Պարսկահայ հարևանիս հետ ամառային մի տաք երեկո, հերթական անգամ «Ամերիկանա» այցելեցինք: Մի քանի պտույտ գործելով, կանգ առանք, մեջտեղում երգող շատրվաններ ունեցող, հսկայական ջրավազանի մոտ: Մարդիկ խմբված ունկնդրում էին երաժշտություն և զմայլվում շատրվանների, երաժշտությանը համահունչ, խաղով: «Ամերիկանան» Կալիֆորնիայի՝ Գլենդեյլ քաղաքի ամենատեսարժան վայրն է, ավելի ճիշտ՝ զբոսավայրը…
Այնքան մարդաշատ է «Ամերիկանան», որ անհնար է այստեղ ծանոթների չհանդիպելը, հետևաբար մենք էլ հանդիպեցինք մի քանիսին: Հետաքրքրական էր հարևանիս՝ Ջոզեֆի հանդիպումն անչափ գեղեցիկ ու քնքուշ մի կնոջ՝ Մելանիի հետ: Նա անտարբեր չէր այդ քառասունն անց, միջահասակ կնոջ նկատմամբ: Մելանին եկել էր իր քրոջ աղջկա հետ, ով մի քանի օր առաջ էր ժամանել Հայաստանից՝ «Green Card» վիճակախաղով ԱՄՆ-ում մշտական բնակության իրավունք շահելով: Նրբիրան ու գեղեցկադեմ այդ աղջիկը հիացած էր Գլենդեյլով և անվերջ այդ մասին էր խոսում: Մինչ Ջոզեֆը համառորեն համոզում էր Մելանիին ամուսնանալ իր հետ, ես զրուցում էի ամերիկյան վառ տպավորությունների տակ գտնվող աղջկա հետ:
– Մի շտապի՛ր, դեռ երեք օր չկա, որ այստեղ ես, արդեն վերջնական հետևություններ ես անում, – ասացի ես նրան ժպտալով, – ինչպես համարյա բոլոր հայաստանցիները, դու էլ ես կարծում, որ Ամերիկան ամենաիդեալական և ամենաարդար երկիրն է, բայց պետք է քեզ հիասթափեցնեմ, դա այդքան էլ այդպես չէ՛, հավատա՛ ինձ: Առայժմ դու զբոսաշրջիկի կարգավիճակում ես և չես նկատում, որ ամեն ինչ այնքան էլ հոյակապ չէ, ինչպես դու ես կարծում: Ա՛յ, երբ ինքնուրույն կապրես՝ աշխատանք կունենաս, բնակարան կվարձես և ավտոմեքենա կգնես, այն ժամանակ էլ կհասկանաս, որ բազմաթիվ դժվարություններ են ծագելու… Ուզում եմ ասել, որ Ամերիկան դրախտ չէ, ինչպես շատերն են պատկերացնում, անխուսափելիորեն ստիպված ես լինելու բազմաթիվ փորձությունների միջով անցնելու:
– Չէ՜, ի՞նչ եք ասում, միևնույնն է՝ այստեղ մի հազար անգամ ավելի լավ է, քան, Հայաստանում, – շարունակեց համառորեն պնդել աղջիկը:
– «Ամերիկանան» հավանու՞մ ես, – փորձելով փոխել խոսակցության առարկան, հարցրեցի ես:
– Այո՛, շա՜տ, հատկապես ժամանակակից հագուստեղենի՝ «Disney Baby», «Marciano», «Calvin Klein», «Sephora» և «Norsdrom» խանութները, բայց գներն ահավոր բարձր են, անհավատալի բարձր…
– Իսկ գիտե՞ս, որ «Ամերիկանան» բոլորող համարյա բոլոր գեղեցկատես շենքերը բնակելի են, իմիջայլոց, այստեղ բնակարան վարձելը մի քանի անգամ ավելի թանկ է նստում, քան քաղաքի այլ թաղամասերում:
– Գիտեմ: Ինձ շատ են դուր գալիս նաև «Ամերիկանայի» գունազարդ էլեկտրաքարշ-վագոններով երկաթուղին, գերժամանակակից, էլեկտրական ավտոմեքենաների «Tesla» խանութ-ցուցասրահը և «Pacific Theatres» կինոթատրոնը, որտեղ նույնիսկ հայկական արտադրության կինոնկարներ են ցուցադրվում:
Երբ աղջիկն ու Մելանին գնացին, նկատեցի, որ Ջոզեֆի տրամադրությունն ընկել էր, հասկացա, որ նա հերթական անգամ մերժում էր ստացել Մելանիից: Արդեն բավականին ժամանակ էր, որ հարևանս համոզում էր նրան ամուսնանալ իր հետ: Ջոզեֆը հիսունն անց տղամարդ էր և երազում էր ամուսնանալ, ընտանիք կազմել Մելանիի հետ:
– Մի տխրի՛ր, Ջոզեֆ, – մխիթարեցի նրան, – համառ եղի՛ր և ամեն ինչ կլինի այնպես, ինչպես դու ես ուզում: Հավատա՛ ինձ, միայն համառ տղամարդուն է հաջողվում գրավել սիրած էակի սիրտը, բազմաթիվ այդպիսի օրինակներ գիտեմ:
Այսպես զրուցելով և զբոսնելով` հասանք Գլենդեյլի ամենախոշոր ու ամենասիրված «Barns & Noble» մարդաշատ գրախանութին, որի ընդարձակ երեք հարկերն իրար հետ ներդաշնակորեն միանում են շքեղ շարժասանդուղքներով: Գրախանութի՝ շենքի գլխին մի մեծ, ամերիկյան դրոշ է ծածանվում՝ ի ցույց դնելով ԱՄՆ-ի հիսուն նահանգները խորհրդանշող, կողք-կողքի շարված աստղերը: Բոլոր հարկերում տեղադրված են հարմարավետ բազկաթոռներ և նստարաններ այցելուների համար, որպեսզի նրանք հնարավորություն ունենան թերթել և աչքի անցկացնել հերթական ընտրված ամսագիրը կամ գիրքը՝ համոզվելու համար արդյո՞ք դա իրենց հավանածը կամ փնտրածն է, թե՞ ոչ: Ի դեպ, գրախանութն ունի նաև հայկական հետաքրքրություն (Armenian Interest) ներկայացնող առանձին գրքերի փոքրիկ բաժին: Երբ Ջոզոֆն ու ես ներս մտանք գրախանութի հսկայական ապակեպատ դռներով, մեզ մոտեցավ և շատ սիրալիր դիմավորեց խանութի անվտանգության աշխատակիցը.
– Համեցե՛ք, սը՛ր: Կար՞ող եմ որևէ բանով օգտակար լինել Ձեզ: Ձայներիզների և տեսաերիզների հսկայական տեսականուն ծանոթանալու համար պետք է առաջանաք մինչև վերջ, իսկ ահա՛ պարբերականներն ու ամսագրերն աջ կողմում են, սը՛ր: Առարկայական գրքերի հարուստ տեսականի ունենք երկրորդ հարկում, իսկ երրորդ հարկում են գտնվում մանկական գրքերի, խաղալիքների բաժինները և հյուրնկալ ու հարմարավետ սրճարանը:
Սկզբում մենք նրան դռնապանի տեղ դրեցինք, բայց հետո համոզվեցինք, որ խանութի անվտանգության աշխատակիցն է: Նա կարճահասակ, թխադեմ, ոչնչով աչքի չընկնող, աշխույժ մի լատինո էր: Խոսքի բռնվելով նրա հետ, պարզեցինք, որ Մանոլոն, այդպես էր նրա անունը, մարդամոտ ու անկեղծ մի անձնավորություն էր, չափազանց անկեղծ…
– Բոլորովին վերջերս եմ ընդունվել աշխատանքի և շա՜տ գոհ եմ, – ասաց նա, մտերմիկ ժպտալով, – ամբողջ օրն այստեղ կանգնած զմայլվում եմ գեղեցիկ կանանցով, հա՜, հա՜, հա՜… Երբեմն այնպիսի՜ լավիկներն են հանդիպում: Նայե՛ք, նայե՛ք այս մեկին, օօ՜հ, օ՜օհ…
Այդպես կրքաբորբոք հառաչելով նա մոտ վազեց և հարգանքով բացեց դուռը մի բարետես, սևամորթ կնոջ առջև և մի քանի սիրալիր խոսքեր փոխանակեց նրա հետ: Կինն ինքնաբավ ժպտաց, շնորհակալություն հայտնեց և շորորալով հեռացավ:
Տեսաք, չէ՞, ինչպիսի՜ փարթամ ու հրապուրիչ կուրծք ուներ… Ա՜խ, ինչպես կգրկեի նրա քաղցր, շոկոլադե կուրծքը…
– Մանոլո՛, – ասացի, – ամուսնացած ե՞ս:
– Դեռ ո՛չ, բայց սիրուհի ունեմ, Էրմինիա՛ն:
Եվ առանց մեզնից գեթ մի փոքր ամաչելու անմիջապես բջջային հեռախոսի մեջ ցույց տվեց սիրուհու մերկ ու կիսամերկ լուսանկարները՝ մանրամասն նկարագրելով և քննարկելով նրա մերկ մարմնի ամենաինտիմ ու գրգռիչ մասերը, ներքնազգեստները ներքին հարդարանքի պարագանները, դաջվածքներն ու անգամ պիրսինգները (piercing):
– Իսկ ինչու՞ չես ամուսնանում, Մանոլո՛ – զարմացած հարցրեց ընկերս:
– Ի՞նչ կարիք կա շտապելու, մի օր կամուսնանամ, – անվրդով պատասխանեց նա, – ուզում եմ վայելել աղջիկների սերը, ամուսնանալ դեռ կհասցնե՜մ:
– Քանի՞ տարեկան ես, Մանոլո՛, – հարցրեցի ես:
– Քառասունչորս:
Այդ պահին հրապուրիչ տեսքով մի կին մոտեցավ գրախանութին, Մանոլոն անմիջապես վազեց և ամենայն սիրալիրությամբ բացեց դուռը նրա առջև, մեծարելով նրան, ինչպես մի թագուհու: Կինը նախորդի պես, մի հմայիչ ժպիտ պարգևեց նրան ու հեռացավ: Վերադառնալով մեզ մոտ, Մանոլոն բացականչեց.
– Տեսա՞ք, ի՞նչ հետույք ուներ: Այդպիսի հրաշալի հետույք վաղու՜ց չէի տեսել, – օօ՜հ, օօ՜հ, ինչպիսի հաճույքով կգրկեի այդ սքանչելի հետույքը…
– Բա այս մեկը՜… Ի՞նչ գեղեցիկ աչքեր ու վարսեր ունի… Ա՜խ, ինչպիսի հաճույքով կշոյեի նրա սաթի պես սև ու փայլուն վարսերը…
Այսպես, շարունակ ամբողջ օրը սիրալիր, հիացական ու հարգալից վերաբերմունք ցույց տալով գեղեցիկ կանանց, երբեմն էլ մեզ նման մարդկանց հետ զրուցելով այդ նույն կանանց մասին, նա երջանիկ անցկացնում էր աշխատանքային օրը: Ըստ երևույթին, կանանց դուր էր գալիս նրա կնամեծար վերաբերմունքը, քանի որ կարծես, գեղեցկության ստուգահանդեսի միջով անցնելով, մեկ անգամ ևս համոզվում էին իրենց բաղձալի լինելու մասին, այն էլ՝ փորձված տղամարդու աչքերով: Ընդհանրապես Ամերիկայի կանայք, երբ զգում են տղամարդկանց հիացական ու սևեռուն հայացքն իրենց վրա, փորձում են պատասխանել շնորհակալական ժպիտով՝ գնահատականի արժանանալու համար, նույնիսկ զուգընկերոջ կամ ամուսնու հետ գտնվելիս: Մանոլոն բարձր գնահատականի էր արժանացնում գեղեցիկ կանանց, բայց ոչ հետապնդում: Այդքանն էլ բավական էր նրան, որպեսզի երջանիկ զգար իրեն, իսկ ամենակարևորը տեղի կունենար տանը, օրվա ընթացքում կուտակած ա՜խերով ու օօ՜հերով պրկված սեռական ամբողջ էներգիան կպարպվեր՝ իրեն անհամբերությամբ սպասող սիրատոչոր Էրմինիայի հյուրնկալ գրկում:
Երբ մենք դուրս եկանք խանութից, Մանոլոն, մի կողմ քաշված, մտամոլոր ինչ որ նկարներ էր ուշադիր դիտում: Երևի, իր հմայիչ սիրեցյալի, Էրմինիայի անպարկեշտ լուսանկարներն էին դրանք: Միգուցե սքանչելի ու հրապուրիչ կանանցով հիանալով, նա պարզապես Էրմինայի մաշող կարոտն է՞ր առնում, ո՞վ գիտե… Միգուցե և նա լպիրշ տղամարդ չէր, այլ նվիրված ու կրքոտ սիրահար…
– Արի՛ մի տեղ նստենք ու մի քիչ ժամանակ անցկացնենք: Կարող ենք նաև զրուցել, թեկուզ այդ արտառոց զույգի՝ Մանոլոյի ու Էրմինիայի մասին, – կատակեց Ջոզեֆը:
– Որտե՞ղ, – հարցրեցի ես, – մեքսիկական «Frida Mexican Cuisine»-ու՞մ, իտալական «Deluca’s Italian Deli»-ու՞մ, թե՞ ճապոնական «Katsuya»-ում:
– Ավելի լավ է նստենք «The Cheesecake Factory»-ում: Այնտեղ շատ համեղ պաղպաղակ են տալիս, բացի այդ ռեստորանի բացօթյա հատվածից շատ լավ երևում են երգող շատրվանները, – առաջարկեց Ջոզեֆը:
ՄԱՐՏԻՆ ՇԻՐԻՆՅԱՆ
Գլենդեյլ, Կալիֆորնիա
2 մարտի, 2018թ.
