Հոկտեմբերի 5-ին Փարիզի «Հաշմանդամների պալատում» մեծն Ազնավուրին մատուցված բարձրակարգ Հիշատակի տուրքի ժամանակ հնչած հայերեն երգը` ֆրանսիացի զինվորականի կատարմամբ շատերիս հուզեց: Երգը կատարում էր Ֆրանսիական բանակի նվագախումբը` Ավրոր Տիյակի ղեկավարությամբ, դաշնամուրի մոտ էր Ժան Քրիստիան լե Կոզը, ջութակահարը` Գիյոմ Պլեյզը, իսկ երգում էր Ժերեմի Դելվերը (French Army Choir, direction Aurore Tillac, Piano: Jean-Christian le Coz, Solo Violin: Guillaume Plays, Solo Voice: Jérémie Delvert):
Սակայն հետաքրքիր էր, թե ի՞նչ երգ է դա, ո՞վ է երգի հեղինակը:
Երեկ արդեն սոցիալական ցանցերը տարածել էին երգի օրիգինալը` ֆրանսիական Bratsch խմբի կատարմամբ: Երգը կոչվում է «Հայկական վալս» (Armenian waltz):
Կարդացեք նաև
Համացանցից պարզեցինք, որ այդ խմբի կազմում մեկ հայազգի երաժիշտ կա` Դան Ղարիբյանը (գլխավոր լուսանկարում` ձախից չորորդը): Նա խմբի կիթառահարն է եւ երգիչը, ինչպես նաեւ «Հայկական վալսի» հեղինակը, եւ նրա ձայնն է հնչում երգի օրիգինալում: Բացի նրանից խմբի անդամներն են նաեւ Նանո Պեյլետը` կլառնետահար եւ երգիչ, Բրունո Ժիրարը` ջութակահար եւ երգիչ, Ֆրանսու Կաստիելյոն` ակորդեոն եւ երգիչ, Պիեռ Ժաքեթն ու Թեո Ժիրարը` կոնտրաբասահարներ (Dan Gharibian – chant, guitare, Nano Peylet – clarinette, chant, Bruno Girard – violon, chant, François Castiello – accordéon, chant, Pierre Jacquet puis Théo Girard – contrebasse):
Համացանցային փնտրտուքների արդյունքում գտանք նաեւ Ազնավուրի եւ Bratsch-ի կապը: Dailymotion-ի 12 տարվա վաղեմության այս տեսանյութը , որում պատմվում էր 82-ամյա Շարլ Ազնավուրի եւ Bratsch խմբի համագործակցության մասին: Ավելի ճիշտ` խմբի 2007 թվականին լույս տեսած «Լիքը աշխարհ» ալբոմում Ազնավուրի կատարած «Մի կաթիլ ջուր» երգի մասին:
Տեսանյութում խմբի անդամներն ասում են, որ Ազնավուրն իրենց համար հոր պես է: Իսկ Ազնավուրը պատմում է, որ սիրում է երաժշտությունների «միքս» անել, խումբն իրեն առաջարկել է հայկական-ֆրանսիական երգ երգել, ու չնայած իր համար դժվար էր հայերեն երգելը, քանի որ իր լեզուն ֆրանսերենն է, բայց առաջարկը շատ գրավիչ էր եւ նա համաձայնել է:
Ահա այդ երգը.
Իսկ ի՞նչ խումբ է դա, ովքե՞ր են այդ խմբում:
Այս բոլոր հարցերի պատասխանները պարզեցինք խմբի ակորդեոնահար, խմբի ֆեյսբուքյան էջի պատասխանատու Ֆրանսուա Կաստիելյոյի (գլխավոր լուսանկարում` ձախից առաջինը) հետ զրուցում: Պարզվում է, խումբը հիմնադրվել է 80-ականներին` Բրունո Ժիրարի եւ Դան Ղարիբյանի կողմից, եւ 2015 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ավարտել է իր գործունեությունը` տալով վերջին համերգը` 30 տարուց ավելի բեմահարթակներում լինելուց եւ 16 ալբոմ ձայնագրելուց հետո: Ընդ որում, խումբը բազմիցս հանդես է եկել Հայաստանում` 2006 թվականին Երեւանում, Իջեւանում եւ Վանաձորում` երկուական համերգներով, իսկ 2011-ին Երեւանում` մեկ համերգով: Բացի ազգությամբ իտալացի Ֆրանսուա Կաստիելյոյից եւ հայ Դան Ղարիբյանից, մնացածը խմբում ֆրանսիացիներ են:
Ֆրանսուա Կաստիելյոն ասաց, որ Ազնավուրին իրենք հանդիպել են, երբ ստեղծում էին իրենց «Լիքը աշխարհ»ալբոմը, որով նշում էին խմբի 25-ամյա հոբելյանը: Նրանք խնդրել են Ազնավուրին իրենց հետ միասին երգ ձայնագրել եւ Ազնավուրը համաձայնվել էր: Սակայն նրանք դեռ չեն պարզել, թե ինչու է իրենց երգը հնչել Ազնավուրի հիշատակի արարողությանը:
Այժմ, խմբի լուծարումից հետո, խմբի անդամներից յուրաքանչյուրն այլ խմբի հետ է հանդես գալիս, այլ ծրագրով: Դան Ղարիբյանն այժմ «Տրիո Ղարիբյան» խումբն է ստեղծել:
Ի դեպ, համացանցում Bratsch-ի կատարմամբ կան մի քանի այլ հայերեն երգեր եւս` «Նուբար», «Նա մի նազ ունի»:
Մելանյա ԲԱՐՍԵՂՅԱՆ
Հ.Գ.- Մեր հարցին, թե ի՞նչ է նշանակում խմբի անունը, Ֆրանսուա Կաստիելյոն պատասխանեց, որ դա գերմաներեն ալտն է, մեկ տառի փոփոխությամբ` bratsche:
Լուսանկարները` Bratsch խմբի ֆեյսբուքյան էջից: