Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը հարցազրույց է տվել ռուսական «Ռոսիյսկայա գազետա» թերթին՝ խոսելով Հայաստանում ռուսերենի ուսուցանման կարևորության մասին: Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ ստորև.
-Այս տարվա փետրվարին Հայաստանը թույլատրեց ռուսներին երկիր մուտք գործել ներքին անձնագրերով: Այդ որոշումն արդեն անդրադարձե՞լ է զբոսաշրջային հոսքի վրա:
-Իհարկե, դա ազդել է զբոսաշրջային հոսքի վրա: Տարեցտարի շատանում է այն ռուս զբոսաշրջիկների թիվը, որոնք ցանկանում են հանգիստն անցկացնել Հայաստանում: Վիճակագրության համաձայն՝ ընթացիկ տարվա հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին Ռուսաստանի քաղաքացիների այցելությունների թիվը գրեթե 32 տոկոսով ավելացել է անցյալ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատությամբ: Այժմ այդ թիվը մոտենում է կես միլիոնի՝ 447 840 մարդ:
Հայաստանի նկատմամբ ռուսների հետաքրքրության աճին նպաստում են բազմաթիվ գործոններ: Եվ ամենակարևորը, անկասկած, փոխըմբռնման շատ բարձր մակարդակն է, որի արմատները գալիս են պատմությունից: Հայաստանի և Ռուսաստանի քաղաքացիների միջև հեշտությամբ, բնական, ես կասեի, անկաշկանդ շարունակում են զարգանալ զուտ մարդկային, բարեկամական հարաբերություններ:
Ինչպես արդեն նշեցիք, ռուս զբոսաշրջիկների թվի աճին նպաստել է նաև Հայաստանի կառավարության որոշումը՝ Ռուսաստանի քաղաքացիների մուտքը ներքին անձնագրերով թույլատրելու վերաբերյալ, և այդ հնարավորությունից տարեսկզբից արդեն օգտվել է ՌԴ ավելի քան 50 հազար քաղաքացի: Այսինքն՝ Ռուսաստանից ընդհանուր զբոսաշրջային հոսքի շուրջ 10 տոկոսը:
Ես գիտեմ, որ տուրօպերատորների կողմից մշակվել է ռուսական շուկայի համար երկու հիմնական տուրպրոդուկտ. «Մեկ շաբաթով Հայաստան ներքին անձնագրով» և «Ռուսական հետք Հայաստանում»: Մի խոսքով՝ Հայաստանը պետք է տեսնել սեփական աչքերով և զգալ սեփական սրտով:
–Ինչպե՞ս եք ընդհանուր առմամբ գնահատում զբոսաշրջության զարգացան հեռանկարները:
Հայաստանը՝ որպես առաջին քրիստոնեական երկիր՝ հարուստ մշակույթով և հոգևոր ժառանգությամբ, առանձնահատուկ զբոսաշրջային ուղղություն է նրանց համար, ովքեր ցանկանում են համատեղել լավ և որակյալ հանգիստը նոր տպավորությունների և զգացողությունների հետ: Հաշվի առնելով իր բացառիկ քաղաքակրթական ձգողականությունը՝ Հայաստանը դարձել է ուխտագնացության վայր աշխարհի տարբեր անկյուններից մարդկանց համար:
Հետևաբար, նկատվում է դեպի Հայաստան զբոսաշրջային այցերի աճի միտում, այդ թվում, ինչպես նշեցի, Ռուսաստանից: Այնպիսի զբոսաշրջային ուղղություններ, ինչպիսիք են Ծաղկաձորի լեռնադահուկային առողջարանը, Սևանա լիճը, Ջերմուկի բուժիչ առողջարանը, Տաթևի վանական համալիրը, ինչպես նաև մեր երկրի պատմամշակութային ժառանգության այլ տեսարժան վայրեր և հուշարձաններ, արդեն վաղուց գրավել են ռուսների ուշադրությունը:
Բայց խոսքը ոչ միայն տնտեսության, այլև բիզնեսի մասին է: Կարևոր նշանակություն ունի նաև այն, որ Հայաստանում աճում է այն մարդկանց թիվը, որոնք հետաքրքրված են կատարյալ ռուսերենին տիրապետելու հարցում: Քանի որ Ռուսաստանից մեծ զբոսաշրջային հոսքը ինքնին ստիպում է, որպեսզի և՛ տաքսիների վարորդները, և՛ մատուցողները, և՛ սպասարկման ոլորտի այլ ծառայությունների ներկայացուցիչները տիրապետեն ռուսերենին: Դա շատ կարևոր է:
-Այսինքն մոտիվացնու՞մ է:
-Իհարկե: Լավ է, երբ լեզվի տարածումը ոչ թե կարգախոս է, այլ հենց քաղաքացիների կողմից մոտիվացված որոշում:
-Լեզվի մասին: Հայաստանում հասարակական քննարկումներ է առաջ բերել Կրթության նախարարության կողմից մշակված ռուսերենի ուսուցման հայեցակարգը: Ինչպե՞ս եք դա գնահատում: Արդյոք դրա մշակումը կապ ունի՞ Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցության հետ:
-Ո՛չ, կապ չունի, քանի որ Հայաստանում ռուսերենին միշտ էլ լավ են վերաբերվել, և այն միշտ լայն տարածում է ունեցել: Հայաստանի և Ռուսաստանի տնտեսությունները կապված են հազարավոր թելերով, մենք ունենք շատ սերտ մարդասիրական համագործակցություն, և լեզվի իմացությունը պարզապես անհրաժեշտություն է:
Հայաստանում ռուսերենի ուսուցանումը սկսվում է 2-րդ դասարանից: Ազգային փոքրամասնության ներկայացուցիչները և ՌԴ քաղաքացիների երեխաների դպրոցներում սովորում են մայրենի լեզվով. կան դասարաններ, որտեղ ուսուցանումն իրականացվում է ամբողջությամբ ռուսերենով: Եվ այսօր անհրաժեշտ քայլեր են ձեռնարկվում՝ ռուսերենի դասավանդման ավանդույթները և դրա տարածումը աճող սերնդի շրջանում պահպանելու համար:
Այսօր Հայաստանի Հանրապետության կրթության ոլորտում իրականացվում են հանրակրթական ծրագրերի և առանձին առարկաների դասավանդման մեթոդաբանության արդիականացման նախագծեր: Հատուկ ուշադրություն է դարձվում ոչ միայն ռուսերենի, այլև 2-3 օտարերկրյա լեզուների, այդ թվում ռուսերենի ազատ տիրապետման անհրաժեշտությանը: Ուստի այդպիսի հայեցակարգեր մենք մշակել ենք ինչպես ռուսերենի, այնպես էլ այլ լեզուների դասավանդման համար: Այս պահին Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարությունը մշակում է հստակ մեթոդաբանություններ, որոնք թույլ կտան բարձրացնել ռուսերենի դասավանդման որակը երկրի հանրակրթական դպրոցներում:
-Նպատակը երիտասարդության կրթության մակարդակի բարձրացու՞մն է:
-Այո՛, մեզ թվում է, որ հիմնական շեշտը պետք է դնել ռուսերենի դասավանդման որակի վրա: Հայաստանը միշտ հայտնի է եղել ռուսագետների իր դպրոցով: Բայց ռուսերենը, ինչպես և ցանկացած լեզու, մշտապես զարգացող կենդանի գործվածք է: Հետևաբար, պետք է ջանքեր գործադրել՝ քաջատեղյակ լինելու այդ փոփոխություններին, ներդնելու դասավանդման նոր մեթոդներ, ավելի հաճախակի կազմակերպելու համապատասխան համաժողովներ և սեմինարներ, ընդ որում, ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Ռուսաստանում: Այդ առումով ոչ պակաս կարևոր է դեր են կատարել Ռուս-հայկական համալսարանը և Մոսկվայի պետական համալսարանի՝ Լոմոնոսովի անվան մասնաճյուղը Հայաստանում:
-Ե՞րբ կարող է ընդունվել այդ հայեցակարգը:
-Չեմ կարող այժմ նշել հստակ ժամկետներ, բայց այդ հայեցակարգի ընդունմանը բացարձակ ոչինչ չի խանգարում: Կարծում եմ, որ դա մի քանի ամիսների հարց է: Հայեցակարգի ընդունմամբ կտրուկ փոփոխություններ տեղի չեն ունենա, քանի որ Հայաստանում ռուսերենի նկատմամբ վերաբերմունքը, կրկնում եմ, միշտ եղել է բարյացակամ:
Պատրաստեց՝ Վիկտորյա ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ
