Հարցազրույց ճանաչված արվեստագետ Վլադիմիր Պանկովի հետ
– Առաջին անգամ եք այցելել Հայաստան: Ձեզ ներկայացնելու համար բուկլետի «տարածքն» էլ չի բավարարի, միայն նշենք, որ դուք ռեժիսոր եք, դերասան, երգիչ, երաժիշտ, որը տիրապետում է մի քանի փողային գործիքների, հայտնի SounDrama ստուդիայի գեղարվեստական ղեկավար… Մի կարեւոր հանգամանք. երիտասարդ տարիքում՝ չբոլորած 28-ը, արդեն մեկը մյուսի ետեւից արժանացել եք տարբեր հեղինակավոր մրցանակների: Նշենք միայն մեկը՝ «Ոսկե դիմակը», որին արժանացել եք որպես օպերետ-մյուզիքլի ռեժիսոր…
– Այդ ամենի համար պարտական եմ ուսուցիչներիս, պրոֆեսորներիս: Դեռեւս 12 տարեկանից նրանց հետ գիտարշավների եմ մեկնել ոչ միայն երաժշտություն, այլեւ մշակույթի տարբեր ոլորտների իսկապես մարգարիտներ հավաքագրելու նպատակով: Ինձ միշտ, մեղմ ասած՝ երեսով են տալիս, ասելով, թե ի ծնե բախտս բերել է: Փաստորեն, դուք էլ նման միտք արտահայտեցիք: Բայց արվեստագետ ծնվում են, ոչ թե դառնում… Այս օրերին Երեւանում եմ ու սիրով մասնակցում ԱՊՀ, Բալթյան երկրների եւ Վրաստանի Երիտասարդական թատերական ֆորումին: Հիմա արդեն տարիքս մի փոքր առել եմ, գուցե դա է պատճառը, որ ինձ չներկայացրիք որպես երիտասարդ արվեստագետ: Բայց Մոլդովայում կայացած առաջին ֆորումին (այս միջոցառումը կայանում է երկու տարին մեկ) ներկայացրին որպես երիտասարդի: Ոչ միայն Մոլդովայում, այլեւ Մոսկվայում շփվել եմ եւ ունեմ երիտասարդ, ինչու չէ՝ նաեւ տարեց հիանալի հայ տաղանդավոր արվեստագետ ընկերներ: Կարեւորում եմ երրորդ անգամ անցկացվող ֆորումի այս ձեւաչափը, որը իսկապես երիտասարդ թատերական գործիչների միջեւ ստեղծագործական շփումների եւ ամրապնդման հիանալի հարթակ է: Հաճոյանալու համար չէ, բայց պետք է նշեմ, որ հիացած եմ ձեր երկրով, ընդհանրապես՝ հայերիդ՝ օտարներին ընդունելու մշակույթով… Այ, մինչ այս պահը շրջանառվում է երիտասարդ բառը:
Անկասկած, հիանալի է: Բոլոր ժամանակներում, գոնե մշակութային անցուդարձերում, երիտասարդներն են եղել լոկոմոտիվը: Երեւանյան ֆորումի ղեկավար, ռեժիսոր Հակոբ Ղազանչյանին, որը գործունեություն է ծավալում նաեւ Մոսկվայում, վաղուց եմ ճանաչում: Բայց երբ առաջին անգամ օրերս հանդիպեցի նրա հորը՝ Երվանդ Ղազանչյանին, ես ցնցված էի: Իսկ թե ինչեր եմ լսել Հակոբի մոր՝ դերասանուհի Նովենցի մասին, դա արդեն, ինչպես ասում են՝ այլ օպերայից է… Թույլ տվեք անկեղծանալ ու ասել, որ վերադառնալուն պես տիկին Նովենցի մեկ-երկու դերակատարումներ պետք է գտնեմ ու վայելեմ: Ի վերջո, առաջին անգամ Երեւանում «շփվեցի» կուռքիս՝ Փարաջանովի հետ, իհարկե՝ մեծանուն արվեստագետի տուն-թանգարանի սահմաններում: Խոստանում եմ, թեեւ ուղեղումս մտքեր են պտտվում, բայց տանը դրանք ի մի կբերեմ եւ կաշխատեմ համատեղ նախագիծ իրականացնել հայ գործընկերներիս հետ: Անդրադառնամ երիտասարդ լինելուն. հետեւում էինք հայաստանյան հեղափոխությանը… Գիտակցական կյանքում չեմ կարող հիշել որեւէ նման իրադարձություն, որի մասնակիցների գերակշռող մասը հենց երիտասարդներն էին: Երեւանում տեղեկացա, որ նրանց մեջ բազմաթիվ արվեստագետներ կային: Ինչ վերաբերում է SounDrama ստուդիային, համախոհներիս հետ 2000-ականների սկզբին նախ ստեղծեցինք քառյակ, ապա տարիների ընթացքում այն վերաճեց ստուդիայի՝ ներառելով երաժիշտների, դերասանների, նկարիչների, բալետմայստերների…
– Ճի՞շտ եք համարում, որ տաղանդավոր արվեստագետը միաժամանակ կարող է բարձրարվեստ ներկայանալ մշակույթի մի քանի ոլորտում, ասենք՝ ինչպես դուք:
– Շնորհակալ եմ հաճոյախոսության համար: Անկեղծ ասած՝ այո: Կրկնում եմ՝ նման դեպքերում տաղանդավոր ծնվում են կամ՝ ոչ, իհարկե, յուրացնելով ոչ միայն համերկրացիների, այլեւ թեկուզ եւ հեռակա՝ մեծանուն արվեստագետների փորձը կամ թողած ժառանգությունը…
– Որպես ռեժիսոր ձեր դեբյուտը կինոարվեստում Եվգենի Իսաեւի սցենարով «Բժիշկ» ֆիլմն էր (2012թ.), որտեղ հերոսի կյանքը ամենօրյա պայքար էր մարդկային կյանքեր փրկելու համար, բայց անմարդկային պայմաններում: Կարծում եք՝ մեր օրերում նման պայմաններում հնարավո՞ր են այդպիսի սխրանքները, թեկուզ եւ մշակույթի ոլորտում, որտեղ երիտասարդ սկսնակ արվեստագետը, իմիջիայլոց՝ բոլոր ժամանակներում, իր ճամփան հարթում է հենց կռիվ տալով անարդարությունների դեմ եւ սխրանքներ գործելով հասնում կամ հաճախ էլ հիասթափվում է իր բռնած ուղուց:
– Ֆիլմում համախոհների խումբ էր հավաքված՝ սկսած բեմադրող օպերատորից, նկարչից մինչեւ դերասաններ, դիմահարդար եւ այլն: Պետք է նշեմ, որ թեեւ ֆիլմիս հերոսը՝ բժիշկը, իր մասնագիտական պարտքն է կատարում, թեկուզ, ինչպես նշեցիք՝ անմարդկային պայմաններում, այո, այսօր էլ որոշ տաղանդավոր երիտասարդներ, դարձյալ անմարդկային պայմաններում, կռիվ են տալիս ընդամենը մեկ բանի համար, այն է՝ հանդիսատեսին հասցնել բարձրարվեստ արտադրանք՝ դա կլինի ֆիլմ, կատարում, երաժշտություն եւ այլն: Անմարդկային պայմաններ եղել են բոլոր ժամանակներում, օրինակ՝ հայաստանցի երիտասարդները, այդ թվում՝ կրտսեր կոլեգաներս, դուրս եկան ընդվզման կամ հեղափոխություն իրականացրին. ինչո՞ւ… Կարծում եմ ու վստահ, որ պատասխանը բոլորը գիտեն: Ի դեպ, այս առիթով ես էլ ոգեւորություն եմ ապրում, որովհետեւ արվեստում պետք է լինես ընդդիմադիր: Գուցե այդ բառը առաջին հայացքից բացասական է ընկալվում, բայց հայտնի իրողություն է՝ կոնկրետ արվեստում անընդհատ պայքարի մեջ ես, եթե ոչ իրականության, գոնե ինքդ քեզ հետ…
– Դուք հայաստանցի լայն հանդիսատեսին որպես ռեժիսոր հայտնի դարձաք ռուսաստանյան TV- ով հեռարձակված «Կամենսկայա 2» հեռուստասերիալով: Ի՞նչ կարծիքի եք ընդհանրապես հեռուստասերիալների մասին:
– Այս դեպքում կպատասխանեմ հետեւյալ շաբլոն մտքով՝ դա ժամանակի պահանջն է: Մյուս կողմից՝ իրեն հարգող ռեժիսոր, դերասան, օպերատոր, կարճ ասած՝ կինոինդուստրիայի որեւէ աշխատակից, չեմ հավատում, որ մասնակցելով սերիալների, դրանց մոտենա ընդամենը գումար աշխատելու համար:
– Անդրադառնալով երեւանյան ֆորումին, դուք փորձագիտական խորհրդի նախագահն եք, դիտելու եք այս միջոցառմանը մասնակից 12 երկրի ներկայացում եւ լավագույն բեմադրությունը իրավունք կստանա մասնակցելու մոսկովյան Չեխովի անվան միջազգային փառատոնին…
– Թույլ տվեք շարունակել ձեր միտքը. այո, ցանկացած, նույնիսկ հեղինակավոր մրցույթներից, փառատոներից հետո դժգոհության ալիք է բարձրանում ընդդեմ ժյուրիի: Չեմ ուզում հիմա դարձյալ շաբլոն մտքեր կամ բառեր հնչեցնել, իբր հաստատելով ժյուրիի անդամների անաչառությունը, բայց երեւանյան ֆորումի դեպքում, ծանոթ լինելով բառացիորեն ամեն ինչի, նույնիսկ կարող եմ բղավել՝ իսկապես կընտրենք լավագույն բեմադրությունը:
Զրուցեց
ՍԱՄՎԵԼ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ
«Առավոտ»
18.05.2018
