Հոկտեմբերի 18-ին Վաշինգտոնում ԱՄՆ Հելսինկյան հանձնաժողովը քննարկում է անցկացրել Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ: Քննարկմանը մասնակցել են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի՝ ԱՄՆ նախկին համանախագահ (1999-2001) Քերի Քավանոն, 2013-2016թթ. համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը, Միջազգային ճգնաժամային խմբի՝ Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի հարցերով տնօրեն Մագդալենա Գրոնոն:
Քննարկման ընթացքում Մագդալենա Գրոնոն նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը կարող է նորից բռնկվել, ինչը կհանգեցնի մարդասիրական լուրջ հետևանքների: Նրա խոսքով՝ այդ պարագայում հակամարտության մեջ կարող են ներգրավվել տարածաշրջանի երկրները՝ Ռուսաստանը և Թուրքիան, Իրանը և անգամ Վրաստանը՝ հաշվի առնելով, որ այնտեղ ապրում են հայ և ադրբեջանցի փոքրամասնություններ:
Անդրադառնալով բանակցային գործընթացին՝ Գրոնոն գոհունակություն է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների վերջին հանդիպումից՝ նշելով, սակայն, որ հստակ չէ՝ ինչ փոփոխությունների այն կհանգեցնի:
«Կողմերի միջև վստահություն չկա, վստահություն չկա նաև բանակցային գործընթացի նկատմամբ»,- ասել է նա՝ հավելելով, որ կողմերը հեռու են փոխզիջումներից:
Իր հերթին Քերի Քավանոն նշել է, որ Արցախյան հակամարտությունը սառեցված չէ, այլ «հալված և շատ վտանգավոր հակամարտություն է»: Նրա խոսքով՝ կողմերն այսօր շատ ավելի հեռու են խաղաղության համաձայնագրից, քան երբևէ, իսկ նման իրավիճակն առաջացել է տարածաշրջանում զենքի հռետորաբանության աճի հետևանքով:
Քավանոն նշել է, որ այդ հակամարտությունը վաղուց դարձել է միջազգային ուշադրության թեմա, այնուամենայնիվ, «1987թ. հետո ԱՄՆ ոչ մի նախագահ չգիտի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության մասին»:
Ջեյմս Ուորլիքն իր հերթին նշել է, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունն այն հարցերից մեկն է, որի շուրջ Մոսկվան և Վաշինգտոնը համագործակցում են:
«Ռուսաստանը կենտրոնական դերակատար էր 2016թ. ապրիլին: Կարծում եմ, որ Ռուսաստանը միշտ էլ կենտրոնական դերակատար կմնա»,- ասել է Ուորլիքը:
Դիվանագետն իր խոսքում նաև կարևորել է տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու անհրաժեշտությունը՝ նշելով, որ Մադրիդյան սկզբունքների բոլոր կետերը փոխկապակցված են, հետևաբար պետք է հարգել ինքնորոշման, տարածքային ամբողջականության և ուժի չկիրառման սկզբունքները:
Պատրաստեց՝ Վիկտորյա ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆԸ
