Ուղիղ 30 տարի առաջ փետրվարի 28-ին Ադրբեջանն իր հայ բնակչության դեմ ջարդեր իրականացրեց: Կոչ ենք անում Կոնգրեսում ձեր ներկայացուցչին հորդորել այս հանցագործությունները, ինչպես նաև Ադրբեջանի կողմից շարունակվող հրադադարի խախտումները դատապարտող հայտարարությամբ հանդես գալ:
Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում երկարամյա խաղաղ քրիստոնյա հայ քաղաքացիները դաժանորեն թիրախավորվեցին իրենց ազգության պատճառով և նրանց դեմ սարսափելի հանցագործություններ իրագործվեցին: 1988թ. մարտին The Economist պարբերականը հաղորդեց վայրագությունների մասին և փաստավորված ներկայացրեց հղի հայ կանանց ու նորածինների սպանությունն ու խոշտանգումը ծննդատանը: Այլ զեկույցներում նշվում է ադրբեջանցի երիտասարդների հրոսակախմբերի կողմից հայ ընտանիքներին հալածելու և սպանություն, բռնաբարություն ու կողոպուտ իրականացնելու մասին: Ադրբեջանական կառավարությունը երբեք պատասխանատվության չի ենթարկվել այս վայրագությունների համար:
1988թ. փետրվարի 28-ին իրականացված Սումգայիթյան ջարդերը սկիզբն էին բռնության աճի հայ փոքրամասնության դեմ Ադրբեջանի տարածքով մեկ, ինչպես նաև Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղ) բնակիչների դեմ, որի վերջնակետը 390.000 հայերի բռնի արտաքսումն էր:
Սումգայիթյան ջարդերը լայնորեն լուսաբանվել և խստորեն դատապարտվել են, սակայն բռնությունը երբեք չի կանգնեցվել: Ավելի ու ավելի շատ հակահայկական ուժեր գործում էին անպատիժ, և ջարդերը տարածվում էին Ադրբեջանով մեկ՝ հանգեցնելով 1980-ականների վերջերից մինչև 1994 թվականների ռազմական արշավների՝ արտաքսելու Արցախի հայերին, մինչև Ադրբեջանը, Արցախը և Հայաստանը հրադադարի համաձայնագիր ստորագրեցին: Այն ժամանակից ի վեր, հրադադարի համաձայնագիրը խախտվել է ամեն օր, և 2016թ. ապրիլին Ադրբեջանը չորս օր լայնամասշտաբ ռազմական գործողություն վերսկսեց` մինչև այն հաղթահարվեց՝ դադարեցնելով Ադրբեջանի ագրեսիան:
Ամերիկայի հայկական համագումար
