Արտասահմանյան գրականություն առարկայի ժամերի կրճատման վերաբերյալ տեղեկությունները դժգոհություններ են առաջացրել ինչպես մասնագետների, այնպես էլ ուսանողների շրջանում:
Aravot.am-ը ԵՊՀ ռեկտորի մամուլի խոսնակ Գեւորգ Էմին-Տերյանից հետաքրքրվեց` ինչպե՞ս է հանգուցալուծվել խնդիրը:
«Դեռեւս չի հանգուցալուծվել, որովհետեւ առայժմ քննարկումներ են գնում: Հիմքը եղել է այն, որ ցանկացել են երկրորդ լեզու էլ սովորել: Դա առաջարկվել է, որ արվի արտասահմանյան գրականության ամբիոնի ժամերի հաշվին: Բայց դեռեւս վերջնական ոչինչ չկա, որովհետեւ խնդիրը պետք է քննարկվի, արտասահմանյան գրականության ամբիոնն էլ խոստացել է իր ողջամիտ առաջարկները ներկայացնել, այսինքն կլինի այն, որ կգտնվի ամենախելամիտ լուծում, որից կշահեն բոլորը:
Արտասահմանյան գրականության ամբիոնն էլ շահագրգիռ է, որ նոր գաղափարներ ու մեթոդներ առաջարկվեն: Առայժմ, սակայն, կոնկրետ որոշում չկա, եւ աղմուկի մեծ մասը կեղծ է, սադրանք, որ տարբեր ուժեր ձնագնդու էֆեկտով տարածում են, բայց վերջնական որոշում, որ 7 կիսամյակը դառնում է մեկ կիսամյակ, չկա, դա ընդամենն առաջարկ է, ինչպես առաջարկվել է փոխել ֆակուլտետի անունը», – ասաց ԵՊՀ ռեկտորի մամուլի խոսնակը:
Բանաստեղծ, թարգմանիչ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ արտասահմանյան գրականության ամբիոնի դոցենտ Վահե Արսենյանը կարեւորում է արտասահմանյան գրականության դերակատարությունը: Նրա խոսքով, գրականությունը ցանկացած լեզվի հիմքն է:
«Լեզվամշակույթի ձեւավորման հիմքում գրականությունն է, որը միշտ առաջ է լեզվից, հատկապես այն գրականությունը, որը ստեղծագործական ասպարեզում է: Կա հաղորդակցության լեզու, որով մարդիկ շփվում են, եւ կա գրականության լեզու, բայց հաղորդակցության լեզուն էլ է այդ բարձունքից սնվում: Լեզվական թռիչքները հենց դրա հաշվին են: Օրինակ, Շեքսպիրից հետո անգլերենի տրամաբանությունն ամբողջությամբ փոխվել է»,- ասաց Վահե Արսենը:
Նրա ձեւակերպմամբ, առանց գրականության լեզուն անհնար է պատկերացնել եւ խորապես ուսումնասիրել. «Առանց գրականության լեզուն կարելի է սովորել զուտ հաղորդակցության մակարդակով, որը լեզվի մշակույթը չէ: Լեզվի մասնագիտացման հիմքում պետք է լինի գրականությունը: Օրինակ, անգլերենը ձեւավորվում է «Բեովուլֆ» էպոսի հիման վրա, չնայած այդ էպոսում Անգլիայի անուն չի հիշատակվում, թեեւ էպոսը գրված է հին անգլերենով…Սա է բանալին, որով մտնում ենք այդ աշխարհ»:
ԵՊՀ Արտասահմանյան գրականության ամբիոնի դոցենտ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, գրականագետ, թարգմանիչ Անուշ Սեդրակյանը Aravot.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ թեմայի վերաբերյալ ավելի ուշ մեկնաբանություն կանի` զարգացումներից ելնելով:
«Եվրոպական քաղաքակրթությունը երկու միջոցով կարող է թափանցել մարդկային գիտակցություն. առաջինը լեզուն է, որը նախնական դարպասն է դեպի քաղաքակրթության համընդհանուր ճանաչում, համընդհանուր ճանաչումը արժեքային համակարգի, ընդհանուր հումանիզմի, այն հումանիզմի, որը հետագայում կառուցում է իսկապես քաղաքակիրթ պետություն:
Այդ ամենը գրական հասարակության մեջ է ընդունված, եւ ուրիշ տեղ այն փնտրել հնարավոր չէ: Դրա համար էլ անընդունելի է արտասահմանյան գրականության ժամերի կրճատումը, գրականություն, որ միշտ եղել է պրոֆիլային ոչ միայն ռոմանագերմանական ֆակուլտետի ուսանողների համար, այլեւ շատ ֆակուլտետներում, որովհետեւ դա մարդուն տալիս է ընդհանուր զարգացման տեսլական եւ ճանապարհի շարժում:
Չէ՞ որ եվրոպական քաղաքակրթության շարժը դա քրիստոնեական գիտակից մտքի արվեստային ամփոփումն է, եւ դրա մասին է իմ նոր դասագիրքը` «Ակնարկներ արտասահմանյան գրականության մասին», որտեղ մարդու մտքի զարգացման փուլերը վերջում բոլորիս տանում են դեպի տեխնոլոգիայի զարգացում, դեպի մարդկային կերպարի զարգացում: Ընդհանուր առմամբ, այն մարդը, որ անհաղորդ է այդ բոլոր արժեքներին, չի էլ կարող լեզու իմանալ: Չէ՞ որ արտասահմանյան գրականությունը ամփոփում է նաեւ լեզվի զարգացման փուլերը: Դա այն գրականությունն է, որ ստեղծվում է տվյալ լեզվով, մի բան, որ այդ ռեֆորմի հեղինակներն իբր պատճառ են բռնում իբրեւ ռեֆորմների իրականացման հիմնական գիծ: Չեմ կարծում, թե կարելի է առանց բնագիրը կարդալու լեզու սովորել»,- նշեց մեր զրուցակիցը:
Անուշ Սեդրակյանը փաստում է. «Երեխաները հայերեն թեստը գրում են, եւ այնտեղ առյուծի բաժինը գրականությունն է, ինչը նորմալ է, որովհետեւ երկու կշեռքի նժարները համատեղ են գործում: Եվ սա անտեսել ու գցել ֆակուլտատիվի մակարդակի, նշանակում է, որ մարդիկ, որոնք նման նախաձեռնություն ունեն, իրենք կարդացած չեն: Որովհետեւ կարդացած լինելու պարագայում նման նախաձեռնություն չէին անի»:
Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ