Լիոնում (Ֆրանսիա) գտնվում է կինեմատոգրաֆիայի գյուտարարներ Օգյուստ եւ Լուի Լյումիեր եղբայրների տուն-թանգարան-ինստիտուտը: Այստեղ նրանք հայտնագործել են կինոն, եւ բազմաթիվ այլ գյուտեր են արել: Հետաքրքիր է ինչպես նրանց` Art Nouveau ոճով կառուցած գեղեցիկ դղյակը, այնպես էլ այնտեղ պահվող բացառիկ ցուցանմուշները` սկսած ամենատարբեր նկարահանող սարքերից, վերջացրած օրիգինալ տեսանյութերով ու ժապավեններով, հին ազդագրերով ու լուսանկարներով, այսինքն՝ այն ամենը, ինչի շնորհիվ հնարավոր է պատկերացում կազմել կինեմատոգրաֆի էվոլյուցիայի մասին: Թանգարանում բաժին կա, որտեղ կարելի է դիտել ավելի քան 100-ամյա վաղեմություն ունեցող կարճամետրաժ ֆիլմեր, եւ գաղափար կազմել, թե ինչպիսին են եղել, օրինակ, Վենետիկը, Լիոնը, Հռոմը 100 տարի առաջ:
Ընդհանուր առմամբ, 1895-ից սկսած Լյումիեր եղբայրները նկարահանել են մոտավորապես 1800 ֆիլմ, որոնք 1946 թվականին Լուի Լյումիերի կողմից հանձնվեցին ֆրանսիական սինեմատեկին: Ի դեպ, Լյումիեր եղբայրների հետ է կապված աշխարհում առաջին կինոազդագիրը, որը 1895 թ. «Ջրված ջրողը» (L Arroseur arrose) ֆիլմը գովազդող ցուցանակն է: Այն 2018 թ. աճուրդում վաճառվել է 160000 ֆունտ ստեռլինգով: «Ջրված ջրողը» աշխարհում առաջին կինոկատակերգությունն է, Լյումիերների առաջին կինոնկարներից մեկը:
2009 թվականից Լիոնում անցկացվում է նաեւ Լյումիեր եղբայրների անվան կինոփառատոն, եւ այդ առիթով քաղաքի խոշոր հրապարակները վերածվում են դասական (մոռացված, նաեւ շատ հայտնի) ֆիլմերի հետահայաց ցուցադրությունների վայրի, իսկ կինեմատոգրաֆում ունեցած ներդրումի համար կինոյի երեւելիներին շնորհվում է «Լյումիեր» մրցանակ, որը տեղի «Օսկարն» է:
Կարդացեք նաև
ԳՈՀԱՐ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Լիոն-Երեւան
Լուսանկարները` հեղինակի
«Առավոտ» օրաթերթ,
04.05.2019
