ԱԺ-ում քննարկվում է ՀՀ –ի եւ ՌԴ-ի միջեւ հերթական համաձայնագիրը վավերացնելու հարցը, այս անգամ՝ ՀՀ զինված ուժերի եւ Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի զորքերի միացյալ խմբավորման մասին:
Հիշեցնենք, որ այս նախագիծը հանձնաժողովում քննարկման ժամանակ բուռն քննարկումների տեղիք տվեց:
«Ելք» խմբակցության ղեկավար Նիկոլ Փաշինյանն ասաց, որ ՀԱՊԿ-ի հետ կապված հայ հանրությանը մի հարց է տանջում՝ երբ Տավուշի մարզի սահմանամերձ գյուղերը սիստեմատիկաբար գնդակոծվում էին, ՀԱՊԿ համակարգը ոչ մի ռեակցիա չէր տալիս: Եթե այս համաձայնագիրը լիներ 2015-16-ի իրադարձությունների ժամանակ, ի՞նչ կլիներ եւ ի՞նչ երաշխիք կա, որ, ասենք, Թուրքիայի կողմից որեւէ գործողության պարագայում ինչ-որ ռեակցիա լինելու է:
ՊՆ փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը պատասխանեց այն, ինչ այն ժամանակ էր իշխանությունն ասում՝ մենք ՀԱՊԿ-ին չենք դիմել, մեր զինված ուժերը կարողացել են իրենց ուժերով դիմակայել. «Կոնկրետ իրավիճակում ելնում են տվյալ իրավիճակից բխող հանգամանքներից»:
Փաշինյանն ասաց. «Մենք տեսնում ենք, որ որոշակի իրավիճակներում այն համակարգերը, որի անունը մենք դրել ենք անվտանգության համակարգ, դիտորդի դերում հետեւում է, թե ինչ է տեղի ունենում մեր տարածաշրջանում, համենայնդեպս, ոչ դաշնակցային տրամաբանությամբ է հետեւում: Հիմա հարց է ծագում՝ ՀԱՊԿ-ը հայ-թուրքական սահմանի կոնտեքստում են, ադրբեջանական սահմանի հետ գործ չունե՞ն, թե՞ այլ տրամաբանություն է գործում»: Փաշինյանի խոսքով՝ քաղաքական առումով իրենք լռություն են պահպանում, որտե՞ղ է երաշխիքը, որ երբ ռազմական միջամտության կարիքը կլինի, դա կանեն:
Արտակ Զաքարյանը պատասխանեց, որ համաձայնագիրը գործում է ցանկացած տիպի ագրեսիայի, զինված հարձակման պարագայում: Նա նաեւ ասաց, որ Բորդյուժայի արձագանքը պետք է դիտել նաեւ՝ որպես ՀԱՊԿ-ի պաշտոնական արձագանք:
«Ելքի» պատգամավոր Մանե Թանդիլյանն էլ հարցրեց՝ ինչու ենք մենք միացյալ խմբավորում ստեղծում ՌԴ-ի հետ, այլ ոչ թե ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում այլ երկրների հետ, մենք այլ դաշնակից չունե՞նք: Արտակ Զաքարյանը պատասխանեց, որ երրորդ կողմը որքանով հետաքրքրված կլինի միանալ այս համաձայնագրին՝ ժամանակը ցույց կտա, այսօր մենք չունենք նման ցանկություն հայտնած որեւէ այլ կողմ:
«Ելքի» պատգամավոր Գեւորգ Գորգիսյանին մտահոգել էր այն, որ համաձայնագրում նշված է զորքերի միավորման մասին՝ ներքին սպառնալիքների, հասարակության կենսական շահերի պաշտպանության ժամանակ: Նա հարցրեց՝ «արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ, եթե օրինակ, ՌԴ-ում լինի մայդան, մենք պարտավոր ենք միջամտել, կամ հակառակը, եթե «Սասնա ծռերի» նման դեպք լինի, ռուսական կողմը կարող է միջամտել: Առհասարակ, ի՞նչ պայմաններում եւ որ պարագայում կարող է ռուսական զորքը մտնել Հայաստան»:
Արտակ Զաքարյանը պատասխանեց, որ խոսքը քաղաքական ակցիաներին, ներքաղաքական խնդիրներին չի վերաբերվում: Խոսքը ներքին ծագում ունեցող ռազմական սպառնալիքների մասին է, ու կողմերը միակողմանի չեն կարող ներխուժել համապատասխան տարածաշրջան, պետք է լինի կողմերի համաձայնություն:
Գորգիսյանը հարցրեց՝ եթե կարիք լինի, ի՞նչ ճանապարհով ու ինչպե՞ս են ռուսական զորքերը գալու, փոխնախարարը պատասխանեց, որ յուրաքանչյուր կոնկրետ դեպք պետք է քննարկվի եւ որոշվի, թե ինչ քանակով եւ ինչ տեսակի զենք, զինված ուժեր են հարկավոր:
Արտակ Զեյնալյանը հարցրեց՝ սա մեր ինչի՞ն է պետք, կամ ՌԴ-ի ինչի՞ն է պետք: Արտակ Զաքարյանը պատասխանեց, որ անվտանգության օղակ են ձեւավորում տարածաշրջանում:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ
