ՀՀ ազգային ժողովի վերջերս ընդունած մի շարք օրենքները մի կողմից հավակնոտ էին, մյուս կողմից՝ աղմկահարույց․ ապօրինի հարստացումը քրեականացնող օրենքը, գույքի եւ եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնողների շրջանակն ընդլայնող, նաեւ հայտարարագիր չներկայացնելը քրեականացնող օրենքը, անանուն ազդարարի ինստիտուտի ներդրման, ընտանեկան բռնության կանխարգելման մասին օրենքները եւ այլն։ Հակակոռուպցիոն օրենքներն ուժի մեջ են մտել անցյալ տարվա հուլիսի 1-ից, մյուսները՝ այս տարվա հունվարի 1-ից։ Մենք փորձեցինք հասկանալ, թե այս օրենքներն ուժի մեջ մտնելուց ի վեր որքանո՞վ են սկսել կիրառվել։ Պարզվեց՝ օրենքների, տնտեսագետների լեզվով ասած՝ մուլտիպլիկատիվ էֆեկտը դեռ չի զգացվում։
Օրինակ՝ ապօրինի հարստացումը քրեականացնող օրենքի ընդունումից հետո նման քանի՞ դեպք է բացահայտվել, մամուլի քանի՞ հրապարակման են ընթացք տվել, երբ կարդացել են, որ այսինչ պաշտոնյան իր համեստ աշխատավարձով դղյակներ է կառուցել, հսկայական կարողություն դիզել։ Ոչ մի։ Դավիթ Հարությունյանը պատճառաբանում է, թե օրենքը ողջ ծավալով կգործի, երբ ստեղծվի կոռուպցիայի կանխարգելման մարմին։ Նրա տեղակալ, այս ոլորտը համակարգող Սուրեն Քրմոյանն էլ դժվարացավ որեւէ օրինակ նշել։ «Ես չեմ կարծում, եթե լինեն էլ՝ շատ քիչ, որովհետեւ առաջինը, որ հունվարի 1-ից մտել է՝ ազդարարի ինստիտուտը, դա ռեալ կսկսի աշխատել հուլիսի 1-ից, երբ ստեղծվի էդ էլեկտրոնային պլատֆորմը։ Իսկ հայտարարագրերի օրենքը երբ որ ընդունվեց, անցյալ տարվա հայտարարագրերը տվել են, իսկ էս տարվանն էլ ժամկետը մինչեւ մարտի 30-ն է։ Ինձ թվում է՝ ճիշտ կլինի դրան ավելի ուշ անդրադառնանք, որովհետեւ դեռ շատ մարդիկ իրենց հայտարարագրերը չեն տվել։ Ես ինքս էլ դեռ չեմ հասցրել ներկայացնել»։ Այսինքն՝ ինքը պիտի հին ու նոր հայտարարագրերը համեմատի, որ տեսնի՝ տվյալ մարդն ապօրինի հարստացում ունի՞, թե՞ չունի։ «Դա էլ արդեն դատախազությունից պիտի ճշտվի»,- ասաց պարոն Քրմոյանը։
Նույն կիսատ-պռատ վիճակն է նաեւ մյուս օրենքների հարցում, օրինակ՝ անանուն ազդարարի մասին օրենքի, որը ՀՅԴ-ական Անդրանիկ Կարապետյանը համարել էր «գործ տալու» ինստիտուտ։ Օրենքն ուժի մեջ է մտել հունվարից, բայց «գործ տվողները» դեռ չեն կարող դրանից լիարժեք օգտվել, քանի որ 2018-ի հուլիսի 1-ից նոր պետք է azdarar.am կայքում գործի էլեկտրոնային այն հարթակը, որով քաղաքացիները կկարողանան անանուն հայտնել պաշտոնյաների կոռուպցիոն գործարքների մասին։ Բայց դատախազությունից մեզ ասացին, որ քաղաքացիները, ինչպես առաջ, հիմա էլ կարող են իրենց փոստին նամակ ուղարկել եւ հայտնել նմանատիպ դեպքերի մասին։ Մյուս՝ ընտանեկան բռնության կանխարգելման մասին օրենքն էլ է հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտել։ Բայց այս օրենքի հարցում էլ ենթաօրենսդրական ակտերի մշակման, մեխանիզմների ներդրման խնդիրներ կան, որոնք պետք է լուծվեն։
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Հրապարակ» թերթի այսօրվա համարում
