Ինչը որ Վերևում է, նույնն էլ Ներքևում է, քանի որ Ներքևը Վերևի արտացոլանքն է, չնայած որ Ներքևն է ընտրում Վերևին, բայց ընտրում է նրան, ում արտացոլանքն արդեն իր ներսում է ու ճանաչում է և՛ գործը, և՛ խոսքը, և՛ պատկերը:
Այնինչ, Վերևը՝ բա՜րձր, իր աստղային դաշտերով, թելադրում է իր կամքը և բախտը մեր:
Հետաքրքիր է, չէ՞, որ Աստված, ստեղծելով աշխարհը և մարդուն իր պատկերով ու նմանությամբ, Ադամի հետնորդներին թերևս չի ներշնչել փիլիսոփայական որևէ միտք, քանզի Ինքը վեր է մտքից, և միտքը հողեղեն, մարդկային ծնունդ է, և որը, մեզ օգնելով անվերջ ձգտել Աստծուն, անընդհատ հեռացնում է Նրանից. այնինչ եռամիասնությունը եղել է, կա և մնում է մեկը` հույս, հավատ, սեր:
Այսինքն թե` ցուրտ է, թե շոգ, անձրև է, թե կարկուտ, աշխարհում ապրող մարդու կյանքը շատ ավելի հետաքրքիր է, քան Հեգելն ինքնին կամ որևէ այլ փիլիսոփա, որոնք փորձում են քննել Հայտնիի և Անհայտի սահմանը:
Այսնքն թե` Աստված ի սկզբանե մարդուն տվել է Սուրբ երրորդության ոսկե կանոնը և մեր բոլոր քննությունները` աշխարհն ու մեզ հասկանալու, դուրս չեն կարող գալ եռամիասնության սահմաններից:
Իսկ եթե երևելի մտածողներն իրենց փնտրտուքների հետևանքով շեղվում կամ հաճախ դուրս են գալիս` որոնելով չորրորդ չափումը, այսինքն թե` արդարությունը, տարօրինակ օրինաչափությամբ մի օր նորից վերադառնում են դեպի Սրբազան եռամիասնություն` դեպի տուն…
Իսկ գուցե արդարությունը եռամիասնության մե՞ջ էր:
Եվ այսպես, քայլելով երևանյան դեռևս գարունաշունչ երեկոյի զովի միջով ու նայելով ցրտից ասես նիհարած անցորդներին, հատկապես կանանց, որոնց հույսը տղամարդկանց տաք հիշողության մեջ ապրելն է, զգացի, թե ինչպես երկնքներից իջա ներքև և մտածում էի. ահա նրանք` սրսփած ու ամառասպաս արտացոլանքը վերևների, և ահա նրանք, իմ մայրերը, իմ քույրերը և դուստրերն իմ:
Եվ այդօրինակ տագնապների հետ իմ ներսում զրուցելով՝ ես փորձեցի մոռանալ Հեգելին և հասկացա պարզ մի անվերադարձ.
Ճիշտը տուն գնալն է, ուր ամառն արդեն տնավորվել է:
ՄԵՐՈՒԺԱՆ ՏԵՐ-ԳՈՒԼԱՆՅԱՆ
«Առավոտ օրաթերթ»
23.06.2017
