Ադրբեջանական Turan գործակալության խմբագիր Շահին Հաջիևը, որը վերջերս այցելել է Հայաստան՝ հարցազրույցների շարք պատրաստելու նպատակով, գրում է, որ «դժվար է գերագնահատել հնարավորությունը ծանոթանալու մի երկրի հասարակական կարծիքի հետ, որի հետ գտնվում ես պատերազմական վիճակում»։ Նրա տպավորությամբ՝ Հայաստանում տեղի ունեցած Թավշյա հեղափոխությունը և Փաշինյանի թիմի՝ իշխանության գալը ավելի շուտ արմատականացրել են հայ հասարակությունը ղարաբաղյան հակամարտության հարցում։
Հաջիևը պատմում է, որ Բաքվում և Երևանում իշխանություններից համաձայնություն ստանալու վրա ծախսվել են ամիսներ։ Նա շնորհակալություն է հայտնում երկու երկրների պաշտոնական կառույցներին ընձեռված հնարավորության համար՝ առանձնահատուկ երախտիք հայտնելով ՀՀ ԱԳՆ-ին՝ իրեն հավատարմագրելու համար։
«Այդ քայլը բարձրացրել է Հայաստանում քննադատության ու մեղադրանքների մեծ ալիք ու թերևս երկար չի դադարի։ Քիչ չէ քննադատությունը նաև Ադրբեջանում, որտեղ այցի բուն փաստը որոշների կողմից ընկալվել է որպես անձնատրության կամ դավաճանության գործողություն։ Սակայն վերադառնանք լրագրությանը։ Անձամբ ինձ և Ադրբեջանում շատերին, նախևառաջ հետաքրքրում էր մի հարց՝ ի՞նչ է փոխվել Հայաստանում իշխանության փոփոխությունից հետո, ինչպիսի՞ն են մարդկանց տրամադրությունները, արդյոք կա՞ հույս, որ Փաշինյանի թիմի հետ հնարավոր կլինի պայմանավորվել»,- նշում է հեղինակը։
Հաջիևը հայաստանյան իր շփումների արդյունքում եկել է մի քանի եզրահանգումների, որոնք հայերի անունից ամփոփել է հետևյալ կերպ․
1․ Մենք (հայերս) ձեզ չենք վստահում
2․ Դուք պետք է անեք առաջին քայլը և ապացուցեք, որ այլևս չեք պատերազմելու
3․ Ղարաբաղն ու հարակից շրջանները չենք վերադարձնելու, և այդ հարցն առհասարակ պետք է ուղղել ոչ թե մեզ, այլ Ղարաբաղին
4․ Պատերազմից չենք վախենում, և դուք ուժով ոչնչի չեք հասնի
Հաջիևի տպավորությամբ՝ Հայաստանում տեղի ունեցած Թավշյա հեղափոխությունը և Փաշինյանի թիմի՝ իշխանության գալը ավելի շուտ արմատականացրել են հայ հասարակությունը ղարաբաղյան հակամարտության հարցում։
«Այդ տրամադրությունները կարելի է այսպես նկարագրել․ Սերժ Սարգսյանի ծախու վարչակարգը պատրաստ էր հանձնել Ղարաբաղի շուրջ շրջանները՝ իշխանությունը պահելու համար։ Սակայն կոռումպացված կառավարության տապալումից և ժողովրդավարության հաստատումից հետո ժողովուրդն այլևս թույլ չի տա նման բան։
Խանդավառությունն այն փաստի առթիվ, որ հաջողվել է տապալել ատելի վարչակարգը, և բոլոր մյուս հարցերը հիմա կարելի է լուծել, զգացվում է ամենուր։
Փաշինյանը մեծ աջակցություն է վայելում՝ չնայած նրան, որ ոչ ոք այդպես էլ չձևակերպեց նրա ներքաղաքական և արտաքին քաղաքական մարտավարությունն ու ռազմավարությունը։ Բոլոր գնահատականները հանգում էին նրան, որ կառավարությունը պատրաստում է տնտեսական ճեղքման, ազգային շահերի պաշտպանության և արտաքին քաղաքականության ոլորտում ժառանգականության պահպանման ծրագիր։
Հակամարտության հարցում նոր կառավարության մոտեցումն առայժմ արտացոլված է ղարաբաղցիների հետ ուղիղ խոսելու առաջարկում»,- գրում է Turan-ի խմբագիրը։ Նա ընդգծում է, որ իր զրուցակիցները՝ քաղաքական գործիչներ և փորձագետներ, միակարծիք են հարցում, որ առաջին քայլերը պետք է Բաքուն անի։
«Ի՞նչ է խանգարում Երևանին անել իր ժեստը կամ քայլը» հարցադրումը, ըստ Հաջիևի, հարուցել է իր զրուցակիցների զարմանքը։ Պատասխանն էլ հետևյալն էր․ «Ինչի՞ մասին խոսել 2016-ի ապրիլից հետո, երբ Ադրբեջանը պետական մակարդակով արգելում է քաղաքացիական հասարակությունների շփումը, սրում է հայատյացությունը»։
Ամփոփելով՝ ադրբեջանական կայքի խմբագիրը գրում է, որ դժվար է պնդել, թե ներկայիս իրադրությունը բարենպաստ է կարգավորման ուղիներ փնտրելու առումով։
Կանխելով հնարավոր այն հարցադրումները, թե ինչի համար էր պետք գնալ Հայաստան, երբ առանց այն էլ ամեն ինչ պարզ է, Turan-ի խմբագիրը նկատում է, որ «շփման գործընթացը պետք է մի օր սկսել, և դրանում հսկայական է քաղաքացիական հասարակության դերը»։
«Շփումների և հաղորդակցության կարիք կա անգամ պատերազմի ժամանակ։ Երկու երկրների առաջին դեմքերի վերջին հանդիպումները դրա վկայությունն են»,- եզրափակում է Շահին Հաջիևը։
Թարգմանությունը՝ civilnet.am-ի
