Ստորև ներկայացնում ենք «Հայոց ցեղասպանությունը վրաց պարբերական մամուլում 1914-1918 թթ» գրքի հերթական` 15-րդ հատվածը: Այս մասում տեղ են գտել «Վրաստան» եւ «Ժողովրդական թերթիկ» վրացալեզու թերթերում, 1916 թվականի հունվար ամսին հրապարակված հոդվածների հայերեն տարբերակները:
Վրաստան 1916/01/3 # 2
Աքսորված որբեր
Ստացված տեղեկությունների համաձայն` Վանից 70 որբ երեխա է գալիս, որոնց պետք է տեղավորել մայրաքաղաքում։
Վրաստան 1916/01/3 #2
Հայերի կյանքը
Անցյալ տարի հայերը ահռելի դժվարություններ են ունեցել: Օսմանյան կայսրությունում կոտորվել է ավելի քան 800 հազար հայ: Հայերի մի մեծ մասն ապաստան է գտել Կովկասում: Նախորդ տարի Օսմանյան կայսրությունում կոտորածի դեմ հայերը ստիպեցին խոսել Անգլիային, Ամերիկային և բազմաթիվ այլ պետությունների: Անգլիայում փախստականներին օգնելու նպատակով նույնիսկ գումար սկսեցին հավաքել: Ընդհանրապես այսօր փախստական հայերի վիճակը սփոփիչ չէ, նրանց օգնելու նպատակով տարբեր տեղերից բարեգործություններ են ստացվում:
Այժմ, հայ հասարակության ուշադրությունը կենտրոնացած է Պարսկաստանի վրա, որտեղ հայ բնակիչներին վտանգ է սպառնում և որտեղից հայերն արդեն սկսել են փախչել: Օսմանյան կայսրության բոլոր վիլայեթներում հայերի ապստամբությունները կասեցվել են և առայժմ բոլոր վայրերում հայերը պարտված են:
Բաքվի վրացի բանվորները հայ փախստականների համար 27 մանեթ են ուղարկել: Մինչ օրս Կովկասում ապաստան է գտել 300 հազար հայ: 20 հազար հայ ճողոպրել է Պարսկաստան:
Վրաստան 1916/01/3 #2
Ուրմիայից «Հորիզոն»-ին տեղեկացնում են, որ վերջին շաբաթվա ընթացքում այնտեղ սպանվել է 7 ասորի: Հաշվի առնելով տարբեր հանգամանքներ, կարող ենք ենթադրել, որ սպանություններն իրականացրել է միևնույն կազմակերպությունը: Ենթադրաբար, այս կազմակերպությունը պատկանում է Պարսկաստանի ահաբեկիչներին: Դրանք, հավանաբար, պետք է որ նպատակ ունենան քրիստոնյաների նկատմամբ այնպիսի վերաբերմունք ցուցաբերել, ինչպիսին ցուցաբերել են Ռուսաստանի հանդեպ: Մարդասպաններից որևէ մեկը չի ձերբակալվել:
«Հայկական տնտեսական հասարակության» ղեկավար Սաակովը դեկտեմբերի 31-ին Կովկասում համայնքապետի գործերի կարգավորման հոգաբարձու պարոն Շաշկովսկիին խնդրել է, որպեսզի վերջինս արագացնի հայկական գյուղերի սովյալ բնակիչների համար ալյուր ստացող «վերակացուների» նշանակելը:
Քաղաքների միության հոգեբարձու Ա. Աթանեսյանցի փոխանցած վերջին տեղեկությունների համաձայն, Կովկասում այժմ 164 հազար փախստական կա: Նրանցից 100 հազար 716-ն ապրում է Երևանի գուբերնիայում, Գյանջայում՝ 11.840, Թբիլիսիի նահանգում՝ 7660, իսկ Թբիլիսիում՝1360: Ղարսի նահանգում 11 հազար փախստական է ապաստան գտել, Բաքվի գուբերնիայում՝ 900, իսկ Ալաշկերտի մոտակայքում՝ 12 հազար:
Մանրամասներին կարող եք ծանոթանալ՝ «aliq.ge»-ի կայքում: