Կարինե Աճեմյան. «Այս­քան աղ­մուկ­-ա­ղա­ղա­կից հե­տո մի քա­նի տասն­յակ մարդ՝ առա­վե­լա­գույ­նը 100 հո­գի է դուրս գա­լիս փո­ղոց». «Հայոց աշխարհ»

ՀՀԿ խորհր­դա­րա­նա­կան խմ­բակ­ցու­թյան ան­դամ ԿԱ­ՐԻ­ՆԵ ԱՃԵՄ­ՅԱ­ՆԻ կար­ծի­քով՝ «Ելք» խմ­բակ­ցու­թյան պատ­գա­մա­վոր, «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» կու­սակ­ցու­թյան նա­խա­գահ Էդ­մոն Մա­րուք­յա­նը «պաշ­տո­նա­պես» ըն­դու­նեց «Ելք» դաշ­ին­քում գո­յու­թյուն ու­նե­ցող խոր­քա­յին տա­րա­ձայ­նու­թյուն­նե­րը՝ «Արագ պար­տու­թյան եւ եր­կա­րա­տեւ, բայց ան­խու­սա­փե­լի հաղ­թա­նա­կի եր­կընտ­րան­քը» խո­րա­գի­րը կրող հոդ­վա­ծում հիմ­նա­վո­րե­լով իր դիր­քո­րոշ­ու­մը՝ առ այն, որ Սերժ Սարգս­յա­նի «վար­չա­պե­տաց­ման» դեմ Նի­կոլ Փաշ­ին­յա­նի ձեռ­նար­կած փո­ղո­ցա­յին ար­շա­վը հե­ռան­կար չու­նի։

– Թե­պետ հրա­պա­րակ­ման մեջ ուղ­ղա­կի անդ­րա­դարձ չկա Փաշ­ին­յա­նի եւ «Քա­ղա­քա­ցի­ա­կան պայ­մա­նա­գիր» կու­սակ­ցու­թյան մյուս գոր­ծըն­կեր­նե­րի վար­քագ­ծին, ակն­հայտ է, որ դաշ­ին­քով խորհր­դա­րան եկած այս փոքր խմ­բակ­ցու­թյու­նը կազ­մա­քանդ­ման նշան­ներ է ցույց տա­լիս։

Ցա­վով եմ սա ասում, որով­հե­տեւ հա­մոզ­ված էի, որ դաշ­ին­քի ան­դամ կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը, այ­նու­ա­մե­նայ­նիվ, կգան ընդ­հա­նուր հայ­տա­րա­րի եւ այս­քան շուտ՝ ընտ­րու­թյուն­նե­րից մեկ տա­րի անց, գո­նե գլո­բալ հար­ցե­րում ընդգծ­ված հա­կա­սու­թյուն­ներ չեն ու­նե­նա։ Մտա­վա­խու­թյուն ու­նեմ, որ ընդ­դի­մու­թյու­նը, ի տար­բե­րու­թյուն իշ­խա­նու­թյան, հատ­կա­պես խորհր­դա­րա­նում ներ­կա­յաց­ված ընդ­դի­մա­դիր ու­ժե­րը, դժ­վա­րու­թյամբ են ին­տեգր­վում նոր սահ­մա­նադ­րու­թյամբ ամ­րագր­ված խա­ղի կա­նոն­նե­րին։

Եվ սա՝ այն դեպ­քում, երբ կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գը, որ որ­դեգ­րել ենք, շատ ավե­լի մեծ լի­ա­զո­րու­թյուն­ներ է վե­րա­պա­հում խորհր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյա­նը, եւ այդ լի­ա­զո­րու­թյուն­նե­րի շր­ջա­նակ­նե­րում գոր­ծե­լով, աշ­խա­տե­լով, պայ­քա­րե­լով՝ կա­րե­լի է շատ ավե­լի լուրջ արդ­յունք­ներ ար­ձա­նագ­րել, քան նա­խորդ սահ­մա­նադ­րու­թյան պայ­ման­նե­րում։

– «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» կու­սակ­ցու­թյան նա­խա­գա­հը, որ­պես «արագ պար­տու­թյան»՝ իշ­խա­նու­թյան դեմ փո­ղո­ցա­յին պայ­քա­րի այ­լընտ­րանք, առա­ջար­կում է ավե­լաց­նել ընդ­դի­մու­թյա­նը վե­րա­պահ­ված վե­րահս­կո­ղա­կան լծակ­նե­րը։ Օրի­նակ, ԱԺ մշ­տա­կան հանձ­նա­ժո­ղով­նե­րից եր­կու­սի նա­խա­գա­հի եւ հան­րա­յին խորհր­դի ղե­կա­վա­րի պաշ­տո­նը զի­ջել ընդ­դի­մու­թյա­նը, հնա­րա­վո­րու­թյուն տալ, որ ընդ­դի­մու­թյու­նը նշա­նա­կի Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի, Բարձ­րա­գույն դա­տա­կան խորհր­դի, ԿԸՀ­-ի եւ կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գում առանց­քա­յին դե­րա­կա­տա­րու­թյուն ու­նե­ցող այլ կա­ռույց­նե­րի ան­դամ­նե­րից մի քա­նի­սին։ Ի՞նչ կա­սեք այդ մա­սին։

– Այդ պայ­ման­նե­րը բո­լո­րո­վին անըն­դու­նե­լի են մեզ հա­մար, որով­հե­տեւ սահ­մա­նադ­րու­թյու­նը հս­տակ ամ­րագ­րել է՝ ով ինչ իրա­վունք­ներ ու­նի, ինչ լի­ա­զո­րու­թյուն­ներ եւ ինչ պար­տա­կա­նու­թյուն­ներ։ Չի՛ կա­րող այն­պես լի­նել, որ իշ­խող կու­սակ­ցու­թյու­նը, հա­վա­քե­լով այդ­քան ձայն եւ ձեւ­ա­վո­րե­լով կառա­վա­րու­թյուն, հե­տա­գա­յում իր դիր­քե­րը զի­ջի կամ կա­ռա­վար­ման որոշ լծակ­ներ հանձ­նի ընդ­դի­մու­թյա­նը։

Ամեն ինչ ու­նի իր տրա­մա­բա­նու­թյու­նը, եւ ընդ­դի­մու­թյու­նը պետք է գոր­ծի այդ տրա­մա­բա­նու­թյան շր­ջա­նակ­նե­րում, ոչ թե պա­հան­ջի ավե­լին, քան սահ­մա­նադ­րու­թյամբ իրեն վե­րա­պահ­ված է։ Մենք այ­սօր խն­դիր չու­նենք փո­խե­լու սահ­մա­նադ­րու­թյու­նը, որով­հե­տեւ այն լի­ա­զո­րու­թյուն­նե­րը, որ տր­ված են ընդ­դի­մու­թյա­նը գոր­ծող սահ­մա­նադ­րու­թյամբ, առանց այն էլ բա­վա­կա­նա­չափ լայն են։

Կար­ծում եմ, այս հա­կա­սու­թյուն­նե­րը չէ­ին լի­նի, եթե երեք կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը դաշ­ինք կազ­մե­լիս հա­մա­ձայ­նեց­նե­ին իրենց մո­տե­ցում­նե­րը գլո­բալ հար­ցե­րի վե­րա­բեր­յալ։

Ինչ վե­րա­բե­րում է փո­ղո­ցա­յին պայ­քա­րին, բո­վան­դա­կա­յին առու­մով պրն Մա­րուք­յա­նը լուրջ փաս­տարկ­ներ է բե­րել, թե ին­չու իրենք չեն գնում փո­ղոց, եւ, այո, դա հնա­ցած, իր դարն ապ­րած գոր­ծի­քա­կազմ է։ Որեւ­է մե­կը չի վի­ճար­կում մի­տինգ­նե­րի, ցույ­ցե­րի ազա­տու­թյու­նը, բայց երբ քա­ղա­քա­կան ու­ժը ներ­կա­յաց­ված է խորհր­դա­րա­նում, ու­նի ժո­ղովր­դի ման­դա­տը, որի շր­ջա­նա­կում կա­րող է ծա­վա­լել իր գոր­ծու­նե­ու­թյու­նը, նման գոր­ծե­լա­ո­ճը ինչ­-որ տեղ դառ­նում է ինք­նան­պա­տակ։ Էլի եմ ասում՝ շատ դրույթ­նե­րի հետ հա­մա­ձայն չլի­նե­լով հան­դերձ, Է.Մա­րուք­յա­նի, ընդ­հան­րա­պես այդ թեւ­ի մո­տե­ցում­նե­րը շատ ավե­լի ռա­ցի­ո­նալ, ավե­լի կա­ռու­ցո­ղա­կան եւ ավե­լի տրա­մա­բա­նա­կան եմ հա­մա­րում։

Ամե­նա­կա­րեւ­ո­րը՝ այս­քան աղ­մուկ­-ա­ղա­ղա­կից հե­տո մի քա­նի տասն­յակ մարդ՝ առա­վե­լա­գույ­նը 100 հո­գի է դուրս գա­լիս փո­ղոց, եւ դա ամե­նեւ­ին չի վկա­յում, որ փո­ղո­ցա­յին պայ­քա­րի կողմ­նա­կից­նե­րը հե­տեւ­որդ­նե­րի մեծ զանգ­ված ու­նեն։ Իսկ դա նշա­նա­կում է, որ դրա պա­հան­ջարկն այն­քան մեծ չէ, ինչ­պես ոմանք փոր­ձում են ներ­կա­յաց­նել։

Հան­րա­պե­տա­կա­նի հե­տեւ­որդ­նե­րի բա­նա­կը շատ ավե­լի մեծ է, բայց նրանք փո­ղոց­նե­րում չեն։ Ընդ­հան­րա­պես երբ մար­դը իշ­խա­նու­թյան, կա­ռա­վա­րու­թյան որ­դեգ­րած քա­ղա­քա­կան ու­ղեգ­ծի հետ հա­մա­միտ է, առանձ­նա­պես չի խո­սում այդ մա­սին։ Չնա­յած՝ ինքս գյու­ղե­րում հան­դի­պել եմ շա­տուշ­ատ մարդ­կանց, որոնք այ­նու­ա­մե­նայ­նիվ անվ­տան­գու­թյան, կա­յու­նու­թյան կողմ­նա­կից են եւ փո­ղո­ցա­յին «զո­րա­վար­ժե­րին» այն­քան էլ դրա­կան չեն վե­րա­բեր­

Լիլիթ Պողոսյան

Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի այսօրվա համարում