Մի քանի օրից կմտնենք սեպտեմբեր, որը, բացի ուսումնական տարվա սկիզբ համարվելուց, սովորաբար օրենսդիր ու գործադիր իշխանության` լիարժեք աշխատանքի վերադառնալու ժամանակն է: Հանգստացողը` հանգստացավ, նայած գրպանի պարունակությանը, դամ պահողը` դամ պահեց: Ամառվա ընթացքում ընդհանրապես ամեն ինչ ծուլորեն հոսել է, ոչ կառավարությունն է աշխարհացունց որոշումներ կայացրել, ոչ էլ Հայաստանում ինչ-որ բան է փոխվել առանձնապես: Թմբիրից արթնանալու զարթուցիչի ծլնգոց կարելի է համարել Սարգսյան-Պուտին վերջին հանդիպումն ու իր պաշտոնին հրաժեշտ տվող Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ռիչարդ Հոգլանդի վերջին «բացահայտումը»` ղարաբաղյան կարգավորման առկա տարբերակի վերաբերյալ: Առաջինն արդեն վերլուծական շրջանակներն անվանել են Պուտինի «դաբրոն» Սարգսյանին` Հայաստանում ներդրվող կառավարման նոր մոդելի շրջանակում ղեկավարման ղեկը պահելու առումով:
Երկրորդի, այսինքն` Հոգլանդի կարծիքի մեջ, ի թիվս այլ ենթադրությունների, ռուսական «դաբրոն» հակակշռելու տարր էլ էին հայտնաբերել դիտարկողները, քանի որ ղարաբաղյան թեման եղել է նաեւ Սարգսյան-Պուտին հանդիպման քննարկվող հարցերից մեկը եւ անշուշտ վերջիններից չէ Հայաստանի վրա բոլոր մեծ պետությունների ազդեցության գործիքների առումով:
Հայաստանն, այո, այնքան խնդիրներ է կուտակել, որ միգուցե ստիպված է հաշվի նստել արտաքին ազդակների հետ: Առհասարակ`արտաքին ազդակներից ոչ մի պետություն չի կարող խուսափել, սակայն այդ ազդակներից հաջողությամբ խուսանավելու աստիճանը կախված է պետությունների ներքին խնդիրների լուծված-չլուծված լինելու աստիճանից: Այնպես որ` մեր դեպքում ներքին ազդակներն էլ պակաս ազդեցություն չունեն նոր խորհրդարանական մոդելով մոտակայքում ձեւավորվելիք կառուցվածքների ղեկավարներին տեւաբար` եւս մի քանի տարով առանձնացնելու համար: Միգուցե մեր ներսի խնդիրներն այնքան ու այն աստիճանի են, որ անգամ էական չէ այլեւս, թե դրսի «դաբրոները» ստացա՞վ նախագահը, թե՞ չստացավ, քանի որ միայն ներսի` սեփական հասարակության «դաբրոն» ապագա վարչապետին (ով էլ լինի նա) թույլ կտա լիակատար ինքնավստահ զգալ իրեն հետագա կառավարումն իրականացնելիս: Ու դրսի «դաբրոները» այս ներսինի համեմատ երկսայրի են` կարող են կա՛մ դրական նշանակություն ունենալ, կա՛մ վերածվել հակագործիքի:
ՄԱՐԻԵՏԱ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Ազգ» շաբաթաթերթի այս համարում