Հանձնակատար Հանը շոշափում է բավականին հետաքրքիր հեռանկար և ուշագրավ ձևակերպումով՝ համակեցությունը հնարավոր է: Արդյո՞ք դա նշանակում է, որ Հայաստան-ԵՄ համաձայնագիրը Բրյուսելի համար լոկ երկկողմ հարաբերության փաստաթղթային նոր հիմք և նոր փուլ չէ, այլ շատ ավելի ընդգրկուն տեսլական պարունակող մի նախագիծ, որով Եվրամիությունը Ռուսաստանին առաջարկում է դիտարկել համակեցության որոշակի մոդել: Այլ կերպ ասած՝ արդյոք Բրյուսելի համար Հայաստան-ԵՄ շրջանակային համաձայնագիրը երկկողմ և տարածաշրջանային նշանակությունից բացի, ունի՞ «պիլոտային» ավելի լայն նշանակություն՝ դիտարկելու համար եվրասիական տարածաշրջանի հետ հարաբերության որոշակի մոդել, այդ մոդելը փորձարկելու, շփման եզրեր գտնելու համար: Դատելով ԵՄ-Ռուսաստան ներկայիս, այսպես ասած, լարվածությունից, դիմակայությունից՝ այդ հարցերը թվում են անտեղի, թեև մյուս կողմից դրանք առաջանում են Հանի հայտարարության հիմքով: Բոլոր դեպքերում, հայտարարությունն ու շեշտադրումները հնչում են, և դրանք բավական հստակ են, առավել ևս, որ զուտ դիմակայության ռեժիմն ամենևին չի ենթադրում դրա տոտալ և մեխանիկական տարածում բոլոր ուղղություններով: Վառ օրինակը ղարաբաղյան խնդիրն է, որտեղ կարողանում են գործակցության և համակեցության նվազագույն մակարդակ ապահովել Եվրամիության անդամ Ֆրանսիան, ՌԴ հանդեպ պատժամիջոցների կոշտ քաղաքականություն վարող ԱՄՆ-ն և Ռուսաստանը:
Խնդիրների և հեռանկարների այդ համախումբը խորությամբ դիտարկելու պարագայում կարող է նկատելի դառնալ, որ Ռուսաստանի ու Եվրասիական տարածաշրջանի հետ համակեցության մասին Եվրամիությունից հնչող հայտարարություններն ամենևին բուտաֆորիկ չեն: Եվ քանի որ դրանք հնչում են Հայաստանի հետ շրջանակային համաձայնագրի համատեքստում, խոսելով դրա աննախադեպության և միաժամանակ հետագա զարգացումների համար նախադեպ դառնալու հնարավորության մասին, նկատելի է դառնում, որ այստեղ դիտարկվող շրջանակը շատ ավելին լայն է, քան զուտ համաձայնագրի տեքստային դրույթները և բովանդակությունը: Ավելին՝ գործընթացի բուն արժեքը գուցե տեքստից և բովանդակությունից դուրս է, ինչը տալիս է շատ ավելի ազատ միջավայր հետագա քաղաքականության համար:
Կկարողանա՞ Երևանն օգտագործել այդ տարածությունը, այսպես ասած՝ անցնել թղթի սահմանը:
Արամ ԱՄԱՏՈՒՆԻ
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Ժամանակ» թերթի այսօրվա համարում
