Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանը երեկ հայտարարել է, որ հայ-ռուսական հարաբերությունը խորը պատմություն ունեցող, դարերի հարաբերություն է: Ըստ նրա՝ դա այն է, ինչը որոշում է մեր հարաբերության հաջորդականությունը: Ռուսաստանի նոր դեսպան Կոպիրկինը անցնելով իր պարտականությունների կատարմանը՝ աչքի ընկավ հատկանշական մի հայտարարությամբ՝ Հայաստանի հանդեպ «փափուկ ուժի» քաղաքականության մասին:
Ինչ է ենթադրում «փափուկ ուժը», դեռևս այնքան էլ պարզ չէ, բայց նաև խոստովանություն էր, որ նախկինում Ռուսաստանը վարել է «կոշտ ուժի» քաղաքականություն: Մի կողմից սա նշանակում է, որ Մոսկվան տեսնում է Հայաստանում քաղաքականության փոփոխության անհրաժեշտություն, թեև սա արդեն միայն կույրը կարող էր չտեսնել, այն էլ՝ ապրիլյան քառօրյայից և առավել ևս երկու տարի անց էլ՝ թավշյա հեղափոխությունից հետո: Մյուս կողմից, սակայն, ուժը մնում է ուժ՝ կոշտ, թե փափուկ, և Ռուսաստանը, ըստ էության, շարունակում է Հայաստանի հետ քաղաքականությունը դիտարկել ոչ թե գործընկերության, դաշնակցության և ըստ այդմ՝ առաջարկների տրամաբանությամբ, այլ ուժի:
Իհարկե, փափուկն այս դեպքում չարյաց փոքրագույնն է թվում, սակայն մյուս կողմից՝ «փափուկ ուժը» վկայում է եղած նպատակներին հասնելու այլ մեթոդաբանություն, ըստ այդմ՝ դրա էֆեկտիվության ակնկալիքը ոչ թե Հայաստանի համար է, այլ հենց իր՝ Ռուսաստանի: Մինչդեռ, հայ-ռուսական հարաբերության բնույթը, փոխադարձ նշանակությունն ու աշխարհաքաղաքական համատեքստն այնպիսին է, որ այստեղ քաղաքականության փոփոխությունից պետք է բխեցվի էֆեկտիվության երկկողմ ակնկալիք: Դա նշանակում է, որ պետք է քաղաքականության փոփոխության հիմքում լինի նպատակների փոփոխությունը: Եվ այստեղ առաջանում է առանցքային հարցերից մեկը, որ բխում է դարավոր բարեկամության, պատմության խորքից եկող հարաբերության մասին նրա հայտարարությունից:
Բանն այն է, որ Ռուսաստանը ներկայումս և արդեն տևական ժամանակ պատմության, եթե ոչ դարերի, ապա առնվազն դարի խորքից է բխեցնում մեկ այլ հարաբերություն՝ Թուրքիայի հետ հարաբերությունը, որի առհավատչյա է դիտարկվում մի փաստաթուղթ, որն, ըստ էության, կառուցված է հայերի շահերի և անվտանգության վրա: Խոսքը ռուս-թուրքական պայմանագրի մասին է, որի կնքման հարյուրերորդ տարին է մոտենում:
Արամ ԱՄԱՏՈՒՆԻ
Հոդվածն ամբողջությամբ՝ «Ժամանակ» թերթի այս համարում
