Ղարաբաղյան շարժման 30-ամյակի առթիվ մենք` լրագրողներս, խոսեցնում ենք Շարժման առաջնորդներին եւ ակտիվ մասնակիցներին: Նրանց մեծ մասն իրեն պահում է զուսպ եւ արժանապատիվ՝ չփորձելով հին հաշիվներ մաքրելու ձգտմամբ վարկաբեկել մեր նորագույն պատմության այս կարեւոր էջը: Երբեմն էլ այլ կերպ է ստացվում:
Խաչիկ Ստամբոլցյանը, որը նույնպես որոշակի դեր է խաղացել այդ Շարժման մեջ, երեկ «վերահաստատել է» այն առասպելը, որ «Ղարաբաղ» կոմիտեի որոշ անդամներ, իսկ ավելի կոնկրետ՝ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, Աշոտ Մանուչարյանը եւ Ալեքսան Հակոբյանը, խորհրդային «կագեբե»-ի գործակալներ էին: Ոչ թե քաղաքական սխալներ են թույլ տվել, ինչպես որ դա արել են աշխարհի բոլոր քաղաքական գործիչները, այլ 1988-90 թվականներին ուղղակիորեն կատարում էին ուրիշի կամքը:
Նման մեղադրանքների որեւէ լուրջ ապացույց, իհարկե, գոյություն չունի: Երբ 1994 թվականին նույն Աշոտ Մանուչարյանը նույն մեղադրանքը հնչեցրել էր իմ հասցեին, ես հետաքրքրվեցի՝ ի՞նչ կլինի, եթե ես նրան դատի տամ: Պարզվեց հետեւյալը՝ ոչ մի հատուկ ծառայություն տեղեկանք չի տալիս, որ այս կամ այն անձնավորությունը եղել է կամ չի եղել իր գործակալը: Բայց դատարանում նման տեղեկանք պետք էլ չի, որովհետեւ Մանուչարյանը պետք է ապացուցի, որ ես «կագեբեի» գործակալ եմ եղել, ոչ թե ես ապացուցեմ, որ չեմ եղել: Բայց ես, բնականաբար, ոչ մեկին չէի պատրաստվում դատի տալ՝ մանավանդ Աշոտ Մանուչարյանին եւ հատկապես նման անհեթեթ մեղադրանքի պատճառով: Պարզ է, որ հիշյալ անձինք էլ դատի չեն տա. եթե անգամ այդ գործիչներին հետաքրքրի, թե ինչ է նրանց մասին ասում Խաչիկ Ստամբոլցյանը, նրանք, ամենայն հավանականությամբ, քմծիծաղ կտան ու կմոռանան դրա մասին:
Այդ դրվագին թերեւս չարժեր ընդհանրապես անդրադառնալ, եթե մենք ապրեինք առողջ հասարակության մեջ: Ամեն վայրկյան ինչ-որ մեկը ինչ-որ մի բան բստրում է՝ այլմոլորակայինների, մասոնների կամ զանազան հատուկ ծառայությունների գործակալների մասին: Բայց մենք ապրում ենք բավականին թունավոր միջավայրում, նկատի ունեմ հատկապես դրա վիրտուալ, «ֆեյսբուքյան» մասը: Տարհամոզել մարդկանց, որոնք ապրում են առասպելներով, իհարկե, անշնորհակալ գործ է, եւ ես, բնականաբար, նման նպատակ չունեմ: Պարզապես արձանագրում եմ, որ նման մարդկանց օդուջրի նման Խաչիկ Ստամբոլցյան է պետք:
Ի դեպ, եթե վերցնես նշված գործիչների ծննդյան տարեթվերը, գումարես դրանք, այնուհետեւ բաժանես որոշակի թվի եւ գումարես «իքս» թիվը, ապա կստացվի 666:
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ
Հերթական անեկդոտ՝. «կագեբե»- ն (Պ.Ա. կոմիտեն), նրա «ձվերը» եւ դեղնակտուց «Ղարաբաղ» կոմիտեականները:
Դրանց մեռնելուց հետո կասեմ (կասեն)՝. «Գնա մեռի՝ արի թքեմ ճակատիդ»:
Ի՞նչ ա խոսում, արա: Ո՛նց կարող ա Լևոնն ու Աշոտը ԿԳԲչնիկ ըլեն: Իրա օրում: Բայց հմի էդ ԿԳԲչնիկ ըլելը լավ ա՞, թե՞ վատ:
Տարիներ առաջ շատ էի ոգեւորուել ֆեյսբուքի ի յայտ գալով: Նորութիւն էր, քոչարեանական կիսաբռնապետական ժամանակաշրջանից անմիջապէս յետոյ էր, ազատ խօսք եւ այլն:
Տարիներ անց ես հիասթափուեցի ՖԲ-ից: Ֆեյսբուքից ես շատ օգուտներ եմ քաղել (հումոր, գիտական, մշակութային, լեզուաբանական, քաղաքական թեմաներ, ամենօրեայ կապ ընկեր-ծանօթների հետ եւ այլն, սակայն այդ ամէնը չնչին տոկոս էր կազմում: Ցաւօք սրտի, մեծ մասը աղբ էր, որից չես կարող խուսափել (խօսքս հայկական տիրոյթի մասին է). մաղձ, թոյն, ատելութիւն, չարութիւն, հայհոյանք, կրօնական, քաղաքական մոլեռանդութիւն, անհանդուրժողականութիւն, լատինատառ հայերէն, դաւադրութիւնների տեսութիւն … Առողջ բանավէճ, առաջընթաց չկայ: Ինչքան կարելի է նոյն ցեխում բուքսիր անել:
Յ.Գ. Ես անասելի երջանիկ մարդ եմ, որ ֆեյսբուքս ջնջել եմ:
Բա «բուքսիրի» հայերենը չկա՞ 🙂
Աաա՜հ, լա՛ւն էր 🙂
Ես էլ անթերի չեմ:
Պարզ ու յստակ է թէ Արցախի պատերազմի նախնական դրուագներին իսկապէս կամ ենթադրեալ կերպով մասնակցած անձերէն մի քանի հատը, այժմ, դարձած են կարգին liability, երկրին համար: Ցաւալի է:
Իսկ, որպէս վարկած, թէ որ Լեւոն Տէր-Պետրոսեանը եւ այդ միւսները ենթադրաբար եղել են KGB-ի անդամներ… so what ?!! Հաւանական է որ, յատկապէս 1970-ական թուականներին, հայոց ազգային գործիչներէն շատեր կամ KGBի հետ կապ ունէին, կամ CIAին – իսկ ամենավարպետների պարագային՝ երկուքի՛ն ալ – : Իսկապէս չեմ հասկանում թէ ինչո՞ւ այդ պիտակումը այդքան վիրաւորական է… Լեւոն Տէր-Պետրոսեան անշուշտ թէ գործեց ծանր սխալներ, սակայն անոնք կապ չունէին իր KGB լինելու կամ չլինելու հետ:
Կէտ մը եւս, թոյլ տուէք ՝ «Ղարաբաղյան շարժման 30-ամյակի առթիվ մենք` լրագրողներս, խոսեցնում ենք Շարժման առաջնորդներին եւ ակտիվ մասնակիցներին: » Շատ լաւ նախաձեռնութիւն է: Սակայն ստիպուա՞ծ էք անոնցմէ ամէն մէկուն ամէն մի ըսածը բերելու ու շարելու, բառ առ բառ հրատարակելու ձեր թերթերուն մէջ, նամանաւանդ Համացանցի վրայ… Ա՞յդ ալ ֆէյսուքի յանցանքն է…