Հայաստանի եւ Եվրամիության միջեւ ստորագրված համաձայնագիրը դարձել է ռուսական գրեթե բոլոր առաջատար լրատվամիջոցների ու քաղաքագետների բուռն քննարկումների առարկա։
Քննարկումներին լրացուցիչ լարվածություն է հաղորդում նաեւ այն, որ ակտիվ հակահայկական քարոզչություն է ծավալել Ռուսաստանում խոր արմատներ ձգած ադրբեջանական լոբբին։ Վերջինս ճգնում է Հայաստանի քայլի ռուսական արձագանքը ներկայացնել կեսարյան հայտնի՝ «Եվ դո՛ւ, Բրուտոս» բացականչության երանգավորմամբ։
Կարծում ենք, առաջին հերթին հարկ է նկատի ունենալ Եվրոպայի եւ ընդհանրապես Արեւմուտքի հանդեպ Ռուսաստանում ավանդաբար գոյություն ունեցող տրամադրությունների բացասական երանգները։
Ռուսների զգալի մասի շրջանում հակաարեւմտյան մտասեւեռումներն ունեն խոր արմատներ, ուստի այն ամենը, ինչը բխում է Արեւմուտքից, հաճախ ընկալվում է իբրեւ իրենց երկրի դեմ ուղղված համաշխարհային դավադրության բաղկացուցիչ։
Այդ առումով նրանք հակված են մտածելու, որ Հայաստանի հետ կնքված՝ թվում է, թե անմեղ համաձայնագիրը իրենց ռազմավարական դաշնակցին «փախցնելու» գործընթացի մի մասնիկն է միայն։ «Կովկասի գերուհին» կինոնկարի հայտնի կերպարը դուրս չի եկել նրանց մտահորիզոնից, ուստի առաջիկայում լուրջ ջանքեր պետք է գործադրենք նման կարծրատիպի հաղթահարման համար։ Դրանց ամրության մասին է վկայում այն, որ անգամ Սոլովյովի նման քաղաքագետներն են այսօր մղձավանջ ապրում Հայաստանը կորցնելու մտքից։
Մինչդեռ իրականությունն այն է, որ այս անգամ, ի տարբերություն 2013 թվականի, Հայաստանի առջեւ չի դրված «կա՛մ նրանք, կա՛մ մենք» երկընտրանքը, այն է՝ Արեւելյան գործընկերության միջոցով ստեղծվում է ուժի բեւեռների միջեւ համագործակցության ընդհանուր դաշտ։
Դաշնակից երկրի քայլը հասկանալու եւ դրան ռացիոնալ բացատրություն տալուն զուգընթաց ռուս քաղաքագետները շեշտադրում են, որ, նախ, ԵԱՏՄ-ին անդամակցելու, ապաեւ Եվրամիության հետ «Համապարփակ եւ ընդլայնված գործընկերության մասին» համաձայնագիրը ստորագրելու միջոցով Հայաստանը երկակի շրջափակման է ենթարկել իրեն աշխարհագրորեն շրջափակած Ադրբեջանին։
Եթե ամփոփենք «Ռեգնումի» մեկնաբանությունը, դա նշանակում է, որ հիմա ուր էլ փորձի ինտեգրվել Ադրբեջանը՝ դռան առջեւ նրան է սպասելու Հայաստանը, որն արդեն ԵԱՏՄ լիիրավ անդամ է, միաժամանակ Եվրամիության գործընկեր։
Ավելին՝ ԵԱՏՄ-ին Ադրբեջանի անդամակցելու ցանկությունը բախվելու է Հայաստանի ունեցած վետոյի իրավունքին, իսկ ահա Եվրամիության հետ գործընկերային հարաբերություններ հաստատելու դեպքում՝ Բաքվի համար ցավոտ՝ քաղբանտարկյալների խնդրին։
Վարդան Գրիգորյան
Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք «Հայոց Աշխարհ» օրաթերթի այսօրվա համարում