«Խաղամոլներից շատերը միջոցների բացակայության դեպքում դիմում են ինքնավնասման, կան նաև այդ հողի վրա ինքնասպանություն գործողներ», ասում է հոգեբան Ս. Սարգսյանը:
Խաղատների աշխատակիցները պատմում են, որ ամենափոքր խաղադրույքը հիմնականում 1000 ՀՀ դրամն է, իսկ ամենամեծը՝ դժվարանում են նշել, ասում են, որ այն կարող է կազմել միլիոններ:
«Խաղամոլությունը ոչ քիմիական կախվածություն է. կարելի է ասել, որ այս դեպքում գիտակցությունը պարտվում է էմոցիաներին», բացատրեց Կանանց իրավունքների կենտրոնի հոգեբան Աիդա Առաքելյանը:
«Ինձ ոչ մեկը չի դրդել խաղադրույք կատարել: Ուղղակի հետաքրքիր էր, թե ինչ է կատարվում մարդու հետ, և ինչ նոր էմոցիաներ է նա ունենում: Ես հաճախ եմ խաղադրույք անում, բայց ինքս ձգտում եմ բոլորին հետ պահել դրանից», Aravot.am-ի հետ զրույցում պատմեց Է.-ն:
«Խաղադրույք կատարելու համար շատ պատճառներ կան, օրինակ, մեկը պարտք ունի ու ամբողջական գումարից մի քիչ պակասում է: Նա մտածում է, որ այդ գումարը կարող է լրացնել, եթե հաջող խաղադրույք անի, մյուսը դա անում է ուղղակի հաճույքի համար: Խաղադրույք կատարող ցանկացած մարդ, եթե խաղամոլ է, և՛ ագրեսիվ է, և՛ սնահավատ, ու շատ նման է թմրամոլի», պատմում է խաղատներից մեկի տնօրենը:
«Խաղամոլները մեծամասամբ տղաներ են, բայց հիմա շատ են հանդիպում նաև կին խաղամոլներ», պատմեց Vivaro-ներից մեկի աշխատակիցը:
Խաղամոլությունը հիվանդություն է, որը բուժելու համար նախ պետք է այն ախտորոշել: Հոգեբանների մեծ մասը նշում է հետևյալ հիմնական ախտանիշները.
- Կրկնվող բնույթ. անձը պարբերաբար ցանկություն է ունենում խաղալու: Խաղից հետո որոշակի շրջան ցանկությունը կարող է կորել, հետագայում առաջանալ ինքնաբերաբար կամ սթրեսի արդյունքում:
- Փախուստ իրականությունից. անձը ցանկանում է փախչել իրականությունից և մոռացության հանձնել բացասական հույզերը:
- Խաղի մեծ արժեքավորում. արդյունքում անձը կարող է զոհաբերել ամեն ինչ /գույք, հարաբերություններ, աշխատանք և այլն/:
- Չեղարկման սինդրոմ. երբ ցանկությունն իրականացնելու միջոցներ չկան, առաջանում է տագնապայնություն, լարվածություն և վերջինիցս հնարավորինս արագ ազատվելու ցանկություն:
- Չափաբաժնի մեծացում. աստիճանաբար խաղում է ավելի մեծ խաղադրույքներով:
- Վնաս ինքն իրեն և միջավայրին. չնայած անձը որոշում է դադարեցնել խաղալը, չի կարողանում հավատարիմ մնալ սեփական որոշմանը:
- Անվերահսկելիություն. անձը չի կարողանում ինքնուրույն ղեկավարել իր վարքը տվյալ իրավիճակում:
«Կան հիվանդներ, ովքեր խնդիրը նկատելուց հետո ինքներն են գնում բժշկի մոտ: Նրանց բուժելու համար կարելի է նրանց զբաղեցնել այլ աշխատանքով, այնպես, որ չմտածեն խաղալու մասին, ինչպես նաև կարելի է անցկացնել թե՛ խմբակային, թե՛ անհատական դասընթացներ: Հոգեբանը կարող է օգնել այս մարդկանց, բայց բուժման արդյունավետությունը մեծամասամբ կախված է հիվանդության ծանրությունից»,- ասում է հոգեբան Ս. Սարգսյանը:
Շուշաննա ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Դիագրամի տվյալները՝ psylife.am-ից