«Ռազմականացված լինելու ցուցիչով մենք երրորդ երկիրն ենք աշխարհում, բայց դրանով հանդերձ ռազմարդյունաբերության տեսանկյունից մենք հետընթաց ունենք»,- այսօր Հայաստան-Սփյուռք 6-րդ համաժողովին խոսելով Հայաստանի ռազմարդյունաբերության մասին՝ ասաց «Ի-Վի քոնսալթիգ» ՓԲԸ տնօրեն Մանուկ Հերգնյանը:
Ըստ նրա, գիտության վրա ծախսվող գումարները պետք է շատ ավելի կիրառական հնարավորություններ ունենան ռազմարդյունաբերության մեջ: Չորրորդ արդյունաբերական հեղափոխությունը հնարավորություն է տալու ավելի փոքր ծախսերով ավտոմատացված ավելի ճշգրիտ միջոցներ ձեռք բերել: Տեխնոլոգիական զարգացումները այդ հնարավորությունը տալիս են. «Մենք այսօր ունենք բավականին զարգացած ՏՏ ոլորտ, մենք դեռեւս ունակ ենք ստեղծել համաշխարհային մակարդակով գիտական արտադրանք: Եթե մենք համեմատենք գիտական հոդվածներով, Հայաստանը շատ առաջ է Արեւելյան Եվրոպայի մի շարք երկրներից, իսկ Ադրբեջանից անհամեմատ ավելի առաջ է: Մենք ստեղծում ենք բարձր մակարդակի արտադրանք, սակայն դա ոչ հավասարաչափ է բաշխված տարբեր ոլորտներում: Հիմնականում տեղի է ունենում ֆիզիկայի հաշվին: Օրինակ, գիտական հոդվածների ազդեցությամբ մենք 40-րդ երկիրն ենք աշխարհում: Մենք ստեղծում ենք գիտական արդյունք, բայց շատ վատ ենք դրանք առեւտրայնացնում: Տեխնոլոգիական էքսպորտով բավական հետընթաց ենք ապրում, նույնիսկ՝ համեմատվելով նախկին սովետական երկրների հետ: Եթե մենք ուզում ենք իսկապես ռազմարդյունաբերական զարգացած համակիր ունենալ, ապա էականորեն պետք է մեծացվի հետազոտությունների, մշակումների թիվը»:
Թե այս պայմաններում մենք ինչպիսի հավակնություններ ունենք, Հերգնյանն ասաց. «Շատ տարբերակներ չունենք: Պետք է կարողանալ որակական գերազանցության հասնել մեր հակառակորդների քանակական գերազանցությանը՝ օգտագործելով մեր ռեսուրսները: Պետք է կարողանանք նոր լուծումներ ունենալ ոչ միայն մեր ներքին ռազմարդյունաբերության կարիքների համար, այլ նաեւ կարողանալ որոշակի էքսպորտի լուծումներ գտնել»:
Հերգնյանը նշեց, որ ռազմարդյունաբերության մեջ շատ կարեւոր են փորձարկումները. «Մենք բարեբախտաբար, թե դժբախտաբար ռազմական արտադրանքը պատերազմի պայմաններում փորձարկելու հնարավորություն ունենք»:
Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության վարչության անդամ Արման Պողոսյանն էլ ներկայացրեց, թե ոլորտում ինչ փոփոխություններ են եղել ապրիլյան պատերազմից հետո: Նա ասաց, որ մոբիլիզացիա են արել ՏՏ ոլորտից եւ մոտ 300 հոգի հավաքվել են, փորձել են լուծումներ գտնել. «Մենք տեսանք, որ վերջին հազարամյակում ամեն սերունդ մոտ 2 պատերազմ է տեսնում Հայաստանում: Այն, որ այս պահին մենք ունենք ընդամենը 12 հազար տղա, որը զորակոչվում է բանակ, դա նշանակում է մոտ 24 հազար հոգանոց բանակ, դա նշանակում է, որ մենք բանակով մենակ հարցը չենք լուծի, պետք է նաեւ աշխարհազորը միանա, նաեւ բնակչությունը միանա եւ պատրաստ լինի դրան: Ապրիլյան մարտերը վկայեցին, որ մերձամարտն իր տեղը զիջում է հեռահար կռվին: Լինելու են համակարգված մեծ քանակի երամային զինատեսակներ, որոնք համակարգված եւ ավտոմատ գործելու են, դա նշանակում է, որ մենք պետք է դրան պատրաստ լինենք»:
Արման Պողոսյանը նշեց, թե ինչ մոտեցում ունեն մասնագետները. «Մեր համար ակնհայտ է, որ արդի զենք մեզ ոչ ոք չի տա կամ ժամանակին չի տա, այսինքն, ուշացած է տալու, եթե տա եւ անկախության կորստի հաշվին է տալու: Հաղթանակից հետո անմիջապես պարտություն չկրելու համար պիտի ունենք զենքի կայուն մատակարարում եւ դրա համար ամենալավ ձեւը կլինի սեփական արտադրանքն ունենալը: Արդի զենք չեն գնում, արդի զենք արտադրում են»:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ
