Ռուսական ռուբլու դիրքերի թուլացումը, որը տեղի ունեցավ վերջին օրերին, եւ դրա հետեւանքով սպասվող հավանական դրսեւորումները որոշակի ռիսկեր են ստեղծել Հայաստանի տնտեսության համար։ Մեծացել է ճնշումը ազգային արժույթի վրա։ Դրամը վերջին օրերին մի քանի նիշով զիջեց դիրքը դոլարի նկատմամբ։
Ռուբլու հերթական ցնցումները սկսվեցին շաբաթվա սկզբին։ Ի տարբերություն նախորդ շրջանի, այս անգամ դրանք կապված չէին նավթի գների անկման հետ։ Ընդհակառակը, համաշխարհային շուկայում ռուբլու դիրքերը թուլացան սեւ ոսկու թանկացման պայմաններում։
Միացյալ Նահանգների հայտարարած պատժամիջոցների նոր փաթեթի հետեւանքով միջազգային բորսաներում ռուսական ընկերությունները կորցնում են իրենց կշիռը։ Հաշված օրերի ընթացքում ռուսական կապիտալի կորուստները հասան 17 մլրդ դոլարի՝ մեծացնելով Ռուսաստանի ներքին ֆինանսական շուկայի լարվածությունը։ Դրա հետեւանքով մի պահ դոլարի փոխարժեքը մոտեցավ մինչեւ 65 ռուբլու, ինչը 2016թ. հետո ամերիկյան արժույթի ամենաբարձր գինն էր ռուսական շուկայում։
Նախորդ շաբաթվա վերջի համեմատ դոլարի նկատմամբ ռուբլու դիրքերը թուլացել են առնվազն 5 նիշով։ Մի քանի օրվա ընթացքում ռուսական արժույթը արժեզրկվեց գրեթե 9 տոկոսով, ինչն անշուշտ շոշափելի տատանում է՝ հատկապես նման կարճ ժամանակահատվածի ընթացքում։
Հաշվի առնելով ռուսական շուկայից Հայաստանի տնտեսության կախվածությունը՝ ռուբլու թուլացումը որոշակի ռիսկեր է ձեւավորել Հայաստանի տնտեսության համար։ Ռուսաստանի ֆինանսական շուկայի դրսեւորումները սովորաբար արտահայտվում են երեք հիմնական ուղղություններով։
Ռուբլու դիրքերի թուլացումը նվազեցնում է հայաստանյան ապրանքների մրցունակությունը՝ ազդելով իրացման վրա։ Եթե շարունակվեն ֆինանսական շուկայի նման զարգացումները, ապա վերջին երկու տարիների ակտիվ առեւտրային հարաբերություններից հետո դա կարող է բացասական ազդեցություն գործել արտահանման աճի միտումների վրա։
Հիշեցնենք, որ անցած տարի ռուսական շուկայի մատակարարումները գերազանցեցին 541 մլն դոլարը՝ ավելանալով 44 տոկոսով։ Ակտիվությունը պահպանվում է նաեւ տարեսկզբին. երկու ամսվա տվյալներով, արտահանումը Ռուսաստան ավելացել է շուրջ 37 տոկոսով։
Չնայած ռիսկերին, այնուհանդերձ ռուբլու դիրքերի թուլացմամբ պայմանավորված՝ առայժմ վաղ է խոսել հայաստանյան ապրանքների արտահանման հետ կապված կտրուկ դրսեւորումների մասին։ Առավել եւս, որ ռուսական արժույթը դեռեւս այն դիրքում չէ, որ կարող է լրջորեն վտանգել հայկական արտահանումը։ Մյուս կողմից՝ նախկին փորձից ելնելով՝ այժմ արտահանողները համեմատաբար ավելի պատրաստ են դիմակայելու նման իրավիճակներին:
Ս. Բեգլարյան
Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի այսօրվա համարում