ԱԱԾ-ն հայտարարություն տարածեց, թե մի խումբ սուպերմարկետների տերեր համաձայնություն են ձեռք բերել ՀՀ ՊԵԿ նախկին ղեկավարության հետ և գյուղացիներից գնված գյուղմթերքի վաճառքը սուպերմարկետների ցանցից իրականացրել տարբեր անձանց անվամբ հիմնադրված ԱՁ-ներով, ինչը հնարավորություն է ընձեռել 20 տոկոս ԱԱՀ-ի և շահութահարկի փոխարեն վճարել ընդամենը 2 տոկոսի չափով շրջանառության հարկ:
Ընդ որում, դա արվել է բավականին բացահայտ, առնվազն ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բաղդասարյանի պնդմամբ այն մեխանիզմը, որը գործել է ցանցային սուպերմարկետներում, ներդրվել է իբր գյուղմթերքի գները մատչելի պահելու համար, բոլորի իմացությամբ, տեղի ունեցած քննարկման արդյունքում, որին մասնակցել է նաև անձամբ ինքը:
Թվում է, թե այստեղ մեկնաբանություններն ավելորդ են: Կա կազմակերպված հանցագործություն, որը պարզ ու հասկանալի նկարագրված է նույնիսկ մեր խրթին ու անհասկանալի քրեական օրենսգրքում, այն է` պաշտոնական դիրքի չարաշահում, հարկերից չարամտորեն խուսափում, անապրանք մատակարարում, կեղծ ձեռնարկատիրություն, որը բավականին լուրջ պատժամիջոցներ է նախատեսում:
Բայց իրականում ամեն ինչ այդքան էլ պարզ չէ, հանցագործությունը գաղտնի դարակ էլ ունի և հավանաբար ոչ միայն մեկը:
Սկսենք նրանից, որ գյուղմթերքի հարկմանն այդքան դիվերսիֆիկացված մոտեցումն ինքնին ենթադրում էր, որ ոմանց համար դժվար չէր լինելու կռահել օրենքն այսքան պարզունակ եղանակով շրջանցելու հնարավորությունը: Այսինքն՝ օրենքը գրելիս արդեն հավանաբար նկատի են ունեցել իրենց աջակիցներին արտոնություններ տրամադրելու հնարավորությունը: Եթե գյուղմթերքի գներից էին անհանգստանում, մի՞թե չէր կարելի դա օրենքով անել ու ամենքի համար, չէ որ և կառավարությունն էր իրենց ձեռքում եւ ԱԺ-ն: Ոչ, չէր կարելի: Այդ դեպքում բոլորը հավասար պայմաններում կլինեին ու չէր գործի արտոնյալության սկզբունքը:
Լավ իմանալով մեր շատ գործարարների մենթալիտետը, որոնց մոտ, ինչպես ժողովրդական իմաստությունն է հուշում «ախորժակն ուտելիս է բացվում», դժվար չէր կանխատեսել, որ նրանք չեն բավարարվի միայն տեղական գյուղմթերքով: Արդյունքում նույն սկզբունքը գործել է բազմաթիվ այլ ապրանքատեսակների, ինչպես նաև ներկրված գյուղմթերքի դեպքում, որոնց համար ևս վճարվել է միայն շրջանառության հարկ։
Բայց սա էլ դեռ ամենը չէ՝ նման կիսագաղտնի, բանավոր որոշումներով, ՀՀԿ ղեկավարությունը փաստորեն գործարարների պատանդ է վերցրել, դարձնելով նրանց խամաճիկ, որը անտրտունջ կենթարկվի տիկնիկավարի ձեռքի ցանկացած շարժմանը: Հիմա պարզ է, թե գործարարները ինչու էին ֆինանսավորում նախընտրական կեղծիքները, անպայման ուզում պատգամավոր դառնալ, հլու հնազանդ պայքարում «երկիրը քայքայող» ընդդիմության դեմ ու իրար հերթ չտալով ապացուցում իրենց նվիրվածությունը: Միայն փորձիր շեղվել կուսակցության գծից և քեզ են սպասում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 189 և 205 հոդվածները:
Կարծում եմ՝ գործը քննելիս պետք է անպայման բացվեն նաև գաղտնի դարակները:
Սեդրակ ԱՍԱՏՐՅԱՆ
Կոնցեռն Դիալոգ փաստաբանական ընկերության գլխավոր տնօրեն
«Երեւան Սիթիի» լուսանկարը՝ Tert.am-ի