Հաննա Հանթլիի մահվան լուրը սարսափեցրեց ինձ: Ընդամենը մի քանի շաբաթ առաջ էինք հանդիպել և մի քանի օր առաջ հեռախոսով զրուցել: 23-ամյա Հաննան ամերիկացի կամավոր էր, որին հանդիպել էինք Սևանի «Բոհեմ» թեյատուն-արվեստանոցում: «Բոհեմ»-ը փոքրիկ հարմարավետ թեյատուն է Սևան քաղաքի կենտրոնում, որի աշխատանքներին հիմնականանում ներգրավված են կամավորներ:
Մինչ մեր լուսանկարիչը լուսանկարահանում էր թեյատունը, ես ու Հաննան մի փոքր զրույց ունեցանք՝ թեյատան դիմաց՝ աշնան արևի ճառագայթների տակ: Հաննան Հայաստան էր եկել մարտին ու այստեղ պատրաստվում էր երկու տարի անցկացնել:
Հաննան անկեղծացավ, որ ի սկզբանե ցանկանում էր Ուկրաինայի պես մի երկիր գնալ, և ընդհանրապես գաղափար չուներ Հայաստանի մասին: Սակայն Հայաստան այցելելուց հետո չէր հիասթափվել, ավելին՝ իրեն շատ էր դուր եկել, և արդեն հասցրել էր Հայաստանի բազմաթիվ տեսարժան վայրերը տեսնել:
Հաննան շատ ծրագրեր ուներ Հայաստանի հետ կապված, զարմացած էր, թե ինչու հայաստանցիները կենտրոնացել են Երևանում և չեն զարգացնում այլ քաղաքները ևս: Ինքը Սևան քաղաքը շատ էր սիրում, ուղղակի բողոքում էր որ մի քիչ ցուրտ էր: Բայց դրա լուծումն էլ էր գտել՝ հագնում ես հնարավորինս տաք շորեր և խնդիրը լուծվում է: Իր կարծիքով՝ Հայաստանի արտագաղթը կանգնացնելու լուծումներից մեկը Երևանից բացի այլ քաղաքներում ներուժը կենտրոնացնելն է: Ինձ ևս խորհուրդ տվեց Երևանից տեղափոխվել այլ քաղաք և փորձել փոխել այնտեղի իրականությունը:
Հաննան շատ էր ոգևորված «Բոհեմ» նախագծով: Մեծ հաճույքով էր պատմում թեյատան աշխատանքների մասին, Սևանի բնակիչների մասին, թե ինչպես է այն դառել սևանցիների համար այն երրորդ տարածքը, որտեղ ընտանիքներով գնում են ժամանակ անցկացնելու: Հաննան շատ ուրախ էր, որ իրենք կարողացել են փոխել մարդկանց պատկերացումները սրճարանների վերաբերյալ, և մարդիկ գալիս են իրենց մոտ լավ երաժշտություն լսելու, թեյ ըմպելու և միմյանց հետ շփվելու համար:
Երբ լուսանկարիչը մոտեցավ ու խնդրեց թարգմանել Հաննային, որ ներս մտնի, որպեսզի իրեն էլ լուսանկարահանենք, նա ինձ զարմացրեց, երբ շարունակեց նախադասությունս: Հաննան այստեղ հայերեն էր սովորում, հայերեն հասկանում և խոսում էր:
Երբ մուտք գործեցի համացանց տեսա Հաննայի նկարը մի պահ ուրախացա, մտածեցի՝ մեր գրած հոդվածն է տարածվել, բայց չէի կարող պատկերացնել, որ հենց այն ժամանակ մեր արած լուսանկարի կողքին կլիներ նրա մահվան մասին լուրը: Ավտովթարը դարձել էր նրա մահվան պատճառը: Ավելորդ է ասել, որ չէի հավատում, թե ինչ էր գրված ու թե ինչ ծանր էր ընդունել իրականությունը: Այստեղ մնում է միայն ասել՝ հանգչիր խաղաղությամբ Հաննա, և ցավակցել իր հարազատներին և մտերիմներին:
Ամի ՉԻՉԱԿՅԱՆ