Տառապանք (բանաստեղծություն)

Խառնակ վիճակ է, մեռել է կյանքը,

Հավատն ունայն է, դարձել է տկար,

Փոշիացել է վեհ երազանքը,

Ապրելը արդեն դարձել է օտար:

Որբի են նման մեր արժեքները,

Նրանք մրսում են մեղմ, թեթև քամուց,

Էլ ծափ չեն տալիս հոգու թևերը,

Արնաքամվել են բազում վերքերից:

Լրիվ մարել է մարդկանց հավատը,

Միևնույն դարձել ապրել-մեռնելը,

Կյանքը կորցրել է իր վեհ իմաստը,

Հերոսություն է գոյատևելը:

Իսկ «ճարպիկները» մի փոքր խմբով,

Տիրել են երկրում եղած-չեղածին,

Շուրջը վարակել ահով ու դողով,

Ու մարդկանց թողել բախտի սլաքին:

Կյանքը դարձել է ահեղ խառնարան,

Քաոս է տիրում ամեն անկյունում,

Այն հիշեցնում է խուլ կառափնարան,

Որտեղ մարդիկ լոկ մահ են որոնում:

Ամոթ է խոսել արժեքի մասին,

Ողջը այրել են ու դարձրել մոխիր,

Երազանքները դատարկ են ու սին.

Մարդկանց հոգում կա անսասան ոճիր:

Փրկություն չկա այս լերթ վիճակից,

Հույսի փոխարեն կա լոկ դագանակ,

Ի՞նչ անեն, գոնե չզրկվեն լույսից,

Երբ ելքը փակ է՝ առանց արեգակ:

Նույնիսկ հույս չկա Տիրոջ օրհնանքից,…

Մարդիկ շատ մոտ են մահվան երախին,

Կարո՞ղ են դուրս գալ այդ փակ օղակից,

Թե՞, կեր կդառնան նենգ սատանային:

Ամեն միջոցի դիմում են մարդիկ,

Եվ կանգ չեն առնում ոչնչի առջև,

Հույսը դարձել է անցքերով փուչիկ,

Չարը հեղում է վշտերի անձրև:

Այս կյանքը լրիվ դարձել է փորձանք,

Փակվել են անգամ մահվան դռները,

Հույսը մեռել է՝ ոչ մի արձագանք,

Ո՞վ է փրկելու բյուր հոգիները:

Այս ի՞նչ դիվական ուժեր են իջել,

Եվ ասպատակում այս սուրբ երկիրը,

Անգամ չեն ուզում վայրկյան կանգ առնել…

Կյանքի է կոչվում նենգ ծրագիրը…

Մարդկանց պատել է թուլության շունչը,

Անկանոն դարձրել նրանց քայլերը,

Ի չիք են դառնում բոլոր հույսերը,

Լրիվ մարում է փրկության տենչը:

Միայն հրաշքը կարող է փրկել,

Անհույս, անտարբեր այս ժողովրդին,

Որ փորձի մի կերպ իր մեջքը ուղղել,

Ու առանց ամոթ նայել աշխարհին:

Անեծք է իջել այս հին, սուրբ հողին,

Իր մեջ ներքաշել ողջ ժողովրդին,

Դժվար է մեղմել կատաղի հողմին,

Փրկություն բերել գերեզմաններին:

Օտարացել են մարդիկ իրարից,

Նրանց չի հուզում ուրիշի ցավը,

Նրանք հյուսում են լոկ իրենց դավը,

Ամեն ինչ հեռու՝ սեփական կաշվից:

Ջրի է փոխվել մարդկանց արյունը,

Էլ չկա եղբայր, քույր կամ բարեկամ,

Հանգիստ քանդում են ուրիշի տունը,

Եվ առանց խղճի դարձնում արնաքամ:

Նրանց հուզում է լոկ իրենց շահը,

Թքած, թե շուրջը ինչ է կատարվում,

Հանգիստ են տանում կողքինի մահը,

Այդ ճանապարհին՝ ետ քայլ չեն անում:

Սարսափելի է այն տառապանքը,

Որը տանում են մարդիկ լռակյաց,

Թագավորում է միայն քծնանքը,

Նրանք կանգուն են լոկ պարտադրված:

Դաժան վիճակը սփռել է քաոս,

Մարդկանց կապերը խզվել են անդարձ,

Կա լոկ տառապանք՝ վշտերի ջրհոս,

Էլ նորմալ կյանքին չկա վերադարձ:

Եթե կհաշտվենք այս վիճակի հետ,

Եվ կկռանանք, կդառնանք ստրուկ,

Մեր ազգը անդարձ կկորչի անհետ,

Մեզնից չի մնա անգամ մի մանրուք:

Աշխարհը կասի. նրանք սովոր են,

Բյուր զոհեր դարսել, հետո նվնվալ…

Կասենք՝ ասկյար են, հրեշ, ստոր են,

Դարձյալ փորձում են հայերին մորթել:

Պետք է սթափվենք ու զգոնանանք,

Եվ հարց ուղղենք մեզ. այս ի՞նչ ենք անում,

Թոթափենք լուծը, արագ արթնանանք,

Տեսնենք, թե ո՞ւր ենք երկիրը տանում:

Միայն այս դեպքում կզարթնի հույսը,

Եվ մենք կտեսնենք փրկության լույսը,

Կիջնի հրաշքը, կմիակամվենք,

Ու փլված վիհից ճամփա կսարքենք…

Անանիա ՄԱՂԱՔՅԱՆ