Կամ Հիրոկաձու Կորեեդայի «Խանութի գողերը»`
«չօսլայված» ու «չարդուկված» իրականություն
Ճապոնացի կինոռեժիսոր եւ պրոդյուսեր Հիրոկաձու Կորեեդայի «Խանութի գողերը» ֆիլմը «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնի շնորհիվ հասու դարձավ հայ հանդիսատեսին: Այս ֆիլմն արդեն մոտ 3 մլն մարդ է նայել, ինչը մեծ հաջողություն է հեղինակային կինոյի համար:
Այս տարվա Կաննի կինոփառատոնի ժյուրիի բոլոր անդամների միաձայն քվեարկության արդյունքում, ինչը ոչ միշտ է պատահում, «Խանութի գողերին» շնորհվել է «Ոսկե արմավենու ճյուղ»:
Սակայն Ճապոնիայի վարչապետը չի էլ շնորհավորել վարպետին: Պատճառն այն է, որ ռեժիսորը հանդգնել է պատկերել ոչ էլիտար Ճապոնիան` մարդկանց, որոնք պետության չափանիշներով բանտի «ապրանք» են, հանցագործներ: Օրենքը նրանց դեմ է, ու միշտ էլ դեմ կլինի: Այդ է պատճառը, որ «անօրեն» ընտանիքի տատիկի մահը գաղտնի է պահվում, նրան թաքուն թաղում են:
Այս ֆիլմի հերոսները «հատակի» մարդիկ են, որոնք գոյություն քարշ տալու համար գողություն են անում խանութներից, բայց դա չի խանգարում լինել մարդասեր, անձնազոհ ու բարի` այլոց հանդեպ, որոնք անգամ արյունակից էլ չեն:
Կորեեդան պատմում է մարդկանց մասին, որոնք, այսպես ասած, գողերի ընտանիք են: Ռեժիսորն առանց վարանելու ցույց է տալիս հետնախորշերի մարդկանց կյանքը, մի ընտանիք, որին անդամագրվել է նաեւ փողոցից գտնված փոքրիկ աղջնակը` Յուրին:
Վերջինս իսկական մայր ունի, ընտանիք, որտեղ նրան մշտապես ծեծում են, ու ճապոնական ընտանիքը, պարզվում է` կատարյալ չէ, ու երեխան ավելի ապահով եւ երջանիկ է զգում իրեն «որդեգրած» ընտանիքում, կեղտոտ հյուղակում, որտեղ «եղբայրը» նրան սովորեցնում է գողություն կատարել խանութներից, իսկ «հայրը» պատրաստ է շալակած տանել մի տեղից մյուսը:
Ակամա ընտանիք դարձածները, որոնք արյունակցական կապ չունեն միմյանց հետ, սիրո ու հոգածության կարիք ունեն, եւ դա փոխհատուցվում է նրանց այն հարաբերություններով ու հոգատարությամբ, որպիսին բացակայում է իրական ճապոնական ընտանիքներում:
Բնականաբար, Հիրոկաձու Կորեեդան երկրի վարչապետի ընկալմամբ կարող է թշնամի եւ ազգադավ լինել, քանի որ համարձակվել է մերկ ճշմարտությամբ ապտակել բարեկեցիկ Ճապոնիայում ապրողներին, անդրադառնալ այնպիսի թեմայի, որի մասին ընդունված չէ բարձրաձայնել նման մատուցմամբ:
Ֆիլմն ավարտվում է հետեւյալ կերպ. փոքրիկ աղջնակը իր իսկական ընտանիքից կրկին փախչում է այն տեղը, որտեղից իրեն գտել էր գողերի ընտանիքի «հայրը»: Սովորական մարդկանց մեջ, որոնք կասկածելի ճանապարհներով են հայթայթում իրենց օրվա հացը ու չեն զլանում այն կիսել իրենց բախտակից մեկ ուրիշի հետ, շատ ավելի ջերմություն կա:
Մի հարցազրույցում ռեժիսորն ասել է, որ «Խանութի գողերը» հիշեցնում է իր մանկությունը, երբ 6 հոգով ապրում էին փոքրիկ սենյակում, իսկ ինքը քնում էր պահարանի մեջ: «Հիմա դուք կասեք, Աստված իմ, ախր ինչպե՞ս կարող է իրական թվալ պահարանում քնելը, բայց դա իրոք եղել է: Ու ամեն ինչ այդքան էլ վատ չէր, տունը լի էր դրական հույզերով: Թեկուզ հարմար չէր պահարանում քնելը, թեկուզ չէի կարող թաքցնել իմ մանկական խաղալիքները, բայց դրա փոխարեն կարող էի գրքեր կարդալ, ու դռան արանքից ծիկրակել ընտանիքի մյուս անդամներին»,-անկեղծացել է Հիրոկաձու Կորեեդան: Ի դեպ, նա իր «Խանութի գողերն» անվանել է սոցիալ-գիտակցական ֆիլմ: Ճապոնացի կինոռեժիսորը ստեղծել է իրական կինո, ցույց տվել «չօսլայված» ու «չարդուկված» իրականությունը, որը որքան էլ ցնցելու աստիճան դաժան է, բայց պարտադրում է իրեն ընդունել հենց այդպես, քանի որ հորինված չէ…
Ի դեպ, երեւանյան կինոհանդիսատեսը նույնպես ցնցված էր լեփ-լեցուն դահլիճներ տեսած այս ֆիլմից: «Խանութի գողերը» ֆիլմի նման բացառիկ աշխատանք ամեն օր չէ, որ կարող ես դիտել Երեւանում:
ԳՈՀԱՐ ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Լուսանկարները` համացանցից
«Առավոտ»
17.07.2018
