«Առավոտ» օրաթերթի 31.10.2018թ. համարում մի հրապարակում կա, որը հեղինակել է «ԱՐԱ ԿԻՐԱԿՈՍՅԱՆ, Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, Միչիգանի համալսարան» անվանմամբ հեղինակը: Հրապարակման հիմնական բովանդակությունից պարզվում է, որ այն 3/4-ով նվիրված է հեղինակի ծանր, եւ ինչպես ինքն է ասում, «խեղճ» ճակատագրին: Հեղինակն ընթերցողի ուշադրությունը հրավիրել է հիմնականում այն հանգամանքին, թե ո՞վ է նա: Ըստ այդմ, նա ավարտել է ԵՊՀ-ն, պաշտպանել է թեկնածուականը եւ դոկտորականը, մի քիչ աշխատել է, սակայն այնուհետեւ «հավաքել է ճամպրուկն ու մեկնել արտասահման»: Ընդ որում, նա արտերկիր է մեկնել ընտանիքի հետ միասին: Հրապարակման հեղինակի պնդմամբ, ինքն արտագաղթելու համար ունեցել է պատճառներ, որոնց մասին որոշ, մեր կարծիքով, անհասկանալի տեղեկություններ է տրամադրում: Հեղինակի եզրակացմամբ, հայաստանյան բուհերը հիվանդ են, իսկ ԵՊՀ-ն պետք է բուժվի: Սա է հրապարակման համառոտ բովանդակությունը: Այժմ՝ ըստ էության:
Այն, որ հրապարակումը պատվիրված է, ակնհայտ է: Դրանում կարելի է համոզվել, ընթերցելով միայն հրապարակման վերջին պարբերությունը, որտեղ հեղինակը խոսում է ԵՊՀ-ի՝ իր պատկերացրած ղեկավարի մասին: Խնդիրն այն է, որ այդ վերջին պարբերությունը չունի որեւէ պատճառահետեւանքային կապ հրապարակման մեջ ներառված այլ պարբերությունների հետ: Հեղինակը խոսում է այն ժամանակաշրջանի մասին, երբ ինքը Հայաստանում էր: Դա իր հերթին նշանակում է, որ խոսքն այն որոշակի անձանց եւ երեւույթների մասին է, որոնք առկա էին այդ ժամանակահատվածում: Հեղինակը հեռացել է Հայաստանից, սակայն դրանից ամենեւին չի հետեւում, որ ժամանակին իրեն շրջապատող երեւույթներն ու անձինք մնացել են: Ավելին, վստահ ենք, որ դրանք եւս փոխվել են: Իսկ այն, որ հեղինակը կարճ ժամանակով եղել է Հայաստանում եւ այցելել է ԵՊՀ, եւս հիմք չէ ապավինելու նրա տրամաբանությանը, ըստ որի՝ ԵՊՀ-ն հիվանդ է: Այսինքն, հրապարակումը չի բովանդակում որեւէ տրամաբանություն եւ հիմնված է բացառապես խնդրի հետ կապ չունեցող վարկածի վրա, ըստ որի՝ ԵՊՀ-ին պետք է նոր ղեկավար: Այդ իմաստով, հեղինակը կարող էր նաեւ չգրել հրապարակման առաջաբանը, բուն բովանդակությունը, այլ բավարարվեր միայն վերջին պարբերությամբ եւ դա կոչեր առաջարկ: Ավելին, նմանատիպ առաջարկներ անում են ոչ թե թերթերում, այլ ֆեյսբուքյան գրառումներում: Իսկ դա, իր հերթին, նշանակում է, որ «ԱՐԱ ԿԻՐԱԿՈՍՅԱՆ, Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, Միչիգանի համալսարան» անվանմամբ հեղինակը հրապարակել է մի սովորական պատվիրված գրառում:
Հեղինակի գրառման մեջ մի հանգամանք էլ կա, որն ընթերցողին է ներկայացվում իբրեւ խնդրահարույց: Մասնավորապես, գրառման մեջ կարդում ենք. «Ուսանող չկա, բայց կարեւորը ունենք ռեկտորատ, որն, օրինակ, գիտական համագործակցության պայմանագիր է կնքում Սիկտիվկարի «Նաշ աուլ» համալսարանի հետ, եւ ամենակարեւորը՝ դա կատարվում է ռեկտորի հովանու տակ՝ բարձր մակարդակով»: Նախ, եթե իրավաբանական անձինք, այդ թվում նաեւ ԵՊՀ-ն պայմանագրեր են կնքում, ապա դա արվում է համապատասխան իրավաբանական անձի ղեկավարի իմացությամբ, ավելին՝ պայմանագրերն այնպես են կազմվում, որ առկա լինի ղեկավարի ստորագրությունը: Սա սովորական իրավական գործընթաց է: Իսկ թե ինչպես է այն մեկնաբանվում իրավական գիտելիքներից զուրկ մարդկանց կողմից, նպատակահարմար չենք գտնում անդրադառնալ, քանի որ խորապես գիտակցում ենք, որ դրանով պետք է զբաղվեն այլ ոլորտի մասնագետները: Ինչ վերաբերում է Սիկտիվկարի պետական համալսարանին, ապա այն կրում է Պիտիրիմ Սորոկինի անունը: Մեր տեղեկություններով, «Նաշ աուլ» համալսարան ՌԴ Կոմի Հանրապետության Սիկտիվկար քաղաքում չկա: Սակայն մենք պատրաստակամ ենք հետեւելու իրադարձությունների զարգացմանը եւ նման անունով համալսարանի հայտնվելուն պես կհայտնենք «ԱՐԱ ԿԻՐԱԿՈՍՅԱՆ, Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, Միչիգանի համալսարան» անվանմամբ հեղինակին: Երեւանի պետական համալսարանը միշտ էլ ներգրավված է եղել միջազգային ծրագրերում եւ հանդիսանում է Համալսարանների միջազգային ընկերակցության, Եվրոպական համալսարանների ընկերակցության, Եվրասիական համալսարանների ընկերակցության, Սեւծովյան երկրների համալսարանների ցանցի ընկերակցության, Ռեկտորների ռուսաստանյան միության եւ Համալսարանների ղեկավարների միջազգային ընկերակցության լիիրավ անդամ, Ֆրանկոն համալսարանների միջազգային ասոցիացիայի անդամ: Բացի դրանից՝ ԵՊՀ-ն համաձայնագրեր ունի 50 երկրների շուրջ 200 համալսարանների եւ գիտական կենտրոնների հետ: Հարկ է նշել նաեւ, որ ԵՊՀ-ին բաժին է հասնում Հայաստան հատկացվող գիտական դրամաշնորհների 30%-ը: Փաստորեն, «ԱՐԱ ԿԻՐԱԿՈՍՅԱՆ, Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, Միչիգանի համալսարան» անունը կրող գրառման հեղինակին այդ ամբողջ ցանկից որեւէ համալսարան չէր հետաքրքրել: Նրա հետաքրքրությունների շրջանակը սահմանափակվել է Սիկտիվկար քաղաքով, ինչպես նաեւ այդ քաղաքի գոյություն չունեցող «Նաշ աուլ» համալսարանով: Ինչեւէ, խորապես գիտակցում ենք, որ ցանկացած ոք կարող է գործել ըստ նախասիրությունների, իսկ մեր դիտարկմամբ գրառման հեղինակի աշխարհագրական եւ գիտական նախասիրությունները նշմարված են գրառման ողջ ենթատեքստում: Վերջում կցանկանայինք նշել, որ Երեւանի պետական համալսարանը, հանուն գիտության զարգացման եւ կրթության բարելավման, պատրաստ է համագործակցել տարբեր երկրների գիտական կրթօջախների, ինչպես նաեւ անհատների հետ: Ավելին, մենք չենք բացառում համագործակցությունը նաեւ այն անհատների հետ, ովքեր ծանր տարիներին անվերադարձ լքել են Հայաստանը: Մենք նույնիսկ չենք պնդում, որ իրենք բուժման կարիք ունեն՝ մենք վստահ ենք, որ նրանք էլ են հայ եւ հետեւաբար ցանկանում են մեզ օգնել:
ԿԱՐԵՆ ՀԵՔԻՄՅԱՆ
ԵՊՀ ներկայացուցիչ
«Առավոտ»
03.11.2018
Կարդում եմ ԵՊՀ ներկայացուցիչ` Կարեն Հեքիմյանի պատասխանը և անկեղծորեն ավելի ու ավելի եմ համոզվում, թէ ինչ խղճուկ վիճակում է գտնվում մեր համալսարանը: Նա նույնիսկ այնքան է շտապել հաճոյանալ իր ղեկավարներին, որ չի հասկացել «Սիկտիվկարի համալսարանի» հետ կապված սարկազմը: Նախ՝ այն որ ամեն տեղ դավադրություն, կամ պատվիրված է համարվում ամեն տեսակի քննադատություն, արդեն շատ խոսուն է: Արա Կիրակոսյանը ես եմ, այոշ ԿԳԴ կոչումով և Միչիգանի Համալսարանից: Եթե կասկածում եք կարող էք ստուգել: Նախ ասեմ, որ դուք երևի շատ երիտասարդ էք և չեք պատկերացնում, ինչ է իսկական գիտությունը և ինչ պլագիատով արված աշխատանքները: Երկրորդ՝ իմ ձեռք բերումների կամ այլ արժանիքների մասին ես համեստորեն լռել եմ: Ինձ վերոհիշյալ հոդվածում ավելի շատ հուզել է մեր ԵՊՀ-ի ապագան: Ձեր հակափաստարկները համոզիչ չեն, հատկապես, ինչպես որ դուք ցանկանաում եք ձեր ղեկավարության աչքի առաջ «աչոկներ» հավաքել: Հարգելիս, ժամանակները փոխվել են… Ինձ համար նաև անհասկանալի է, թէ ում պատվերն եմ կատարում, առավել ևս նույնիսկ ծիծաղելի է ձեր միամիտ «կոմունիստական ոճով» գրված պատասխանը կարդալը: Ես իմ կարծիքը չեմ փոխում` ԵՊՀ-ն բուժման կարիք ունի, հատկապես հիմա և պետք է անարժան ղեկավարները հրաժարվեն այն քանդելուց: Իսկ ձեզ համար նորից նշեմ` Կենսաբամնական Գիտությունների Դոկտոր Արա Կիրակոսյանը, իտարբերություն ձեզ և ձեր ղեկավարի «Հայի անունը» բարձր է պահում, հատկապես այնպիսի հայտնի համալսարանում, ինչպիսին է Միչիգանի համալսարանը: Նրա հրատարակած գրքերը աչխարհի լավագույն համալսարանների գրադարաններում են և ծառայում են որպես «Recommended Textbooks – հղումներն այստեղ: http://kirakosyan.lab.medicine.umich.edu/»: Իմիջիայլոց, պարոն Կարեն Հեքիմյան այդ գրքերը ես նվիրել եմ ԵՊՀ-ի գրադարանին և զարմանալիորեն միայն մեկ գիրքն է քարտարանում:
Ձեզ պարոն Հեքիմյան կխնդրեի և խորհուրդ կտայի այդպես անձնազոհ կերպով չնետվել ղեկավարներին պաշտպանելու հեղեղուտը, երիտասարդ եք, դեռ ինքնահաստատվելու կարիք և առիթ կյանքում կունենաք: Թէ չէ, մի տաս անգամ արդեն շեշտում եք իմ անունը, նշելով իմ կոչումը… ես էլ ցանկանում եմ պատասխանել այո, ինչն է զարմանալի իմ անվան հետ կապված: Եվ վերջին պարզաբանումս, ես իսկապես մտահոգված եմ մեր համալսարանի ապագայով:
Պարոն Կիրակոսյան, ես Կարեն Հեքիմյանն եմ: Կարդացի Ձեր մեկնաբանությունը: Կցանկանայի նշել, որ `
1.Մեկնաբանությունը կարդալով, վերջնականապես համոզվեցի, որ 31.10.2018թ Առավոտ օրաթերթում հրապարակված գրառման իրական հեղինակը Դուք չեք: Դրանում համոզվելու համար անհրաժեշտ է ուղղակի համեմատել թերթում հրապարակված գրառման և սույն մեկնաբանության ոճն ու քերականությունը:
2.Երբևէ, որևէ մեկը չի կասկածել, որ ԿԳԴ եք և Միչիգանի համալսարանից: Կասկածելն իմ բնավորության հատկանիշներից չէ: Անկեղծ, չի էլ եղել: Դրանում կարող եք շատ հեշտ համոզվել` եթե նմանօրինակ կասկած լիներ, ապա կդիմեի Միչիգանի համալսարան տեղեկություններ ստանալու նպատակով: Կարող եք ինքներդ համոզվել, որ չեմ դիմել:
3.Կոմունիստներին փոքրուց չեմ սիրում, հետևաբար նրանցից որևէ բան ընդօրինակելը զավեշտալի եմ համարում: Ավելին, ինձ համար անհասկանալի է գրառումների` ինչպես կոմունիստական, այնպես էլ Ձեր ոճը: Իսկ եթե ինչ-որ բան անհասկանալի է, ապա դրա մասին բարձրաձայնում եմ:
4.Ես շատ լավ եմ հասկանում, թե ինչու եք գրառման մեջ ներառել Սիկտիվկար քաղաքը: Սակայն կարծում եմ, որ Դուք չեք հասկացել իմ մեկնաբանություններն այդ քաղաքի և այնտեղ չգտնվող համալսարանի վերաբերյալ: Դա կամ միանգամից հասկանում են, կամ չեն հասկանում: Ընդ որում, այս պարագայում չի օգնի անգամ մի քանի անգամ կարդալը:
5.Չնայած այն հանգամանքի, որ Դուք, ամեն կերպ ցանկանում եք վիրավորել ինձ, ասելով, թե իբր բարձր չեմ պահում հայի անունը, ես Ձեզ այդօրինակ մեղքերի մեջ չեմ մեղադրի: Կասեմ միայն, որ ի տարբերություն շատերի, չնայած քաղաքական դրդապատճառների և տնտեսական բարգավաճման հզոր հեռանկարների, չեմ լքել Հայաստանը և շարունակել եմ օգուտ բերել Հայրենիքիս, ապրելով Հայրենիքում:
6.Սիմոնյան Արամի դեմ հաճոյանալու խնդիր երբևէ չեմ ունեցել, նրան այդքան լավ չեմ էլ ճանաչում: Ավելին, միշտ մտածել եմ, որ կարող են լինել ավելի լավ ղեկավարներ: Իսկ պատասխան հոդվածը գրել եմ այն պատճառով, որ Ձեր գրառումն անբովանդակ եմ համարել և չպատճառաբանված:
7.Սիրով տեղեկացնում եմ, որ հաստատ ինքնահաստատված մարդ եմ: Եթե կամենանաք, կարող եմ անձնական նամակով գրել իմ մասին: Համոզված եմ, որ կփոխեք իմ ինքնահաստատվածության վերաբերյալ Ձեր կարծիքը: Իսկ ինչու՞ անձնական նամակով, որովհետև, իտարբերություն Ձեզ, չեմ սիրում անձի գովքի հրապարակային դրսևորում:
8.Բարին ընդ Ձեզ:
Կարեն Հեքիմյան
Ընկերներիցս մեկի դիտարկումը, որ եթե կարծում եք, որ Միչիգանում, կամ ԱՄՆ-ում օր ու գիշեր մտածում են ինչպես վարկաբեկել ԵՊՀ-ն ու հոդվածներ են պատվիրում նրա ղեկավարներ դեմ իսկապես տեղին է այստեղ: Եթե այդպիսի տեղեկություններ ունեք, ասեք, մենք ել իմանանք և անիմաստ ժամանակ չվատնենք, գոնե հոնարար կստանանք ….
Պարոն Կիրակոսյան, 21-րդ դարում ենք ապրում և ինչ-որ մեկին վարկաբեկելու համար անպայման չէ լինել Միչիգանում կամ ԱՄՆ-ում: Այդօրինակ գործը կարելի է իրականացնել նաև Ձեր կողմից այդքան սիրված Սիկտիվկարից կամ էլ նույնիսկ լուսնից: Եթե կարելի է մի խորհուրդ տամ. Հասկանում եմ, որ ԱՄՆ- ից եք և Միչիգանից, ավելին արդեն շատ լավ եմ պատկերացնում և անընդհատ դա շեշտելն անիմաստ է: Իսկ ինչ վերաբերում է Ձեր հոդվածի պատվիրված լինելու հանգամանքին, ապա կրկնում եմ, որ դրանում համոզվելու համար անհրաժեշտ է ուղղակի համեմատել թերթում հրապարակված Ձեր գրառման և հետագայում մեկնաբանությունների ոճն ու քերականությունը: Այսքանը: Բարին ընդ Ձեզ:
Պարոն Հեքիմյան,
մարդկանց վիրավորելու նկատառումներ երբեք չեմ ունեցել՝ առավել ևս ցանկություն չունեմ շարունակելու այս անիմաստ բանավեճը: Ամեն մարդ ունի իր կարծիքը և կարող է այն արտահայտել: Իմ կարծիքն անփոփոխ է` «ԵՊՀ ներկայացուցչի պատասխանը» կարդալուց հետո, ես առավել ևս համոզվում եմ, որ ԵՊՀ-ն հավասարվել է Սիկտիվկարի համալսարանի մակարդակին … Մնացեք բարյավ:
Պարոն Կիրակոսյան, փաստորեն, մեր կարծիքները շատ հարցերում համընկնում են:Ես էլ եմ այս բանավեճի դադարեցման կողմնակից, քանի որ կարդալով Ձեր գրառումները հիասթափվում եմ ոչ միայն Միչիգանի համալսարանից, այլև, ինչն առավել ցավալի է, ԱՄՆ-ի կրթական և գիտական համակարգից: Ինչևէ: Բարին ընդ Ձեզ: