարունակվում է բանանի, արմավի, կաթնամթերքի ու մսի մեջ։
Մարդու օրգանիզմը կատարյալ մեխանիզմ է, որն, ապահովելով մեր լիարժեք կենսագործունեությունը, պարբերաբար ազդանշաններ է հղում իր ներսում առաջացած մեծ ու փոքր խնդիրների մասին, մեզ մնում է միայն առավել ուշադիր լինել ու սովորել թերեւս ամենաանհրաժեշտ լեզուն՝ մեր օրգանիզմի «լեզուն»։
Պատրաստեց Մարինե ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆԸ
Գրագէտ շարադրուած, հաճելի ու օգտակար յօդուած:
Վերոնշեալներն, իսկապէս, վիտամինների ու հանքային աղերի պարունակութեան շատ լաւ ցուցիչներ են:
Մի երկու ցուցիչ էլ ես աւելացնեմ՝
1. Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթը՝ դրա ճաքերը, վէրքերը:
2. Շրթունքների ճաքերը (lip sores):
3. Միզելու յաճախութիւնը/քանակը, մէզի գոյնը (աղերի համար):
4. Եղունգների եզրերը: Յատկապէս՝ մատների մաշկին միանալու հատուածները (պլոկուած մաշկը):
Մի խօսքով՝ առողջ սնուէք ու կը տեսնէք, որ La vie est belle 🙂
Մոռացայ մի կարեւոր բան էլ նշեմ՝
Ճարպալոյծ վիտամինները (A, D, E, K) ցանկալի է ճարպերի հետ միասին ընդունել, որ օրգանիզմ հեշտ ներթափանցի:
Օրինակ՝ այդքան իմաստ չունի գազարը վերցնել ու հէնց էդպես ուտել: Աւելի լաւ է գազարը լինի աղցանի մէջ, որտեղ ձէթ կայ, որպէսզի գազարի վիտամին A-ն ձէթի մէջ լուծուի ու աւելի հեշտ ներթափանցի օրգանիզմ: