Աշոտ Թավադյան. «Համապատասխան հակազդող քայլերով կարելի էր որոշակիորեն զսպել գների աճը». «Հայոց աշխարհ»

Հարցազրույց տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր ԱՇՈՏ ԹԱՎԱԴՅԱՆԻ հետ

-Կառավարությունը կարո՞ղ էր հակազդել գնաճի ազդեցությանն ու գոնե մասամբ կանխել այդ ալիքը:

-Գնաճի հարցում չորս գործոն ունեցել է լուրջ ազդեցություն: Առաջինը վառելիքի ակցիզային հարկի աճն է: Երկրորդը համաշխարհային շուկայում նավթամթերքի գների աճն է: Երրորդը տնտեսության մենաշնորհային բնույթն է, որը հատկապես արտահայտվում է գների աճի ժամանակ: Չորրորդն օբյեկտիվ գործոնն է. խոսքս Ամանորի տոներին վերահսկողության թուլացման մասին է, ինչն առաջին հերթին դրսեւորվում է տաբեր հանձնաժողովների, մասնավորաբար Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովի կողմից:

Կարծում եմ, որ այս ամենը վերլուծելով, կանխատեսելով այս չորս գործոնների գումարվող բացասական ազդեցությունը եւ համապատասխան հակազդող քայլերով կարելի էր որոշակիորեն զսպել գների աճը:

-Նախագահ Սերժ Սարգսյանը նախօրեին խորհրդակցություն հրավիրեց ու կառավարության անդամների առաջ պահանջ դրեց՝ մտածել դեղատոմսեր, թե ինչպե՞ս կարելի է մեղմել գների բարձրացման հետեւանքները: Մինչ կառավարությունը կներկայացնի իրենը, դուք ի՞նչ դեղատոմս կառաջարկեք:

-Ի դեպ, նախագահի նշած այդ հանգամանքները պայմանավորված են վերը թվարկված չորս բացասական գործոնով:

Այժմ ներկայացնեմ հետեւյալ դեղատոմսը. վերահսկողության ուժեղացում հատկապես առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գների վրա: Ասեմ, որ այստեղ նաեւ նպատակահարմար է կատարել օրենսդրության փոփոխություն:

Երկրորդ՝ խթանել տեղական շուկայի, տեղական արտադրության զարգացմանը: Սա փոքր-ինչ երկարատեւ գործընթաց է, ինչը պետք է հետեւյալ կերպ իրականացվի. հարկավոր է աջակցել բիզնես ծրագրերի կազմմանը եւ շուկայական տոկոսադրույքների նվազմանը, որտեղ իր վճռական դերն ունի Կենտրոնական բանկը:

Երրորդ՝ մշակել հակամենաշնորհային եւ հակակոռուպցիոն հստակ ծրագրեր եւ պարտադիր իրականացնել դրանք: Պետք է հատուկ շեշտեմ, որ երկրում գոյություն ունեցող կոռուպցիոն գործոնը կարող է 10 տոկոսով բարձրացնել ապրանքի գինը: Սա նաեւ միջազգային փորձագետների գնահատականն է:

Չորրորդ՝ նպաստել բաց բաժնետիրական ընկերությունների անցմանը, հատկապես խոշոր գյուղատնտեսական միությունների պարագայում, որոնք տնտեսության աճը խթանող օղակներ են:

Նաեւ պետք է ուշադրություն դարձնել նախագահի հետեւյալ մտքի վրա, որ տարվա ընթացքում հարկավոր է միջոցներ գտնել ու գների բարձրացման դիմաց փոխհատուցել հատկապես սոցիալապես անապահով խավերին, որպեսզի գնաճը շատ ցավոտ չանդրադառնա այդ խավի վրա:

Արմինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ

Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի այսօրվա համարում