Սեւազգեստ խմբավորումների, «Ես եմ ծեծել» ակցիայի եւ պատգամավորների հոգեկան խնդիրները ստուգող օրինագծի վերաբերյալ «Առավոտը» զրուցեց «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանի հետ:
– Ի՞նչ գնահատական կտաք այն փաստին, որ մի խումբ մարդիկ յուրօրինակ «ֆլեշմոբ» էին սկսել. հայտարարում էին, որ իրենք են ծեծել ՀԱԿ ակտիվիստ Վարդան Հարությունյանին ու ներկայանում էին Կենտրոնի ոստիկանություն, որտեղ «ես եմ ծեծել» ակցիա էր անցկացվում: Նրանցից մեկը ՀՅԴ ԳՄ անդամ Գեղամ Մանուկյանն էր:
– Ցանկացած ֆլեշմոբ միշտ դրական է գնահատվել, քանի որ այն սոցցանցերում է տարածված, եւ մարդիկ որեւէ դրական կամ հումորային դեպքի կամ իրավիճակի վերաբերյալ են մինչ այժմ ֆլեշմոբ արել, համենայնդեպս, ես այդպես գիտեմ: Բայց երբ մարդը որեւէ մեկին ծեծի ենթարկելու վերաբերյալ հայտարարություն է տարածում, որ ինքն է եղել ծեծի ենթարկողը, պատրաստակամություն հայտնում գնալ, ներկայանալ ոստիկանական բաժանմունք, որին հաջորդում են նույն կուսակցության անդամների նմանատիպ հայտարարությունները, որ դա իրենք են եղել եւ գնում են ներկայանում ոստիկանություն՝ ասելով, որ իրենք են եղել, մեղմ ասած՝ անլուրջ եմ համարում: Չի կարելի բռնության կիրառման համար ֆլեշմոբ անել, ապա հպարտությամբ գնալ, ներկայանալ, ասել՝ ես եմ եղել ծեծողը: Եթե նրանցից յուրաքանչյուրը գնում է ոստիկանություն եւ ասում՝ իրենք են եղել, ուրեմն բոլորը պետք է պատասխանատվության ենթարկվեն: Դուրս է գալիս՝ դրանով իրենք փորձում են ձեռք առնել համակարգին, իրավապահ մարմիններին անլրջացնել՝ ասելով, որ այդ մարդուն իրենք են ծեծի ենթարկել: Գեղամը, մյուսը, այն մյուսը… զավեշտը նրանում է, որ դա անում են հայտնի արժեքներ եւ ավանդույթներ կրող կուսակցության անդամները, որոնք լավ էլ գիտենք՝ ինչով են զբաղվել վերջին երեսուն տարիներին՝ պաշտոնների բաժանմամբ, իշխանական կասկածելի գործարքների մասնակցությամբ, եւ հիմա հպարտությամբ ասում են, որ իրենք են ծեծի ենթարկել քաղաքացուն:
– Պատճառաբանությունն այն է՝ քանի որ իրավական համակարգը պատշաճ չի կատարում իր գործառույթները, եւ իրենք հստակ վտանգներ են տեսնում ազգային արժեքների ոտնահարման, դրա համար դիմել են այդ քայլին: Մի՞թե դա համոզիչ փաստարկ չէ:
Կարդացեք նաև
-Իհարկե, համոզիչ չէ: Դա ուղղակի ծիծաղելի է եւ դատապարտելի քայլի համար արդարացում, որը ոչ միայն ընդունելի, այլ նաեւ ընկալման ենթակա չէ: Դատարանների հետ կապված բոլորս խնդիր ունենք, եւ ասում ենք, որ դատարանների, արդարադատության հետ կապված ՀՀ-ում խնդիր կա, բայց ոչ ոք երբեք նման անլուրջ դրսեւորում երբեւիցե չի ցուցաբերել իրավական հարթության մեջ: Իրենց պատճառաբանությունը, թե արդարացում ասածը, միեւնույն է, էլի եմ ասում՝ որեւէ ձեւով ընկալելի չէ բանական մարդու համար: Եթե ակցիայի անվանումը «ես եմ ծեծել» է, ապա ինձ համար խնդիր է այդ ակցիայի կամ ֆլեշմոբի մասնակիցների ադեկվատությունը:
– Մեկ օր առաջ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կառավարության նիստին հայտարարեց՝ օպերատիվ տեղեկություն ունեն՝ որոշվել է սեւազգեստ մարդկանց խումբ ստեղծել, որ որոշակի տրամադրություններ կստեղծեն: Ինչի՞ արդյունք կարող էր դա լինել:
– Դրա արդյունքը պետք է պարզեն իրավապահ մարմինները: Իրավապահ մարմիններին հստակ հանձնարարական է տրվել պարզել՝ ովքեր են այդ մարդիկ, ինչու եւ ինչով են զբաղվում, եւ մենք բոլորս՝ հանրությունը, ուզում է, սպասում է իրավապահների արձագանքին եւ գնահատականին: Դա միայն իրավապահների տիրույթում է: Եթե կա անհանգստություն, որը հնչում է ՀՀ կառավարության նիստում, իսկ իրավապահ մարմինների համարժեք արձագանքը չենք տեսնում, արդեն ուրիշ անհանգստության առիթ ենք ունենալու: Հուսով եմ՝ իրավապահները կարձագանքեն եւ կպարզաբանեն՝ ովքեր են, ինչ են անում, եւ կտեսնենք, որ այն մարդիկ, որոնք զբաղվում են հակաօրինական գործողություններով, իրենց պատիժը կստանան:
– Չե՞ք կարծում, որ նման դրսեւորումների պատճառ կարող է լինել նաեւ այն, որ օրինակ՝ մարդիկ, որոնք իրենց հռչակում են որպես Նիկոլ Փաշինյանի աջակիցներ, կարող են Ազատության հրապարակում բռնության կոչեր հնչեցնել եւ պատասխանատվության չենթարկվել: Այդպիսի նախադեպերի պատճառով կարո՞ղ են այդ տեսակի խմբեր ակտիվանալ:
– Ազատության հրապարակում բռնության կոչեր հնչեցրած մարդկանց հրավիրել են ոստիկանություն, քննություն է տարվում, մանրամասներին տեղյակ չեմ, բայց համոզված եմ՝ որեւէ մեկը, ով բռնության կոչ է անում, անպատիժ չպետք է մնա: Բոլորը պետք է պատժվեն՝ անկախ նրանից՝ ում կողմն են նրանք, անկախ իրենց գրաված դիրքից, գործունեությունից եւ ճանաչելիությունից: Բոլոր բռնության կոչեր անող քաղաքացիները պետք է համապատասխան կոշտ գնահատականի արժանանան իրավապահների կողմից:
– Ի՞նչ կարծիք ունեք այն օրինագծի վերաբերյալ, որով կարգելվի հոգեկան խնդիրներ ունեցողներին դառնալ պատգամավոր:
– Կան հստակ օրենքներ, որոնց համաձայն՝ դատավորները, դատախազները եւ մի շարք պետական պաշտոնյաներ պետք է համապատասխանեն որոշակի չափանիշների առողջության հետ կապված: Եթե դատավորը պետք է համապատասխանի այդ չափանիշներին, ապա օրենսդիր մարմինը, որն օրենքներ է գրում նաեւ դատավորի համար, նույնպես պետք է համապատասխանի այդ չափորոշիչներին: Ինչպե՞ս կարող է հոգեպես անհավասարակշիռ մարդն օրենք գրի մի մարդու համար, ով այդ օրենքը պետք է կիրառի: Քննարկումները բավականին բուռն են լինելու: Ես կողմ եմ այդ նախագծին՝ հասկանալով, որ այն կարգավորիչ նորմեր է պարունակում: Ես առաջինը կանցնեմ այդ զննությունը, եթե հարկ լինի, խնդիր չեմ տեսնում: Կարծում եմ՝ մարդիկ պետք է այնքան ազնիվ լինեն, որ հանգիստ վերաբերվեն նման օրենքի: Այլ խնդիր է, եթե դա հակասում է այլ օրենքների, Սահմանադրությանը, սակայն եթե գտնվեն մարդիկ, որոնք պատրաստակամություն չհայտնեն, որ իրենք նույնպես հայտնվեն ստուգվողների ցուցակում, հարց է առաջացնում: Նույն վեթթինգի տարբերակի պես մի բան է: Եթե վեթթինգն ասում ենք՝ կիրառվի ողջ պետական համակարգի, նաեւ պատգամավորների նկատմամբ, եթե որեւէ մեկը խնդիր է տեսնում վեթթինգի ու իր հետ կապված, ուրեմն խնդիր կա ոչ թե վեթթինգի, այլ այդ մարդու հետ կապված:
– Ի՞նչ եք կարծում, եթե հոգեկան խնդիրների հետ կապված օրինագիծը մտնի շրջանառության մեջ, շա՞տ պատգամավորներ դուրս կմնան ԱԺ-ից, դուք աչքի տակ ինչ-որ մարդիկ ունե՞իք, որ նման նախագիծ եք դնում շրջանառության մեջ:
– Չեմ կարող ասել. նման տվյալ չունեմ: Ես կարծում եմ՝ լրագրողներն ավելի լավ կասեն. գուցե իրենք նման մարդկանց աչքի տակ ունենան: Ես ձեռնպահ կմնամ նման որակումներ անելուց:
Տաթեւ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
10.06.2019 թ.
