Իրանի ավելի քան տաս քաղաքներում հակակառավարական ցույցեր են ընթանում։ Ցուցարարները հիմնականում սոցիալական հարցեր են բարձրացնում և բողոքում են թանկացումների և անարդարության դեմ։ Ներքին գործերի նախարարությունը ցույցերը համարել է ապօրինի և բողոքավորներին առաջարկել է ցույցերի համար արտոնություն ստանալ։ Նախագահ Ռուհանիի կողմնակիցները կարծում են թե ցույցերն ուղղորդել են նախագահի և կառավարության ընդդիմախոս ծայրահեղականները, բայց գնալով վիճակն անկառավարելի է դարձել։ Որոշ դեպքերում ցուցարարները հակակառավարական լոզունգներից բացի հակապետական նշանաբաններ էլ են հնչեցնում, քննադատում են Իրանի արտաքին քաղաքականությունը և իշխանությունների տապալումն են պահանջում։ Ակտիվացել են նաև շահական ռեժիմի կողմնակիցները և մյուս ընդդիմադիր ուժերը, որոնց ղեկավարները հիմնականում արտասահմանում են գտնվում։ Ցուցարարները հիմնականում օգտագործում են սոցիալական ցանցերը։ Կարգապահական ուժերը մինչ այժմ բիրտ ուժի չեն դիմել։ ԱՄՆ-ի նախագահ Թրամփը ողջունել է Իրանի ցույցերը և մյուս երկրներին էլ հրավիրել է հովանավորելու ցուցարարներին։ Իրանի արտաքին գործերի նախարարությունը հակազդել է այդ ելույթներին և հայտնել, որ Իրանի իշխանություններն ի վիճակի են սահմանադրորեն լուծելու ցուցարարների բարձրացրած հարցերը:
Իրանի ցուցարարների հնչեցրած նշանաբանների իմաստը
Իրանի շուրջ 30 քաղաքում ընթացող ցույցերում հնչում են զանազան լոզունգներ և նշանաբաններ, որոնց կարելի է բաժանել քաղաքական և տնտեսական հատվածների։ Ցույցերը ծայր առան սոցիալական արդարության պահանջով, որի հիմքում երկրի պահպանողականների և բարեփոխականների հակամարտությունն էր, ապա դրան ավելացան քաղաքական ու տնտեսական մի շարք հարցեր և այլ քաղաքական ուժերի և հոսանքների արմատական պահանջներ։ Կենսաթոշակային ֆոնդերից կամ գործարաններից թոշակի և աշխատավարձի ամիսների պահանջ ունեցող բանվորների և կամ խաբված ավանդատուների մի մասը քննադատում են Իսլամական հանրապետության առատաձեռն նպաստները Պաղեստինին, Լիբանանին, Սիրիային, Իրաքին և Եմենին ու պահանջում են այդ հնարավորությունների հատկացումը երկրի ներքին կարիքներին։ Նրանք պահանջում են կրոնի տարանջատումը քաղաքականությունից և իրենց երկիրը կոչում են «Իրանի հանրապետություն»։ Որոշներն արտահայտում են նաև իրենց կարոտախտը Իրանի մոտիկ անցյալի վարչակարգի հանդեպ և պահանջում են վերջին արքայի որդու վերադարձը և Կյուրոսյան կարգերի վերահաստատում։ Ցուցարարները հոգնել են պահպանողական-բարեփոխական խաղերից, որոնց գլուխն են կանգնած առաջնորդ Խամենեին և նախագահ Ռուհանին և նրանց հեռացումն են պահանջում։
Տիգրան ԴԱՎԹՅԱՆ
