Ինչպես տեղեկացրել ենք, այսօր ԱԺ նիստում մերժվեցին «Ելքի» եւ «Ծառուկյան» խմբակցությունների օրենսդրական նախաձեռնությունները:
«Ելքի» պատգամավոր Գեւորգ Գորգիսյանը հարցրեց ՀՀԿ-ականներին՝ «Մենք ուզո՞ւմ ենք ունենալ խորհրդարանական պետությո՞ւն, թե՞ չէ: Դուք էիք մեզ մի քանի տարի առաջ ասում՝ պետք է մեզ խորհրդարանական երկիր, է՞ս է խորհրդարանական երկիրը, երբ հարցի քննարկումն ուղղակի կասեցվում է: Դուք չհիմնավորեցիք, թե ինչու պետք չէ այդ հարցը քննարկել, հիմնավորեցիք բովանդակային, թե ինչու եք դեմ այդ հարցին: Իսկ թե ինչու պետք չէ քննարկել՝ էլի չհիմնավորեցիք: Մենք ընդամենը ուզում ենք հարցը մտցնել օրակարգ, որպեսզի քննարկում լինի, որպեսզի երկխոսություն լինի ընդամենը, հասկանո՞ւմ եք: Եվ դա պետք է լինի խորհրդարանական համակարգի հիմքը: Մենք գնում ենք դիկտատուրայի՞, թե՞ ուր: Պառլամենտական երկիր էինք կառուցում, այս մոտեցմա՞մբ, հա՞: Ի վերջո, եթե այս դահլիճում, այս շենքում որոշումներ չկայացվեն, ժողովուրդ, մենք պրոբլեմ ենք ունենալու, որովհետեւ այստեղից դուրս լուրջ պրոբլեմներ կսկսեն ծագել բոլորիս համար: Այդքան բան»:
«Ելքի» պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանն էլ ասաց, որ քաղաքական մեծամասնությունը մտել է մի դեստրուկտիվ գիծ, որը լավ տեղ չի տանում. «Տանում է այնտեղ, որտեղ ես չէի ուզի մեր երկիրը գնա: Դա հակաժողովրդավարական մոտեցումներն են, դա բոլոր քննարկումները բացառում են, դա մերժել է քաղաքական փոքրամասնության ցանկացած նախագիծ: Անգամ այն նախագծերը, որոնք շատ ադեկվատ են, որեւէ պրոբլեմ չեն առաջացնում քաղաքական մեծամասնության համար, մերժվում են: Դա բերում է նրան, որ իշխանությունը պետք է ստանա դեստրուկտիվ պատասխան, հետո չնեղանաք, ասեք՝ վայ, էս ընդդիմությունը ինչ ասում ենք՝ դեմ է»:
Մարուքյանն ասաց, որ պատգամավորը որեւէ դատապարտյալի մորքուրի մարդը չի, որ գնում է նրան տեսակցելու, սնունդ տանի, ծխախոտ տանի, գնում է իր կարգավիճակից բխող գործառույթները կատարելու. «Միայն Հրայր Թովմասյանը կարող էր այդպիսի մեկնաբանություն տալ իր նախարար եղած ժամանակ: Մինչ այդ ես 10 տարի եղել եմ ԱՆ դիտորդական խմբի անդամ եւ չի եղել նման արգելք, այցելել ենք տասը տարի: Հրայր Թովմասյանի օրոք այս նորմը մեկնաբանվում է այսպես, որը հակասահմանադրական է: Մեր կարգավիճակը փոխվել է, պարոն Թովմասյան»:
Հրայր Թովմասյանը, ի պատասխան Մարուքյանի, ասաց. «Ժողովրդավարությունը մեծամասնության իշխանություն է, որքան ինձ սովորեցրել են դպրոցում, երեւի բուհում: Եթե ժողովրդավարությունը փոքրամասնության իշխանությունն է եւ փոքրամասնության ամեն ասած պետք է անցնի, ապա այստեղ ինչ-որ բան այնպես չէ: Եթե քննարկման արդյունքում ամեն ինչ պետք է ընդունվի, այդ դեպքում ինչու ենք քննարկում ընդհանրապես որեւէ հարց»: Թովմասյանը պառլամենտական այլ երկիրների հետ համեմատեց՝ ցույց տալու, որ մեր երկիրը չի տարբերվում այս առումով:
Ըստ Թովմասյանի, բացի ԱԺ-ից կան այլ հարթակներ՝ լսված լինելու եւ ժամանակային սահմանափակում էլ չկա:
Էդմոն Մարուքյանն էլ իր ելույթում ասաց. «Եթե օրինակ է բերվում, թե քանի երկրում կա այսպիսի բան, քանի՞ երկրում է եղել ձեր նման նախարար, հանձնաժողովի նախագահ՝ ոչ մի: Քաղաքական մեծամասնության իրավունքները սահմանափակված են քաղաքական փոքրամասնության իրավունքներով, մեծամասնության իրավունքները անսահմանափակ չեն եւ ժողովրդավարությունը նաեւ փոքրամասնությունների իրավունքների մասին է: Դուք չեք կարող ասել, որ մենք մեծամասնություն ենք եւ ինչ ուզում՝ անում ենք: Դուք սխալ եք մեկնաբանում, պարո՛ն Թովմասյան, չգիտեմ ով է ձեզ դաս տվել, բայց այդ թեզը սխալ է: Ամբողջ աշխարհի իրավական միտքը գիտի եւ մարդու իրավունքների կոնտեքստից է սա գալիս, որ քաղաքական մեծամասնության իրավունքները սահմանափակված են: Հետո մեզ մի ցույց տվեք սահմանադրական այս կետը, այն կետը, մենք գիտենք ինչ իրավունքներ ունենք: Մենք ասում ենք՝ եթե ուզում եք դիալոգ, ուզում եք երկիրն առաջ շարժվի, ուրեմն պետք է ընդունվեն նաեւ ընդդիմության նախագծերը, որեւէ կերպ դա ձեր քաղաքական շահերը չի վնասի: Սա քաղաքական մարմին է, իսկ քաղաքական մասը ընդհանրապես չի ապահովում»:
ԱԺ փոխնախագահ Արփինե Հովհաննիսյանը համաձայնեց, որ մեծամասնության իրավունքները սահմանափակվում են փոքրամասնության իրավունքներով. «Բայց դա չի նշանակում, որ անընդհատ, ամեն պահ եւ յուրաքանչյուր րոպե կաշկանդված է փոքրամասնության տեսակետով»: Ըստ Արփինե Հովհաննիսյանի, պառլամենտական երկրներում բացասական եզրակացություն ստացած նախագծերը սպառվում են հանձնաժողովներում:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ