2017թ. դեկտեմբերի 4-9-ը տեղի է ունենալու ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանության միջկառավարական հանձնաժողովի նիստ, որի ժամանակ քննարկվելու են հայկական քոչարին ու տոլման որպես ադրբեջանական գրանցելու հայտերը:
«Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» հասարակական կազմակերպության նախագահ Սեդրակ Մամուլյանի դիտարկմամբ, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն այդ քննարկմամբ իր դեմքը ցույց է տալիս:
«ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որոշումները լուրջ համարելը տեղին չէ: Այն, ինչ կատարվում է մեր մշակութային ժառանգության հետ՝ դրական կամ բացասական արդյունքների համար մենք ենք պատասխանատու, մեր մեջ պետք է փնտրենք բացթողումները, թե ինչու այդպես ստացվեց: Նախ` արձանագրենք, որ պետականորեն ամրագրված որեւէ կերակրատեսակ չունենք, չունենալով՝ պահանջում ենք, որ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն ունենա: Խորհրդային տարիներից մեր հարեւան երկրներն ունեն, չգիտեմ՝ որտեղ են գրանցում, բայց այդ հանգամանքը կա: Էլ չանդրադառնանք, թե ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որ փորձագետն ու ինչ ապացույցների հիման վրա է որոշելու, որ քոչարին ու տոլման գրանցի ադրբեջանական»,- այսօր «Հայելի» ակումբում ասաց Սեդրակ Մամուլյանը՝ նշելով, որ հայերն ավելի հպարտ են ներկայացնում շաուրման ու խինկալին, քան՝ տոլման:
Նա հիշեցրեց, որ 2011 թվականից հենց իր ղեկավարած հասարակական կազմակերպությունը սկսեց իրականացնել տոլմայի ամենամյա փառատոն. «Գոնե անցած տարի փառատոնը լուրջ խնդիրների առջեւ էր կանգնած փառատոնի իրականացման առումով: Ամեն տարի փառատոնն անցկացվում էր Սարդարապատում կամ Մուսա լեռան հուշահամալիրում: Անցած տարի խոչընդոտների հանդիպեցինք ու այդ խոչընդոտները ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից չէին, ոչ էլ թուրքերի կողմից, խոչընդոտը մեր կողմից էր … շատ դժվարություններից հետո փառատոնն ի վերջո իրականացրինք: Իսկ որեւէ հայկական հեռուստաընկերություն լուսաբանե՞ց, լուսաբանեց միայն ռուսական հեռուստաընկերությունը: Ասածս այն է, որ մենք մեր ներսում մեր մշակութային ժառանգության նկատմամբ վերաբերմունքը պետք է փոխենք, իրական արժեքների նկատմամբ մի քիչ այլ կարծիք ունենք»:
Սեդրակ Մամուլյանի խոսքով, մյուս տարի տոլմայի փառատոնը նշելու են ամբողջ աշխարհով, արդեն հստակ պայմանավորվածություններ ունեն, մայիսը լինելու է տոլմայի ամիս. «Մեր ընկերների հետ են պայմանավորվածությունները, որոնք աշխարհի տարբեր երկրներում ռեստորաններ ունեն, ամբողջ աշխարհում նշվելու է տոլմայի օրը»:
Արփինե ՍԻՄՈՆՅԱՆ
